εξετάσεις (3 άρθρα)

Του Δημήτρη Ζαμάγια

Φέτος, μετά από πολλά χρόνια (30 περίπου) που ασχολούμαι με την εκπαίδευση, αποφάσισα να πάω να εξετάσω προφορικά σε κέντρο εξέτασης για φυσικώς αδυνάτους. Έπειτα, αποφάσισα να πάω να διορθώσω και γραπτά πανελλαδικών -έχω αυτό το δικαίωμα εδώ και δύο χρόνια, αφότου άρχισα να διδάσκω και στην Γ' Λυκείου.

Τόσο καιρό, ζούσα την εμπειρία του επιτηρητή στις πανελλαδικές. Χρήσιμη και αυτή. Βλέπεις τα πράγματα «από μέσα».

Όλα αυτά τα χρόνια έβλεπα το σχολείο της γειτονιάς μου φωταγωγημένο τα βράδια με πολλά αυτοκίνητα απέξω. «Είναι βαθμολογικό κέντρο», έλεγα στις κόρες μου.

Δεν είχα όμως εικόνα «από μέσα». Λοιπόν, προχθές που πήγα να επιμορφωθώ για τη βαθμολόγηση -γιατί, προσέξτε κάτι, σε ένα Δημόσιο κράτος το οποίο κατηγορούμε ότι είναι διαλυμένο, υπάρχει πρόνοια για επιμόρφωση των βαθμολογητών ώστε η βαθμολογία να είναι ομοιογενής- έζησα μια πολύ ωραία εμπειρία. Το σχολείο όπου πήγα έμοιαζε με μελίσσι· αλλού η γραμματεία, αλλού η φύλαξη γραπτών, αλλού η παράδοση και η παραλαβή τους και έπειτα, διάλεγες μια αίθουσα και έμπαινες και εσύ μαζί με  δεκαπέντε ακόμα εκπαιδευτικούς άλλης ειδικότητας για να διορθώσετε με απόλυτη ησυχία τα γραπτά των πανελλαδικών. Όλοι με τάξη, αξιοπρέπεια και μεράκι για τη δουλειά τους.

Η μάλλον για το λειτούργημά τους;

Γιατί αν σας μιλήσω για την αμοιβή της βαθμολόγησης, θα γελάσετε. Δεν το κάνουν όμως οι συνάδελφοι για τα χρήματα. Το κάνουν για αυτό που έγραψα πιο πάνω.

Τι να πω;

ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ

Συνειδητοποίησα ότι μάλλον έχουν δίκιο αυτοί που λένε ότι είναι το μοναδικό πράγμα στην Ελλάδα που είναι Αδιάβλητο.

Μπράβο σε όλους τους εκπαιδευτικούς, λοιπόν, που αυτή την εποχή, ενώ όλοι οι άλλοι είναι στις παραλίες μετά από την κούραση της σχολικής χρονιάς, αυτοί τα απογεύματα κάνουν ήσυχα ήσυχα τη δουλειά τους.

   ΜΠΡΑΒΟ!

Υ.Γ. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον συνάδερφο-κουμπάρο μου Λύκκα Δημήτρη, ο οποίος με παρακίνησε να πάμε μαζί να διορθώσουμε. Χωρίς την δική του παρότρυνση και με την συσσωρευμένη κούραση που υπάρχει, δεν θα το έκανα.

 Σ' ευχαριστώ Δημήτρη!

Tο περίφημο Επιχείρημα του Κινέζικου Δωματίου που διατύπωσε πρώτη φορά ο φιλόσοφος Τζον Σερλ, είναι ένα νοητικό πείραμα στο οποίο κάποιος που δεν ξέρει κινέζικα βρίσκεται κλειδωμένος σε ένα δωμάτιο και απαντά μηχανικά, ακολουθώντας ορισμένους κανόνες χειρισμού συμβόλων, σε ερωτήματα διατυπωμένα σε κινέζικους χαρακτήρες που του δίνονται κάτω από την πόρτα.

