Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) άρχισε να παράγει οξυγόνο από προσομοιωμένη σεληνιακή σκόνη (ρηγόλιθο), σε μια πιλοτική μονάδα που είναι εγκατεστημένη στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ESTEC) στην Ολλανδία.
Η πρωτοποριακή τεχνολογία -ουσιαστικά η δημιουργία αέρα στο φεγγάρι- μπορεί να αποδειχθεί ζωτική για τις μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές αποίκισης της Σελήνης, οι οποίες θα επιδιώξουν να αξιοποιήσουν τους τοπικούς πόρους τόσο για να αναπνέουν οι άνθρωποι οξυγόνο όσο και για να παράγουν πυραυλικά καύσιμα, που επίσης χρειάζονται το οξυγόνο.
Ο σεληνιακός ρηγόλιθος αποτελείται σε ποσοστό 40% ως 45% από οξυγόνο, που είναι το πιο άφθονο συστατικό της σεληνιακής σκόνης. Όμως αυτό το οξυγόνο είναι προσδεμένο χημικά με τη μορφή οξειδίων, συνεπώς δεν είναι άμεσα αξιοποιήσιμο. Η νέα ευρωπαϊκή μονάδα επιτρέπει την εξαγωγή του οξυγόνου από τον ρηγόλιθο, ενώ ό,τι απομένει από αυτόν, μετατρέπεται σε επίσης χρήσιμα κράματα μετάλλων.
Ο πυρήνας της τεχνολογίας αναπτύχθηκε από τη βρετανική εταιρεία Metalysis. Ο ρηγόλιθος τοποθετείται σε ένα μεταλλικό δοχείο μαζί με άλατα, θερμαίνεται σε θερμοκρασία έως 950 βαθμών Κελσίου και μετά διοχετεύεται σε αυτόν ηλεκτρικό ρεύμα. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ο διαχωρισμός του οξυγόνου.
Η όλη διαδικασία εξαγωγής οξυγόνου είναι αθόρυβη και το οξυγόνο μπορεί να αποθηκευθεί μετά την παραγωγή του. Μια μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής οξυγόνου από σεληνόσκονη θα είναι έτοιμη έως τα μέσα της δεκαετίας μας, έτσι ώστε να μπορεί να αξιοποιηθεί και στη Σελήνη.
Τόσο η ESA όσο και η NASA έχουν θέσει ως στόχο να στείλουν ανθρώπους στο φεγγάρι τα επόμενα χρόνια και αυτή τη φορά διάχυτη είναι η επιθυμία για μια πιο μόνιμη εγκατάσταση και για την πρώτη σεληνιακή βάση. Ο επόμενος στόχος θα είναι ο Άρης, όπου μια ανάλογη τεχνολογία δημιουργίας οξυγόνου από τοπικές πρώτες ύλες μπορεί πιθανώς να αναπτυχθεί.
Οι αστρονόμοι προειδοποιούν ότι οι παρατηρήσεις του έναστρου ουρανού διαμέσου των επίγειων τηλεσκοπίων τους θα παρεμποδίζονται εξαιτίας του μεγάλου αριθμού δορυφόρων που μπαίνουν σε τροχιά γύρω από τη Γη.
Από την επόμενη εβδομάδα, θα ξεκινήσει μια εκστρατεία για την εκτόξευση χιλιάδων νέων δορυφόρων, προσφέροντας πρόσβαση υψηλής ταχύτητας ίντερνετ από το διάστημα. Αλλά οι πρώτοι στόλοι αυτών των διαστημόπλοιων, που έχουν ήδη αποσταλεί σε τροχιά από την αμερικανική εταιρεία SpaceX, επηρεάζουν τις εικόνες του νυχτερινού ουρανού. Εμφανίζονται ως λαμπερές λευκές ραβδώσεις, τόσο εκθαμβωτικές που ανταγωνίζονται τα αστέρια.
Οι επιστήμονες ανησυχούν ότι οι μελλοντικοί «μεγα-αστερισμοί» των δορυφόρων θα μπορούσαν να αποκρύψουν εικόνες από τα τηλεσκόπια και να παρεμποδίσουν τις παρατηρήσεις των αστρονόμων.
Οι εμπλεκόμενες εταιρείες δήλωσαν ότι συνεργάζονται με τους αστρονόμους για να ελαχιστοποιήσουν τις επιπτώσεις των δορυφόρων.
Η βρετανική εταιρεία OneWeb έχει στόχο να αποστείλει περίπου 650 με 2.000 δορυφόρους σε ύψος 1200 km πάνω από τη Γη
Γιατί εκτοξεύονται τόσοι πολλοί δορυφόροι;
Είναι όλα σχετικά με την υψηλής ταχύτητας πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Αντί να περιορίζονται από καλώδια, οι δορυφόροι μπορούν να εκπέμπουν σήμα ίντερνετ από το διάστημα.
