ψυχολογία (16 άρθρα)

Οι διατροφικές διαταραχές αποτελούν πλέον μάστιγα στις μέρες μας. Είναι ένα θέμα που έχει απασχολήσει γιατρούς, επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων και προβάλλεται μέσα από πολλά μέσα μαζικής ενημέρωσης. Tο θέμα αυτό εξετάζεται και αναλύεται πολύπλευρα και ανάλογα έχουν προσδιοριστεί αιτίες και αποτελέσματα.

Η διάσταση που έχουν δώσει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και ο τρόπος με τον οποίο πολλές φορές έχει προβληθεί το πρόβλημα, ενημερώνει αλλά και παραπλανεί. Είναι σημαντικό η ενημέρωση να έχει ένα επιστημονικό υπόβαθρο, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με τον κατάλληλο τρόπο για την κάθε περίπτωση ξεχωριστά.

Αρχικά, μιλώντας για διατροφικές διαταραχές, εννοούμε κατά κύριο λόγο τη νευρική ανορεξία και τη βουλιμία.

Η νευρική ανορεξία ορίζεται ως η κατάσταση κατά την οποία το άτομο αρνείται την πρόσληψη οποιασδήποτε τροφής με οποιονδήποτε τρόπο. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν το άτομο προβεί σε πρόσληψη τροφής, στη συνέχεια θα βρει τον τρόπο να την αποβάλλει, τις περισσότερες φορές με προκλητό εμετό. Συνήθως, τα άτομα που έχουν επιλέξει να μην τρέφονται, χρησιμοποιούν υποκατάστατα τροφών ή χάπια τα οποία κόβουν την όρεξη (ανορεξιογόνα).

Στην αντίθετη περίπτωση, η βουλιμία χαρακτηρίζεται από τη συνεχή και αδιάκοπη πρόσληψη τροφής με πρόκληση εμετού στη συνέχεια. Η πρόσληψη τροφής συνεχίζεται και αφού το άτομο έχει αισθανθεί κορεσμό.

Είναι δύσκολο να ανακαλύψει κανείς τα πραγματικά αίτια για κάθε περίπτωση. Η δυσκολία έγκειται στη διαφορετικότητα των ατόμων και στην ποικιλία των εξωτερικών παραγόντων στους οποίους οφείλεται ένα μέρος του προβλήματος. Κάποιοι από τους παράγοντες που θέτουν την προδιάθεση μιας διατροφικής διαταραχής στους ανθρώπους είναι το φύλο -οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στην εικόνα του σώματος-, η ηλικία -μεταξύ 15 και 35-κάποια υποβόσκουσα συναισθηματική διαταραχή, η παχυσαρκία -η προσπάθεια απώλειας βάρους με αυστηρή δίαιτα- και η σεξουαλική κακοποίηση κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία.

Παρουσιάζοντας κάποιους από τους κύριους λόγους ανάπτυξης των διαταραχών σίτισης, καλό θα ήταν να ξεκινήσει κανείς από την παιδική ηλικία. Η ανάπτυξη λοιπόν της ικανότητας του παιδιού να διαχωρίζει τα συναισθήματά του, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση το αίσθημα της πείνας και της ευχαρίστησης, είναι ένας από αυτούς.

Όταν αυτό δε συμβαίνει, επιδρά αρνητικά στη μετέπειτα ζωή του ατόμου και μπορεί να εμφανιστεί με τη μορφή κάποιας διαταραχής, όπως η διατροφική στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Τον πρώτο ρόλο σε αυτό το διαχωρισμό παίζει η οικογένεια.

Γνωρίζοντας ότι η οικογένεια είναι το πρώτο και πιο σημαντικό σύστημα μέσα στο οποίο αρχίζει η ανάπτυξη ενός παιδιού, συμπεραίνουμε τον σπουδαίο ρόλο της στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού. Οι δυσκολίες επικοινωνίας μεταξύ των μελών, οι υπερβολικές απαιτήσεις από την οικογένεια προς το παιδί, οι συνθήκες ανασφαλούς διαβίωσης, ένα υπερβολικό ενδιαφέρον στην εικόνα του σώματος στη συγκεκριμένη περίπτωση, η διαρκής υποτίμηση του παιδιού και η μη αναγνώριση της ταυτότητας και του διαχωρισμού των ορίων του ‘εγώ’ από τον υπόλοιπο κόσμο, είναι μόνο κάποια από τα στοιχεία που συντελούν σε μια μελλοντική διαταραγμένη εικόνα του ατόμου.