Ο,τι ερώτημα τού τίθεται το απαντά σωστά ακολουθώντας τους κανόνες, όπως περίπου κάνει ένας υπολογιστής, με αποτέλεσμα να δημιουργεί την εντύπωση στους έξω από το δωμάτιο ότι ξέρει κινέζικα ενώ αυτός αναγνωρίζει απλώς το σχήμα των χαρακτήρων χωρίς καν να καταλαβαίνει αν είναι κινέζικοι χαρακτήρες ή, π.χ., ιαπωνικοί.  Ένα από τα συμπεράσματα του επιχειρήματος είναι ότι ο επιτυχημένος χειρισμός συμβόλων δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκην κατανόηση.

«Ακριβώς ό,τι συμβαίνει στις εξετάσεις στο σχολείο» είπε ο εκπαιδευτικός της παρέας. Τα παιδιά μαθαίνουν να απαντούν σε συγκεκριμένες ερωτήσεις χωρίς πράγματι να κατανοούν το ερώτημα ή την απάντηση που δίνουν.

Άρχισα να συνειδητοποιώ το πρόβλημα όταν κάποτε εξεταζόταν η φιλοσοφία στις πανελλήνιες εξετάσεις και ήμουν για δύο χρόνια μία από αυτούς που έβαζαν θέματα. Την πρώτη φορά πήγα αποφασισμένη να μη βάλουμε θέματα παπαγαλίας αλλά προσγειώθηκα απότομα όταν μου είπαν «και ποιος θα διορθώσει τα γραπτά;».

Έπρεπε να υπάρχει η αντικειμενική μεζούρα των συγκεκριμένων σελίδων της ύλης. Μετά επιλέξαμε ένα θέμα αυξημένης δυσκολίας που απαιτούσε την κατανόηση ενός φιλοσοφικού αποσπάσματος.

«Είναι αρκετά δύσκολο» είπα.

«Εγώ χρειάζομαι μισή ώρα να το σκεφτώ πριν το απαντήσω».

«Α, μην ανησυχείτε» μου απάντησε μια εκπαιδευτικός.

«Θα δουν τα παιδιά ότι είναι του τάδε φιλοσόφου και θα απαντήσουν ό,τι λέει το βιβλίο».

Δεν είχε σημασία τι ακριβώς έλεγε το απόσπασμα, δεν είχε σημασία τι ρωτούσαμε εμείς, σημασία είχε να αναπαραγάγουν οι μαθητές ένα συγκεκριμένο χωρίο από το βιβλίο για να μπορέσει να διορθωθεί «αντικειμενικά».

Δεν είναι να απορεί κανείς με τις επιδόσεις μας στην κατανόηση κειμένου στον διαγωνισμό PISA!

Τι επιτυγχάνουμε έτσι; Έχουμε βρει έναν τρόπο για να κόβουμε αυτούς που δεν χωράνε στο πανεπιστήμιο, ο αριθμός των οποίων αποφασίζεται με βάση το εκάστοτε κυβερνητικό συμφέρον. Η δυσκολία ή η ευκολία των θεμάτων είναι εντελώς αδιάφορη, καθώς ο αριθμός των εισαγομένων είναι κλειστός και συζητείται μόνο για να βγάζουν ανακοινώσεις οι σύλλογοι διδασκόντων.

Οι εξετάσεις που έχουμε δεν επιλέγουν κατ’ ανάγκην τους πιο άξιους, επιλέγουν αυτούς που έχουν μάθει να χειρίζονται επιδέξια τον συγκεκριμένο διαγωνισμό κυρίως με τη βοήθεια των φροντιστηρίων που έχουν καταστήσει τις τελευταίες τάξεις του λυκείου πρακτικά περιττές.

Το εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν ενδιαφέρεται για τη μόρφωση των παιδιών αλλά για τη διεκπεραίωση μιας διαδικασίας με συνεχείς εξετάσεις που καταλήγουν στην απονομή διπλωμάτων και πτυχίων. Όσο τα πτυχία χρησιμοποιούνταν ως εισιτήριο για το Δημόσιο, είχαν κάποια αξία έστω και ως απλό χαρτί χωρίς απαραίτητα αντίκρισμα. Τι γίνεται όμως τώρα;

Κλειδί για να γίνουν τα σχολεία μας χώροι μόρφωσης είναι δύο σχετιζόμενες αλλαγές που φαίνονται μεν μικρές αλλά είναι, κατά τη γνώμη μου, κρίσιμες:

1. Να μην ταυτίζεται η διδακτέα με την εξεταστέα ύλη (αντίθετα με την υπόσχεση του υπουργείου να επεκτείνει από του χρόνου την ταύτιση σε όλες τις τάξεις του λυκείου) και

2. Να μην ορίζει το υπουργείο με ακρίβεια σελίδων από ένα διδακτικό εγχειρίδιο το αναλυτικό πρόγραμμα και την εξεταστέα ύλη. Το υπουργείο θα πρέπει να δίνει απλώς τις κατευθυντήριες γραμμές και στη συνέχεια οι εκπαιδευτικοί να προσδιορίζουν τι ακριβώς και πώς θα διδάσκεται στο σχολείο τους. Με αυτόν τον τρόπο θα διαμορφώνεται η ειδική φυσιογνωμία κάθε σχολείου και δεν θα καταδυναστεύεται η εκπαιδευτική διαδικασία από το ένα και μοναδικό εγχειρίδιο που ακυρώνει τον ρόλο και την ευθύνη των καθηγητών. Θα μπορούν να χρησιμοποιούνται διαφορετικά, περισσότερα και καλύτερα βιβλία από τα σημερινά.

Οι σχολικές μονάδες και οι καθηγητές θα αξιολογούνται για το έργο τους με κριτήρια που θα περιλαμβάνουν και το πώς αποδίδουν οι μαθητές τους στα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα χωρίς κλειστή ύλη.

Έτσι θα στραφεί η διδασκαλία όχι στην αποστήθιση αλλά στην ουσία, έτσι θα δίνεται προσοχή στις ειδικές ανάγκες και στις ικανότητες των μαθητών και μαθητριών και δεν θα ισοπεδώνονται όλα στον Προκρούστη του εξαντλητικά ορισμένου (και αναχρονιστικού) αναλυτικού προγράμματος. Υπάρχουν πολλά που μπορεί και πρέπει να γίνουν στην εκπαίδευση αλλά οι δύο αυτές κινήσεις είναι βασικές.

Πηγή: physics4u.gr

Τι πρέπει να φάτε πριν τις εξετάσεις; Ποιος είναι ο κατάλληλος χρόνος για να μελετήσετε το δυσκολότερο κεφάλαιο; Σ αυτές αλλά κι άλλες παρόμοιες ερωτήσεις, σχετικά με τις βέλτιστες τεχνικές μελέτης, προσφέρει απαντήσεις μια πρόσφατη έρευνα.

Κατ’ αρχήν, εξετάζοντας εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου επαναλαμβανόμενα πριν από ένα διαγώνισμα, εξασκείς τον εγκέφαλο να ανακτά και να εφαρμόζει τις γνώσεις που έχει αποθηκεύσει στη μνήμη του. Αυτή η μέθοδος είναι αποτελεσματικότερη από το να διαβάσεις εκ νέου το σχολικό βιβλίο, λέει ο Jeffrey Karpicke, επίκουρος καθηγητής ψυχολογικών επιστημών στο πανεπιστήμιο της Purdue. "Εάν για παράδειγμα πρόκειται να εξεταστείς στην ενότητα που αφορά το πεπτικό σύστημα", προσθέτει, "εξασκήσου εξηγώντας πως λειτουργεί από την αρχή του έως το τέλος του το πεπτικό σύστημα, αντί να μελετάς τη λίστα με τα όργανα που το συνθέτουν ".

Στην πρώτη τάξη του λυκείου  στη Νέα Υόρκη, ο Keenan Harrell αγόρασε βιβλία με έτοιμα διαγωνίσματα και υπέβαλλε τον εαυτό του σε μία αδιάκοπη και επαναλαμβανόμενη προσπάθεια λύνοντας 30 διαγωνίσματα που αφορούσαν την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο (SAT). «Έλυνα ξανά και ξανά μέχρι εξαντλήσεως» αναφέρει.