Αν υπάρχουν πολλοί δορυφόροι σε τροχιά, ακόμη και οι πιο απομακρυσμένες περιοχές μπορούν να έχουν συνδεσιμότητα στο διαδίκτυο. Αλλά από την επόμενη εβδομάδα, ο αστερισμός Starlink – ένα έργο της αμερικανικής εταιρείας SpaceX – θα ξεκινήσει την αποστολή παρτίδων που θα αποτελούνται από 60 δορυφόρους.
Η βρετανική εταιρεία OneWeb έχει στόχο να αποστείλει περίπου 650 με 2.000 δορυφόρους, αν υπάρχει αρκετή ζήτηση από τους πελάτες.
Γιατί ανησυχούν οι αστρονόμοι;
Τον Μάιο και το Νοέμβριο, η Starlink έστειλε 120 δορυφόρους σε τροχιές.
Αλλά οι ερευνητές ανησύχησαν όταν ένα διαστημικό σκάφος εμφανίστηκε στις εικόνες τους σαν έντονο λευκό φως.
Η Ντάρα Πατέλ, αστρονόμος στο Βασιλικό Παρατηρητήριο του Greenwich, δήλωσε: «Αυτοί οι δορυφόροι είναι πολύ αντανακλαστικοί και αντικατοπτρίζουν το φως του Ήλιου, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούμε να τους δούμε σε εικόνες που απαθανατίζουμε με τα τηλεσκόπια.»
«Αυτοί οι δορυφόροι επίσης χρησιμοποιούν αρκετή ακτινοβολία, κάτι που σημαίνει ότι μπορούν να επηρεάσουν τα σήματα που χρησιμοποιούν οι αστρονόμοι.», προσέθεσε.
Τέλος, η Πατέλ προειδοποίησε ότι το πρόβλημα θα αυξηθεί όσο αυξάνεται ο αριθμός των δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά.
Τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για την έρευνα;
Ο Δρ. Κλέμεντς πιστεύει ότι οι δορυφόροι θα μπορούσαν να έχουν πραγματικό αντίκτυπο στις παρατηρήσεις.
«Παρουσιάζουν ένα προσκήνιο ανάμεσα σε αυτό που παρατηρούμε από τη Γη και το υπόλοιπο Σύμπαν, έτσι παρεμποδίζουν τα πάντα.»
Όπως εξήγησε ο Κλέμεντς: «Θέλουμε να κάνουμε μια ταινία σε πραγματικό χρόνο για τον τρόπο με τον οποίο αλλάζει ο ουρανός. Τώρα έχου τους δορυφόρους να διακόπτουν τις έρευνες, σαν κάποιος να περπατά γύρω από ένα φως.»
Ερευνητές στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι δημιούργησαν μικροσκοπικές ζωντανές μηχανές, ένα είδος βιολογικού ρομπότ που μπορεί να προγραμματιστεί για να κάνει διάφορες εργασίες, από το να μεταφέρει φάρμακα μέσα στο σώμα μέχρι να καθαρίζει τοξικά απόβλητα στο περιβάλλον.
Οι τεχνητοί βιολογικοί οργανισμοί (οι οποίοι ονομάστηκαν xenobots) δημιουργήθηκαν από ζωντανά κύτταρα που ελήφθησαν από έμβρυα βατράχων, σχεδιάστηκαν σε υπερυπολογιστή και στη συνέχεια συναρμολογήθηκαν σε τελείως νέες μορφές ζωής μήκους μερικών χιλιοστών. Μπορούν να κινηθούν μόνα τους προς ένα στόχο και να αυτοθεραπευθούν μετά από ένα κόψιμο.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή ρομποτικής Τζόσουα Μπόνγκαρντ του Τμήματος Επιστήμης των Υπολογιστών του Πανεπιστημίου του Βερμόντ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS).
«Πρόκειται για καινοτόμες έμβιες μηχανές. Δεν είναι ούτε παραδοσιακά ρομπότ, ούτε οποιοδήποτε γνωστό είδος ζώου. Είναι μια νέα κατηγορία δημιουργήματος: ένας ζωντανός προγραμματιζόμενος οργανισμός», δήλωσε ο Μπόνγκαρντ.
«Μπορούμε να φανταστούμε διάφορες χρήσιμες εφαρμογές αυτών των έμβιων ρομπότ, τις οποίες άλλες μηχανές δεν μπορούν να κάνουν, όπως αποστολές σε περιβάλλοντα μολυσμένα με ραδιενέργεια, συλλογή μικροπλαστικών από τους ωκεανούς ή εργασία καθαρισμού του εσωτερικού των αρτηριών από την αθηρωματική πλάκα», δήλωσε ο Μάικλ Λέβιν, διευθυντής του Κέντρου Αναγεννητικής και Αναπτυξιακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Ταφτς.
Τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί μερικοί τεχνητοί οργανισμοί, όμως τώρα για πρώτη φορά, σύμφωνα με τους ερευνητές, «σχεδιάστηκαν τελείως βιολογικές μηχανές από το μηδέν». Ένας ειδικός εξελικτικός αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης βοήθησε να δημιουργηθούν και να δοκιμαστούν χιλιάδες υποψήφια προσχέδια για νέες μορφές ζωής, ώσπου να βρεθεί η καλύτερη δυνατή.
Ένας υπερυπολογιστής -με την καθοδήγηση του αλγόριθμου- συναρμολόγησε ξανά και ξανά μερικές εκατοντάδες προσομοιωμένα κύτταρα, δημιουργώντας διάφορες δοκιμαστικές μορφές και σχήματα σώματος.
Αφού τελικά επιλέχθηκε το σχέδιο δημιουργίας, χρησιμοποιήθηκαν ως πρώτη ύλη βλαστικά κύτταρα από τα έμβρυα των αφρικανικών βατράχων Xenopus laevis (εξ ου και το όνομα xenobot), τα οποία με τη βοήθεια μικροσκοπίου συνενώθηκαν με βάση το προτεινόμενο σχέδιο του υπολογιστή. Δημιουργήθηκαν έτσι μορφές ζωής που δεν υπάρχουν στη φύση και οι οποίες είναι σε θέση να κινούνται μόνες τους.
Όπως μερικά ζώα στη φύση μπορούν να αναγεννήσουν τα κομμένα μέρη τους, έτσι και το xenobot μπορεί μόνο του να αποκαταστήσει την ακεραιότητα του.
«Κόψαμε το βιολογικό ρομπότ σχεδόν στη μέση, όμως αυτό ξανακόλλησε τα δύο μέρη του και συνέχισε να προχωρά. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορούν να κάνουν οι τυπικές μηχανές», ανέφερε ο Μπόγκαρντ.
«Από κυτταρική και γενετική άποψη τα xenobots είναι βάτραχοι. Το DNA τους προέρχεται κατά 100% από βατράχους, παρόλα αυτά δεν είναι βάτραχοι. Οπότε αναρωτιέται κανείς, τι άλλο αυτά τα κύτταρα μπορούν να φτιάξουν», δήλωσε ο Λέβιν.
Η πρωτοποριακή έρευνα χρηματοδοτείται μέσω του προγράμματος «Μηχανές Δια Βίου Μάθησης» από την πανταχού παρούσα Υπηρεσία Προηγμένων Αμυντικών Ερευνητικών Προγραμμάτων (DARPA) του Πενταγώνου των ΗΠΑ, η οποία προφανώς διαβλέπει και στρατιωτικές εφαρμογές.
Επιστήμονες ανακάλυψαν σε ένα μετεωρίτη, ο οποίος είχε πέσει στην Αυστραλία πριν 50 χρόνια, αστρόσκονη που είχε σχηματιστεί πριν πέντε έως επτά δισεκατομμύρια χρόνια, δηλαδή προτού καν δημιουργηθεί το ηλιακό μας σύστημα. Πρόκειται για το αρχαιότερο υλικό που έχει ποτέ ανακαλυφθεί στη Γη, η οποία έχει ηλικία 4,5 δισεκατομμυρίων ετών, ενώ ο Ήλιος είναι 4,6 δισ. ετών. Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και την Ελβετία, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Φίλιπ Χεκ του Πανεπιστημίου του Σικάγο και του Μουσείου Field, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο PNAS, μελέτησαν τον μετεωρίτη Murchison, ο οποίος είχε βρεθεί το 1969.
Οι περισσότεροι κόκκοι αστρόσκονης (το 60%) χρονολογήθηκαν προ 4,6 έως 4,9 δισεκατομμυρίων ετών, μερικοί (το 10%) ξεπερνούσαν τα 5,5 δισ. έτη, ενώ κάποιοι έφθαναν έως πριν επτά δισεκατομμύρια χρόνια. Τα υλικά που βρέθηκαν ενσωματωμένα στο μετεωρίτη, είναι προ-ηλιακά ορυκτά, τα οποία δημιουργήθηκαν πριν καν υπάρξει ο Ήλιος μας. «Είναι στερεά δείγματα άλλων άστρων του γαλαξία μας, πραγματική αστρόσκονη», δήλωσε ο Χεκ. Τέτοια αρχέγονα υλικά είναι πολύ σπάνια (υπάρχουν ίσως στο 5% των μετεωριτών που πέφτουν στη Γη) και πολύ μικροσκοπικά.