Σύμφωνα με έρευνες, η υπερφαγία και η στέρηση φαγητού διεγείρουν το ‘σύστημα επιβράβευσης’ του εγκεφάλου, όπως ακριβώς συμβαίνει σε περιπτώσεις εξαρτήσεων ουσιών και αλκοολισμού. Ουσίες, απαγορευμένες ή μη, οι οποίες προκαλούν χημική διέγερση, έχουν ως αποτέλεσμα την εξάρτηση.

Αυτή η διέγερση σταματάει κάθε δυσάρεστο συναίσθημα. Με τον ίδιο τρόπο και οι διαταραχές σίτισης αναπτύσσονται με στόχο να μπλοκάρουν κάθε ανεξέλεγκτο αρνητικό συναίσθημα και να κάνουν το άτομο να αισθανθεί κατά ένα τρόπο ισορροπία.

Στους ανθρώπους με συναισθηματική και ψυχική ισορροπία το ‘σύστημα επιβράβευσης’ του εγκεφάλου τους διεγείρεται όταν για παράδειγμα τρέφονται σωστά, ασκούνται, περνάνε με ευχάριστο τρόπο την ελεύθερη ώρα τους κλπ. Όταν το ‘σύστημα επιβράβευσης’ μάθει να διεγείρεται με τεχνητά μέσα, όπως οι εξαρτησιογόνες ουσίες, παύει να λειτουργεί κατά τον κοινώς αποδεκτό, φυσιολογικό τρόπο που προαναφέρθηκε.

Το ίδιο ισχύει και κατά τη διαταραχή σίτισης. Τα στοιχεία εκείνα της προσωπικότητας που αυξάνουν το ρίσκο των εξαρτήσεων συμβάλλουν και στις διατροφικές διαταραχές. Έχει βρεθεί ότι αυτά τα στοιχεία της προσωπικότητας οφείλονται εν μέρει στην κληρονομικότητα.

Κάποια από αυτά τα στοιχεία είναι η τάση να ευχαριστείς τους άλλους και η χαμηλή ικανότητα να διεκδικείς τα δικαιώματά σου, η ανάγκη να μειώσεις δυσάρεστα συναισθήματα όπως το άγχος, την κατάθλιψη και τη χαμηλή αυτοπεποίθηση, η τελειομανία και χαρακτηριστικά ψυχαναγκαστικής συμπεριφοράς.

Καταλαβαίνει κανείς ότι οι εξαρτήσεις και οι διαταραχές σίτισης μπορούν να έχουν κοινούς τρόπους θεραπείας. Ο ασθενής έχει ως στόχο να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και να δυναμώσει το εγώ του προκειμένου να μην καταφεύγει σε αυτοκαταστροφικά μέσα για την επίλυση των προβλημάτων του.

Είναι αρκετά σημαντικό να μην εθελοτυφλούμε όταν τα σημάδια των διαταραχών σίτισης είναι πλέον εμφανή στα δικά μας άτομα. Ίσως μια πρώτη συζήτηση με το ίδιο το άτομο να του δώσει το έναυσμα να καταλάβει εν μέρει ότι κάτι του συμβαίνει και να θορυβηθεί με αυτόν τον τρόπο.

Ιδιαίτερα προσεκτικοί θα πρέπει να είμαστε με τα νεαρότερα άτομα, παιδιά στην εφηβεία και στη μετεφηβική ηλικία. Καλό θα είναι, αν το άτομο είναι ανήλικο, οι γονείς να μιλήσουν σε κάποιον ειδικό-ψυχολόγο προκειμένου να σιγουρευτούν αν πρόκειται για κάποια διαταραχή σίτισης.

Ο ειδικός, ανάλογα με την περίπτωση, θα παραπέμψει σε ψυχιατρική παρακολούθηση αν το άτομο είναι σε προχωρημένο στάδιο ασιτίας ή χρειάζεται κάποια φαρμακευτική αγωγή.

