RON COWEN / THE NEW YORK TIMES
Στις αρχές του 1919, δύο ομάδες Βρετανών αστρονόμων ξεκίνησαν μια αποστολή σε μακρινές περιοχές του πλανήτη, για να παρατηρήσουν μια ηλιακή έκλειψη. Η ανακάλυψή τους άλλαξε μεμιάς τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι έβλεπαν το σύμπαν. Καθώς ήρθε λιγότερο από έναν χρόνο μετά τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν σημαντική και για ακόμη έναν λόγο: βοήθησε με τον τρόπο της να κλείσουν οι πληγές αυτής της ολέθριας σύγκρουσης.
Η βρετανική αποστολή είχε στόχο να ελέγξει την ορθότητα της θεωρίας της βαρύτητας, την οποία είχε ήδη προτείνει ο Γερμανός επιστήμονας Αλβέρτος Αϊνστάιν. Αν οι Βρετανοί επιβεβαίωναν τις προβλέψεις του, ο Αϊνστάιν θα είχε ανατρέψει το οικοδόμημα του συμπατριώτη τους, Ισαάκ Νεύτωνα, θεμελιωτή της κλασικής Μηχανικής και εθνικού ήρωα στη Βρετανία.
Ο Νεύτων έβλεπε τη βαρύτητα ως δύναμη μεταξύ δύο σωμάτων, που δρα στον χώρο. Αντίθετα, για τον Αϊνστάιν η βαρύτητα είναι το στοιχείο που διαμορφώνει τον χώρο και τον χρόνο. Γύρω από ένα αντικείμενο μεγάλης μάζας, όπως ένα ουράνιο σώμα, ο χωροχρόνος καμπυλώνεται, σύμφωνα με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. Επομένως, οι αστρονόμοι θα μπορούσαν να παρατηρήσουν καμπύλωση στο φως που στέλνουν κάποια μακρινά αστέρια, όταν αυτό περνάει κοντά από ένα άλλο ουράνιο σώμα. Υπό συνήθεις συνθήκες, η παρατήρηση είναι αδύνατη, γιατί το έντονο φως του ήλιου στραβώνει τα τηλεσκόπια. Οι σπάνιες ηλιακές εκλείψεις προσέφεραν όμως τις ευκαιρίες που αναζητούσαν οι επιστήμονες.
Ο Βρετανός σύμμαχος
Το 1916, ο Αϊνστάιν βρήκε έναν απροσδόκητο υποστηρικτή, τον Βρετανό αστρονόμο Άρθουρ Έντιγκτον. Και οι δύο άνδρες είχαν ταχθεί μαχητικά εναντίον του πολέμου και του σοβινισμού, αντιμετωπίζοντας σκληρές επιθέσεις στις χώρες τους.
Τελικά, ο Έντιγκτον και άλλοι Βρετανοί συνάδελφοί του μοιράστηκαν, ανάμεσα σε ένα νησί δυτικά της Αφρικής και στη βόρεια Βραζιλία, για να παρατηρήσουν την έκλειψη της 29ης Μαΐου 1919.
Αφού επέστρεψαν στο Λονδίνο, οι αστρονόμοι χρειάστηκαν κάμποσο καιρό για να συγκρίνουν τα πορίσματά τους με προηγούμενες μετρήσεις και να βγάλουν τα συμπεράσματά τους. Στις 6 Νοεμβρίου, η Βασιλική Εταιρεία και η Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία διοργάνωσαν από κοινού δημόσια εκδήλωση για την επίσημη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.
Μπροστά από ένα μεγάλο πορτρέτο του Νεύτωνος, ο σερ Τζον Τόμσον, τιμημένος με το βραβείο Νομπέλ για την ανακάλυψη του ηλεκτρονίου, διάβασε την ετυμηγορία: ο Γερμανός φυσικός είχε δίκιο, η θεωρία του είχε δικαιωθεί πανηγυρικά από την παρατήρηση. Την επόμενη ημέρα, οι New York Times, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, έγραφαν στον πρωτοσέλιδο τίτλο τους: «Λοξοδρομούν όλα τα φώτα στον ουρανό – η θεωρία του Αϊνστάιν θριαμβεύει». Μέσα σε μία νύχτα, ο Γερμανός φυσικός είχε γίνει ο πρώτος σταρ στην ιστορία της επιστήμης του.
Πηγή: physicsgg.me