Το χριστουγεννιάτικο γκράφιτι του Banksy με πρωταγωνιστή έναν άστεγο σε ρόλο Άγιου Βασίλη
Ο δημοφιλής Βρετανός καλλιτέχνης, αυτή τη φορά ζωγράφισε έναν τοίχο του Μπέρμιγχαμ. Το νέο έργο του απεικονίζει δυο ταράνδους που «σέρνουν» ένα παγκάκι στο οποίο έχει ξαπλώσει ένας άστεγος, ο Ράιαν, δίπλα στις σακούλες με όλα τα υπάρχοντά του. Το σκηνικό παραπέμπει στο έλκηθρο του Άγιου Βασίλη με αναφορά στους ανθρώπους που δοκιμάζονται περισσότερο από όλους, ειδικά μέσα στην «καρδιά» του βρετανικού χειμώνα.
«Ο Θεός να ευλογεί το Μπέρμιγχαμ» γράφει ο Banksy.
Ο καλλιτέχνης ανέβασε βίντεο στον λογαριασμό του στο Instagram, το οποίο μετρά ήδη πάνω από 1 εκατομμύριο προβολές. Ο Banksy αναφέρει ότι στα 20 λεπτά που βιντεσκοπούσε τον Ράιαν είδε τους περαστικούς να προσφέρουν στον άστεγο άντρα ένα ζεστό ρόφημα, δυο μπάρες σοκολάτας και έναν αναπτήρα, χωρίς αυτός να ζητήσει τίποτα.
Το έργο του Banksy έγινε πόλος έλξης αμέσως, ωστόσο, λίγες ώρες αργότερα, κάποιος το βανδάλισε βάφοντας κόκκινες τις μύτες των ταράνδων.
Ερευνητές στις ΗΠΑ δημιούργησαν ένα νέο μεγάλο και ταχύτατο τρισδιάστατο εκτυπωτή, ο οποίος μπορεί να «τυπώσει» ένα αντικείμενο μεγάλο όσο ένας άνθρωπος σε περίπου τρεις ώρες. Είναι, επίσης, ο πρώτος που μπορεί να τυπώσει τόσο πολύ μεγάλα όσο και πολύ μικρά αντικείμενα. Μέχρι σήμερα εκτυπωτές που μπορούν να τυπώσουν σπίτια και γέφυρες, δεν είναι σε θέση να τυπώσουν μικροαντικείμενα και το αντίστροφο.
Ο εκτυπωτής-εξπρές, που βασίζεται στη νέα τεχνολογία HARP (High-Area Rapid Printing), θα είναι εμπορικά διαθέσιμος σε ενάμιση χρόνο περίπου. Μπορεί να τυπώσει με ασφάλεια τόσο σκληρά και ανθεκτικά, όσο επίσης μαλακά και εύκαμπτα μέρη.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Northwestern του Ιλινόις, με επικεφαλής τον καθηγητή χημείας και διευθυντή του Διεθνούς Ινστιτούτου Νανοτεχνολογίας Chad Mirkin,, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», ανέφεραν ότι η νέα τεχνολογία HARP, που βελτιώνει τις δυνατότητες της σημερινής στερεολιθογραφικής τρισδιάστατης εκτύπωσης, θα βοηθήσει σημαντικά στην παραγωγή προϊόντων κατά παραγγελία από διαφόρων ειδών επιχειρήσεις (αυτοκινητοβιομηχανίες, εταιρείες κατασκευής αεροπλάνων, ρούχων, οδοντοτεχνικών προϊόντων κ.α.).
Ο εκτυπωτής, που έχει ύψος περίπου τέσσερα μέτρα, παράγει ένα αντικείμενο μήκους μισού μέτρου σε περίπου μία ώρα, ταχύτητα που θεωρείται ρεκόρ για το πεδίο της 3D εκτύπωσης.
«Η τρισδιάστατη εκτύπωση είναι θεωρητικά ισχυρή, αλλά στην πράξη έχει περιορισμούς. Αν μπορούσαμε να τυπώσουμε γρήγορα χωρίς περιορισμούς σε υλικά και μεγέθη, θα φέρναμε επανάσταση στην παραγωγή. Αυτό ακριβώς φιλοδοξεί να κάνει η HARP», δήλωσε ο Mirkin, ο οποίος είχε εφεύρει τον μικρότερο εκτυπωτή στον κόσμο το 1999.
Η HARP βασίζεται σε μια νέα μέθοδο στερεολιθογραφίας, που τυπώνει κάθετα και χρησιμοποιεί υπεριώδες φως για να διορθώσει τις όποιες ατέλειες προκύπτουν, όταν το «μελάνι» (υγρή πρώτη ύλη) μετατρέπεται σε στερεό.