Η προσπάθεια τελικά απέδωσε. Ο  Harrell , 19 ετών σήμερα,  έγινε τελικά δεκτός στο ”University of North Carolina”, το πανεπιστήμιο των ονείρων του. Η αργή αλλά σταθερή άνοδος των αποτελεσμάτων του, τόνωνε την αυτοπεποίθηση του και τον παρακινούσε να συνεχίσει τη σκληρή δουλειά. Επίσης, τα διαγωνίσματα που επίλυε για εξάσκηση, ανέπτυξαν την ικανότητα αντιμετώπισης προβλημάτων σε πραγματικές συνθήκες γραπτών εξετάσεων, όπως για παράδειγμα τον επιμερισμό των θεμάτων σε μικρότερα και ευκολότερα.

Επιπλέον, ο ύπνος παίζει σημαντικότατο ρόλο στις επιδόσεις, αλλά με δύο αναπάντεχους τρόπους. «Μελετήστε τα δυσκολότερα κεφάλαια πριν πέσετε για ύπνο το τελευταίο βράδυ πριν τις εξετάσεις. Αυτή η προσέγγιση διευκολύνει αργότερα στην ανάκληση της ύλης που μελετήσατε »  λέει ο Dan Taylor, επικεφαλής της έρευνας πάνω στον ύπνο και την υγεία στο University of North Texas in Denton. Και προσθέτει, «μην ξυπνήσετε νωρίτερα από το συνηθισμένο για να διαβάσετε, θα παρέμβει στις διεργασίες του εγκεφάλου σχετικά με τη μνήμη».

Μια κοινή μαθητική συνήθεια, η ολονυχτία για διάβασμα, είναι μάλλον κακή ιδέα. Παρ’ όλο που πάνω από το 60% των φοιτητών το εφαρμόζει, αυτή η πρακτική οδηγεί τελικά σε χαμηλότερους βαθμούς» αναφέρει η Pamela Thacher αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Canton, στηρίζοντας την άποψη της σε μια μελέτη του 2008 πάνω σε 120 μαθητές. Αυτή η πρακτική παρεμποδίζει επίσης την δυνατότητα αιτιολόγησης και δυσχεραίνει τη μνήμη για τέσσερις ημέρες.

Είναι γνωστό σε όλους ότι επιβάλλεται να φάτε πρωινό την ημέρα του μεγάλου διαγωνίσματος. Τροφές με πολλούς υδατάνθρακες και φυτικές ίνες αργής αφομοίωσης, όπως η βρώμη, βοηθούν ιδιαίτερα. Αλλά από ότι φαίνεται, η διατροφή που κάνατε ολόκληρη την προηγούμενη εβδομάδα επηρεάζει επίσης την απόδοση σας. Όταν 16 φοιτητές υποβλήθηκαν σε τεστ προσοχής και ταχύτητας σκέψης μετά από μια βδομάδα διατροφής υψηλής σε λίπη, με λίγους υδατάνθρακες, πολύ κρέας, αυγά και τυρί η απόδοση τους μειώθηκε κατακόρυφα. Από την άλλη πλευρά στους φοιτητές που περιέλαβαν φρούτα και λαχανικά στη διατροφή τους η απόδοση βελτιώθηκε, λέει ο Cameron Holloway ανώτερος κλινικός ερευνητής του Πανεπιστήμιου της Οξφόρδης. Ο εγκέφαλος απαιτεί συνεχής τροφοδότηση ενέργειας και έχει “περιορισμένη μπαταρία σε εφεδρεία” προσθέτει.

Παρ’ όλο που πολλοί έφηβοι επιμένουν πως μελετάνε καλύτερα ενώ ακούν μουσική ή ανταλλάσσουν μηνύματα με φίλους, η έρευνα δείχνει ακριβώς το αντίθετο: πληροφορίες που μελετήθηκαν μεταξύ περισπασμών είναι λιγότερο πιθανό να ανακληθούν αργότερα λέει η Nicole Dudukovic αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Trinity College, Hartford, Conn. Στην έρευνα που έκανε, ζητήθηκε από φοιτητές να κατηγοριοποιήσουν και να σχολιάσουν εικόνες από περισσότερα από 100 αντικείμενα. Έπειτα δοκιμάστηκαν σε άλλες 100 εικόνες που είδαν ενώ άκουγαν παράλληλα ρυθμικούς ήχους, και  τους ζητήθηκε να απαντήσουν ποιες είχαν δει και πως τις κατηγοριοποίησαν. Το αποτέλεσμα ήταν πως οι φοιτητές απέδιδαν καλύτερα χωρίς περισπασμούς.