Ένα σοβαρό πρόβλημα στους υπάρχοντες 3D εκτυπωτές είναι ότι υπερθερμαίνονται, μερικές φορές ξεπερνώντας και τους 180 βαθμούς Κελσίου, όταν είναι γρήγοροι, με συνέπεια να δημιουργούνται κίνδυνοι τόσο για τους ίδιους τους εκτυπωτές, όσο και για τα εκτυπωμένα προϊόντα τους (παραμορφώσεις, ρωγμές κ.α.). Αν ένας εκτυπωτής είναι τόσο μεγάλος όσο και γρήγορος, τότε το πρόβλημα είναι πολύ έντονο, γι’ αυτό οι περισσότερες εταιρείες κατασκευής τρισδιάστατων εκτυπωτών προτιμούν να παράγουν μικρούς εκτυπωτές.
Η νέα τεχνολογία HARP έχει δώσει απάντηση και σε αυτό, βρίσκοντας ένα τρόπο να απομακρύνει αμέσως την έξτρα θερμότητα. Το Γραφείο Επιστημονικής Έρευνας της Πολεμικής Αεροπορίας και το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ έχουν στηρίξει χρηματοδοτικά την ανάπτυξη του νέου εκτυπωτή, κάτι που δείχνει και το εύρος των πιθανών εφαρμογών του
Το HARP σηματοδοτεί ένα ταξίδι τριών δεκαετιών για τον Mirkin. Το 1999, έχτισε τον μικρότερο εκτυπωτή στον κόσμο. Ορισμένες από τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνταν στην κονσόλα είχαν τις πρώτες επαναλήψεις τους μέσα στη μικροσκοπική συσκευή. “Από ογκομετρική άποψη, έχουμε διανύσει πάνω από 18 τάξεις μεγέθους”, λέει ο Mirkin.
Ο Leonard Kleinrock ήταν μέλος της ομάδας που εφηύρε τον τρόπο μεταφοράς πακέτων πληροφορίας μέσα στο τηλεφωνικό δίκτυο, οδηγώντας έτσι στη δημιουργία του Διαδικτύου.
Το όραμα του Leonard Kleinrock είχε πάρει σάρκα και οστά 58 χρόνια πριν, μέσα από την εκπόνηση της διδακτορικής του διατριβής για το MIT. Σήμερα, ο Kleinrock θέλει να ασχοληθεί με την επιδιόρθωση στα όσα αρνητικά συναντά κανείς στο Διαδίκτυο. Ο Kleinrock έδωσε μία αποκλειστική συνέντευξη στο δίκτυο ενημέρωσης για την τεχνολογία, ZD Net, όπου αναφέρεται στην προσπάθεια να διασωθεί το Internet από τον ίδιο του τον εαυτό. Η τάση που επικρατεί σε επίπεδο υποδομών είναι εκείνη που θα κάνει το Διαδίκτυο αόρατο, με τη βοήθεια της ενσωμάτωσης του Internet of Things και άλλων εφαρμογών στην καθημερινότητα. Προς αυτή την κατεύθυνση εργάζεται και ο ίδιος ο Kleinrock πλέον, ως καθηγητής στο πανεπιστήμιο UCLA.
O Leonard Kleinrock με την «μηχανή IMP» έναν προάγγελο των σημερινών δρομολογητών που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στις 29 Οκτωβρίου 1969
O καθηγητής εμφανίζεται αρκετά προβληματισμένος για το γεγονός ότι το Διαδίκτυο έχει πάρει μία σαφώς συντηρητική στροφή, απομακρυνόμενο από τον ιδεαλιστικό χαρακτήρα του στην αρχή, με τα κοινωνικά δίκτυα που διαχέουν ένα μεγάλο μέρος ψευδών ειδήσεων. Μέσα στο πλήθος των αρνητικών στοιχείων του Internet συγκαταλέγονται και οι παραβιάσεις της ιδιωτικότητας των χρηστών. Ο Kleinrock ξεκαθάρισε ότι δεν μπορούσε να προβλέψει την αρνητική στροφή που θα έπαιρνε το Internet, στις πρώτες στιγμές της δημιουργίας του.
Ο Leonard Kleinrock, μαζί με μερικούς επενδυτές και εκπροσώπους του κόσμου της τεχνολογίας, έχει δημιουργήσει το Sunday Group, έναν όμιλο που ασχολείται με το Mobby, μία πλατφόρμα μέσω της οποίας οι χρήστες του Internet δημιουργούν τη διαδικτυακή τους φήμη με αποκεντρωμένο τρόπο. Το σύστημα δημιουργεί ως «νόμισμα», με τη λογική του Blockchain, την έκφραση της καλής διαδικτυακής συμπεριφοράς, στοιχείο που αντανακλάται και στη φήμη ενός ατόμου στο Διαδίκτυο.
Το πολυδιάστατο σύστημα φήμης, εκπεφρασμένο μέσα από συναλλακτικούς όρους εικονικού νομίσματος, πάνω στο οποίο βασίζεται η λειτουργία της πλατφόρμας Mobby αναλύεται εκτενώς από τον Kleinrock σε επιστημονικό άρθρο που έχει ήδη δημοσιευθεί και δείχνει τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να αλλάξει ο τρόπος συμπεριφοράς των χρηστών του Internet.
Ερευνητές του University of Rochester, εμπνευσμένοι από κάποια είδη αραχνών και μυρμηγκιών, δημιούργησαν μια δομή μετάλλου που είναι τόσο υδροφοβική που «αρνείται» να βυθιστεί, ανεξαρτήτως του πόσες φορές τη βάζει κανείς μέσα στο νερό ή τι ζημιά και ρωγμές έχει υποστεί.
Οι δυνατότητες που «ξεκλειδώνονται» είναι προφανώς τεράστιες- από πλοία που δεν βυθίζονται μέχρι πλωτές συσκευές που συνεχίζουν να πλέουν ακόμα και όταν έχουν τρυπήσει ή ηλεκτρονικές συσκευές που μπορούν να επιβιώνουν μόνες τους για πολύ καιρό στον ωκεανό, σύμφωνα με τον Τσουνλέι Γκούο, καθηγητή Οπτικής και Φυσικής, το εργαστήριο του οποίου περιγράφει τη δομή στο ACS Applied Materials and Interfaces.
H δομή αυτή χρησιμοποιεί μια επαναστατική τεχνική που ανέπτυξε το εργαστήριο, στο πλαίσιο της οποίας πολύ σύντομοι παλμοί λέιζερ (διάρκειας femtosecond) χαράζουν στην επιφάνεια των μετάλλων μοτίβα/ σχήματα που παγιδεύουν τον αέρα και την κάνουν υπερ-υδροφοβική.
Κάποια είδη αραχνών και μυρμηγκιών μπορούν να επιβιώνουν για μακρά χρονικά διαστήματα πάνω ή κάτω από την επιφάνεια του νερού παγιδεύοντας αέρα σε μια κλειστή περιοχή. Για παράδειγμα, οι αράχνες Argyroneta aquatic δημιουργούν ένα υποβρύχιο ιστό σχήματος θόλου – ένα «κώδωνα κατάδυσης» που τον γεμίζουν με αέρα από την επιφάνεια τον οποίο φέρνουν μέσω των εξαιρετικά υδροφοβικών ποδιών και κοιλιών τους. Αντίστοιχα, τα μυρμήγκια της φωτιάς φτιάχνουν «σχεδίες» παγιδεύοντας αέρα ανάμεσα στα υπερ-υδροφοβικά σώματά τους.
«Ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα έμπνευση» λέει ο Γκούο. Όπως αναφέρουν στο σχετικό επιστημονικό άρθρο οι ερευνητές, «κλειδί» είναι πως οι πολύπλευρες υδροφοβικές επιφάνειες μπορούν να παγιδεύσουν μεγάλες ποσότητες αέρα, κάτι που ανοίγει τον δρόμο προς τη χρήση τους για τη δημιουργία πλωτών αντικειμένων και συσκευών.
Το εργαστήριο του Γκούο δημιούργησε μια δομή όπου οι επιφάνειες που είχαν υποστεί τη σχετική επεξεργασία σε δύο παράλληλες πλάκες αλουμινίου «κοιτούν» προς τα μέσα, όχι προς τα έξω, ώστε να προστατεύονται από εξωτερικές φθορές. Οι επιφάνειες χωρίζονται από την κατάλληλη απόσταση ώστε να παγιδεύουν και να συγκρατούν αρκετό αέρα ώστε να κρατούν τη δομή εν πλω- στην ουσία δημιουργώντας ένα αεροστεγές δωμάτιο. Ακόμα και μετά από κατάδυση δύο μηνών, οι δομές αυτές αναδύονταν αμέσως μετά την απελευθέρωσή τους, σύμφωνα με τον Γκούο. Επίσης, διατηρούσαν αυτή την ιδιότητα ακόμα και αφού είχαν υποστεί ρωγμές, επειδή ο αέρας παραμένει παγιδευμένος σε διαφορετικά τμήμα του «δωματίου» ή κοντινών δομών.
Αν και η ομάδα χρησιμοποίησε αλουμίνιο για το project της, η διαδικασία χάραξης θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για οποιοδήποτε άλλο μέταλλο ή υλικό, σημειώνει ο Γκούο.
Οι μαύρες τελείες, συνιστούν στιγμιότυπα της διάβασης του μικρού πλανήτη Ερμή μπροστά από τον Ήλιο
Ένα σχετικά σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο μπορούμε να παρακολουθήσουμε την Δευτέρα 11 Νοεμβρίου, καθώς ο Ερμής, ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και ο πιο κοντινός στο καυτό άστρο μας, θα κινηθεί ανάμεσα στη Γη και τον Ήλιο και θα φαίνεται σαν να διασχίζει τον ηλιακό δίσκο.
Ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη, μεταξύ των οποίων η Ευρώπη, θα μπορέσει να δει ολικά ή μερικά το φαινόμενο, μετά το οποίο, μάλιστα, θα ακολουθήσει την επόμενη ημέρα πανσέληνος (στις 12 Νοεμβρίου).
Η επόμενη «διάβαση» του Ερμή μπροστά από τον Ήλιο θα συμβεί στις 13 Νοεμβρίου 2032 (θα είναι πάλι ορατή από τη χώρα μας), ενώ το φαινόμενο θα επαναληφθεί το 2039, το 2049 και το 2052.
Κατά μέσο όρο λαμβάνουν χώρα 13 έως 14 διαβάσεις του Ερμή ανά αιώνα. Την πρώτη διάβαση είχε παρατηρήσει το 1631, περίπου δύο δεκαετίες μετά την εφεύρεση του τηλεσκοπίου, ο Γάλλος αστρονόμος Πιέρ Γκασεντί.
Ο Ερμής και η Αφροδίτη είναι οι μόνοι πλανήτες που μπορούν να «διαβούν» μπροστά από τον Ήλιο, όπως αυτός φαίνεται από τη Γη, επειδή οι τροχιές τους περνούν ανάμεσα στον πλανήτη μας και στο άστρο μας. Η μέση απόσταση του Ερμή από τον Ήλιο είναι σχεδόν 58 εκατομμύρια χιλιόμετρα, μόνο το 30% της απόστασης Γης-Ήλιου.
Μόνο η μισή διάβαση της Δευτέρας 11 Νοεμβρίου, σύμφωνα με τους αστρονόμους, θα είναι ορατή από την Ελλάδα, συγκεκριμένα η είσοδος του Ερμή στον ηλιακό δίσκο και το πρώτο ήμισυ της διάβασης. Ο Ήλιος στη χώρα μας θα δύσει περίπου στο μέσο του φαινομένου και έτσι δεν θα είναι ορατή η σταδιακή έξοδος του Ερμή από τον ηλιακό δίσκο.
Η έναρξη του φαινομένου στη χώρα μας, με την είσοδο του Ερμή στον ηλιακό δίσκο, θα γίνει στις 14:35 ώρα Ελλάδας.
Συνολικά, η διάβαση θα διαρκέσει περίπου πεντέμισι ώρες (έως τις 20:04 ώρα Ελλάδας), αλλά στη χώρα μας θα είναι ορατή για σχεδόν τρεις ώρες, έως τις 17:20, λίγο πριν δύσει ο Ήλιος.
Ο ήλιος θα δύσει κοντά στο μέσο του φαινομένου και δε θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε την έξοδο του Ερμή από τον ηλιακό δίσκο.
Το χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης διάβασης είναι πως είναι «βαθιά», δηλαδή ο Ερμής θα περάσει πολύ κοντά από το κέντρο του ήλιου, μόλις 75,9 δεύτερα λεπτά της μοίρας από αυτό. Παρά το ότι ο Ερμής είναι αρκετά φωτεινός πλανήτης, μέσα από το ηλιακό φίλτρο θα φαίνεται μαύρος στο φόντο ενός λαμπρού ήλιου.
Η είσοδος του Ερμή θα γίνει στις 14:35 (ώρα Ελλάδας) με την «πρώτη επαφή» κατά την οποία θα δούμε τον Ερμή να εφάπτεται εξωτερικά του ήλιου. Δύο και κάτι λεπτά μετά θα έχει εισέλθει ολόκληρος και θα εφάπτεται εσωτερικά, σημείο που αναφέρεται ως η «δεύτερη επαφή». Για τις επόμενες 3 περίπου ώρες θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε τον Ερμή να διαβαίνει τον ηλιακό δίσκο και να φτάσει στο βαθύτερο σημείο στις 17:20, σχεδόν ταυτόχρονα με τη δύση του ήλιου. Παρακάτω αναγράφονται συνοπτικά οι σημαντικές ώρες του φαινομένου:
1η επαφή: 14:35
2η επαφή: 14:37
Μέγιστο διάβασης 17:20
Δύση ηλίου ~ 17:20 ανάλογα την περιοχή
3η επαφή: 20:02 (μη ορατή από Ελλάδα)
4η επαφή: 20:04 (μη ορατή από Ελλάδα)
Η παρατήρηση της διάβασης μπορεί να γίνει μόνο με ειδικά φίλτρα στα τηλεσκόπια ή τα κιάλια σύμφωνα με τις οδηγίες που θα βρείτε εδώ: http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=15712
Η παρατήρηση του ήλιου, ακόμα και στην ανατολή όταν είναι χαμηλά, χωρίς ειδικά φίλτρα είναι επικίνδυνη!