“Οι φοιτητές έχουν την πεποίθηση πως μπορούν να κάνουν τα πάντα και ότι δεν τους αποσπάται η προσοχή από τη μουσική ή από το θόρυβο σε μία καφετέρια, λέει ή Dr. Dudukovic. Αλλά παρ’ όλο που οι ήχοι “τους κάνουν να νιώθουν πιο χαλαροί” δεν τους βοηθούν στους βαθμούς του τετραμήνου.

O Bryan Almanza λέει πως δεν τα πήγε καλά στις εισαγωγικές εξετάσεις PSAT επειδή δεν ήξερε πώς να προετοιμαστεί. Κοιμόταν λίγο και έτρωγε μόνο ένα μπολάκι δημητριακά για πρωινό. Κατά τη διάρκεια του διαγωνίσματος κάποιες ερωτήσεις φυσικής τον έκαναν να νιώθει νευρικός και δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί , “θα κοπώ” θυμάται τον εαυτό να νομίζει εκείνη τη στιγμή. Ένα πρόγραμμα προετοιμασίας για εξετάσεις, τον δίδαξε να κοιμάται καλά, να τρώει καλό πρωινό και να ηρεμεί τον εαυτό του κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Στην επόμενη εξέταση SAT έγραψε πολύ καλύτερα.

Συμβουλές για να μην αγχώνεστε τη μέρα των εξετάσεων

Ακόμα και αν οι μαθητές είναι πλήρως προετοιμασμένοι, το άγχος μπορεί να αποδειχτεί μεγάλο εμπόδιο στις εξετάσεις. Περίπου 35% των μαθητών είναι τόσο αγχωμένοι πριν σημαντικά διαγωνίσματα που επηρεάζεται η απόδοση τους λέει ο Richard Driscoll, ψυχολόγος ο οποίος έχει μελετήσει το άγχος των γραπτών εξετάσεων.

Για να απαλύνει το φόβο των εξετάσεων η Julie Hartline, επικεφαλής σύμβουλος στο Campbell High School, ξεκίνησε μια σειρά σεμιναρίων 3 εβδομάδων για να διδάξει στους εφήβους τεχνικές διαχείρισης άγχους. Μια τέτοια τεχνική που αποδεδειγμένα ανεβάζει το βαθμό, είναι να διδάξεις τον εαυτό σου να δει το τεστ με άλλο μάτι. Φαντάσου τον εαυτό σου σε μια κατάσταση δύσκολη μεν, που μπορείς να καταφέρεις δε, για παράδειγμα ένας ποδοσφαιριστής μπορεί να φανταστεί ότι σκοράρει, ένας ορειβάτης ότι πατάει στην κορυφή ενός βουνού. Στη συνέχεια προσπαθεί να δειςτον εαυτό σου στην αίθουσα του διαγωνίσματος, και φαντάσου ότι αισθάνεσαι το ίδιο ωραία. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να κερδίσετε μεγάλη αυτοπεποίθηση την κρίσιμη μέρα. Επιπλέον, το να επισκεφθείτε το τόπο διεξαγωγής των εξετάσεων μερικές μέρες πριν μπορεί να μειώσει το στρες.

Ένα νιώθετε ακόμα αγχωμένοι καταγράψτε τους φόβους σας σ' ένα χαρτί 10 λεπτά πριν το διαγώνισμα, λέει ο Ο Δρ Beilock, αναπληρωτής καθηγητής της ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο. Σε μια μελέτη προτάθηκε σε κάποιους αγχωμένους μαθητές να καταγράψουν τις ανησυχίες, ενώ σε κάποιους άλλους όχι. Αυτοί που ακολούθησαν την συγκεκριμένη πρακτική, τα πήγαν καλύτερα σε σχέση με τους υπόλοιπους. Το να εκφράζεις τις ανησυχίες σου ανακουφίζει τον εγκέφαλο.

______

  ~ SUE SHELLENBARGER

     Wall Street Journal 

Για την μετάφραση: Νίκος Γιώτης 

by Αντικλείδι , http://antikleidi.com