Η παρατήρηση της διάβασης του Ερμή δεν μπορεί να γίνει με τα γυαλιά της έκλειψης όπως γινόταν για τη διάβαση της Αφροδίτης καθώς η γωνιώδης διάμετρος του Ερμή είναι πολύ μικρότερη. Για τον ίδιο λόγο και στην παρατήρηση με τηλεσκόπιο ή κιάλια θα δίνει μικρότερο είδωλο του Ερμή και ενδεχομένως χρειαστεί μεγαλύτερη μεγέθυνση σε σχέση με τη διάβαση της Αφροδίτης.
Ο Ερμής, που είναι λίγο μεγαλύτερος από τη Σελήνη, είναι ένας παράξενος πλανήτης, με την πιο εκκεντρική τροχιά στο ηλιακό μας σύστημα. Αν και ο πιο κοντινός πλανήτης στον Ήλιο δεν είναι ο πιο ζεστός (ο τίτλος ανήκει στην Αφροδίτη), εμφανίζοντας ακραίες διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ ημέρας-νύχτας πάνω από 600 βαθμούς Κελσίου.
Το έτος του (η διάρκεια πλήρους περιφοράς του γύρω από τον Ήλιο) διαρκεί 88 γήινες ημέρες, ενώ, επειδή περιστρέφεται πολύ αργά γύρω από τον άξονα του, η μέρα του διαρκεί δύο χρόνια (με άλλα λόγια, ανάμεσα σε δύο ανατολές του Ήλιου μεσολαβούν περίπου 176 μέρες).
Τον Ερμή έχουν επισκεφθεί δύο σκάφη της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), το Mariner 10 το 1974-75 και το Messenger, το οποίο τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη το 2011, έως ότου σκοπίμως συνετρίβη πάνω του το 2015. Το 2017 εκτοξεύθηκε η αποστολή BepiColombo του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που θα φθάσει στον Ερμή το 2024.
Η κατασκευή ενός αεροδρομίου που θα κοστίσει πολλά δισεκατομμύρια δολάρια και θα συνδέει απευθείας το Μάτσου Πίτσου με τον υπόλοιπο κόσμο, έχει προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις στους ιστορικούς, τους αρχαιολόγους και τους ντόπιους.
Οι μπουλντόζες έχουν ήδη ξεκινήσει την εκκαθάριση της γης για το αεροδρόμιο στο Τσιντσέρο, μία καλά διατηρημένη πόλη των Ινκας, περίπου 3,800 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, που αποτελεί και την πύλη προς την Ιερή Κοιλάδα του Περού.
Η κοιλάδα παρείχε καλαμπόκι και άλλες καλλιέργειες στους κυβερνήτες των Ινκας και μάλιστα αρκετοί αυτοκράτορες έχτισαν εκεί τα ιδιωτικά τους κτήματα.
Ολοι όσοι διαδηλώνουν κατά της κατασκευής του αεροδρομίου φοβούνται πως θα προκαλέσει μεγάλη ζημιά στα αρχαία καθώς και τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή σε ένα μεγάλο τμήμα της Ιερής Κοιλάδας και όχι μόνο στην φημισμένη πόλη του ίδιου του Μάτσου Πίτσου.
«Το αεροδρόμιο που σχεδιάζεται να χτιστεί στο Τσιντσέρο, Κούσκο, θέτει σε κίνδυνο την διατήρηση, λόγω του θορύβου και της κυκλοφορίας, ενός από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους στον κόσμο», δήλωσε σύμφωνα με την εφημερίδα Independent, η Ναταλία Μαγίλουφ, ιστορικός τέχνης του Περού, στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, η οποία οργάνωσε διαμαρτυρία κατά της δημιουργίας του αεροδρομίου.
Περίπου 6,000 άνθρωποι υπέγραψαν την διαμαρτυρία, η οποία καλεί τον πρόεδρο του Περού, Μάρτιν Βικάρα, να επανεξετάσει το σχέδιο.
Το έργο ανακοινώθηκε για πρώτη φορά από τον πρώην πρόεδρο του Περού, Ογιάντα Χουμάλα με αυτό να ολοκληρώνεται το 2023. Η πρόθεση του ήταν η επένδυση 460 εκατομμυρίων δολαρίων (410 εκατομμύρια ευρώ), χωρίς σε αυτά να υπολογίζονται οι αποζημιώσεις στις γεωργικές κοινότητες των οποίων η γη θα κατασχεθεί.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως περισσότεροι από 1,5 εκατομμύρια τουρίστες επισκέφθηκαν το Μάτσου Πίτσου το 2018, το οποίο είναι διπλάσιο από το όριο που συνιστά η UNESCO.