Συνήθως, η ψυχιατρική εξέταση είναι απαραίτητη προκειμένου να ολοκληρωθεί η διάγνωση. Αν η διαταραχή βρίσκεται σε ένα αρχικό στάδιο, τότε η ψυχολογική υποστήριξη σε ένα πρώτο συμβουλευτικό στάδιο, στους γονείς ή και στο ίδιο το άτομο ίσως είναι απαραίτητη για την αποφυγή της ανάπτυξης της διαταραχής.

Στη συνέχεια, ανάλογα και πάλι με την περίπτωση, το άτομο ίσως μπει σε ένα πρόγραμμα συστηματικής ψυχοθεραπείας, έτσι ώστε να αντιμετωπίσει τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος.

Τα άτομα που δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους χρησιμοποιούν το φαγητό σα μια οδό διαφυγής. Επίσης, οι άνθρωποι που αδυνατούν να ακολουθήσουν τις δικές τους ανάγκες και τα δικά τους συναισθήματα χρησιμοποιούν το σώμα τους ως μέσω έκφρασης των όποιων αδυναμιών και προβλημάτων τους. Η εικόνα του πολύ λεπτού σώματος λοιπόν, που υπάρχει ως πρότυπο σε κάποιες κοινωνίες γίνεται για κάποια άτομα, κυρίως γυναίκες, το άλλοθι άρνησης πρόληψης τροφής με ουτοπικό στόχο την απόκτησή του. Είναι προφανές ότι πίσω από αυτό το στόχο ‘κρύβεται’ μια βεβαρημένη συναισθηματικά ψυχή που μας ζητά ‘βοήθεια’ με το δικό της τρόπο.

Μπορεί συχνά να λέγεται ότι το ένα ψέμα φέρνει το άλλο, ωστόσο πλέον υπάρχει και επιστημονική απόδειξη.

Βρετανοί ερευνητές κατάφεραν να αποδείξουν πειραματικά ότι όσο περισσότερα ψέματα λέμε, τόσο πιο εύκολη γίνεται σταδιακά η διαστρέβλωση της αλήθειας, ενώ εντόπισαν και τον βιολογικό μηχανισμό που διευκολύνει την έφεση στο ψέμα.

Στην αρχή, ο ψεύτης αισθάνεται κάπως άβολα, υπογραμμίζει η μελέτη που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα στην επιστημονική επιθεώρηση Nature. Όμως αυτή η ενόχληση μειώνεται όσο μεγαλώνει ο κατάλογος με τα ψέματα που εκστομίζει, καθώς η αμυγδαλή του εγκεφάλου, το όργανο που διαχειρίζεται ορισμένα από τα συναισθήματά μας, με κάποιον τρόπο προσαρμόζεται σε αυτήν την κατάσταση. Σύμφωνα με τους ερευνητές, μάλιστα, τα ψέματα γίνονται ολοένα και πιο χοντρά.

«Είναι η πρώτη φορά που αποδεικνύουμε εμπειρικά ότι μια ανέντιμη συμπεριφορά εντείνεται όσο επαναλαμβάνεται», δήλωσε ο ερευνητής Νιλ Γκάρετ, του τμήματος πειραματικής ψυχολογίας του UCL. «Είτε πρόκειται για μια περίπτωση συζυγικής απιστίας, είτε για ντοπάρισμα αθλητή, για παραποιημένα επιστημονικά δεδομένα ή για φορολογικές απάτες, οι δράστες αναφέρουν συχνά ότι όλα ξεκίνησαν με μικρά παραπτώματα που σταδιακά εξελίχθηκαν σε χιονοστιβάδα», ανέφερε από την πλευρά της η ερευνήτρια Τάλι Σάροτ.

Οι επιστήμονες έδωσαν σε 80 ενήλικες, ηλικίας από 18 έως 55 ετών, μια φωτογραφία υψηλής ανάλυσης που έδειχνε ένα γυάλινο δοχείο γεμάτο με νομίσματα. Κατόπιν τους ζητήθηκε να βοηθήσουν έναν «συνεργάτη» τους να υπολογίσει το ποσό των χρημάτων που περιέχονταν στο βάζο. Το πρόσωπο αυτό (στην πραγματικότητα ήταν ένας ηθοποιός) είχε στη διάθεσή του μια άλλη φωτογραφία του ίδιου δοχείου, αλλά μέτριας ποιότητας.

Στην αρχή ειπώθηκε στους συμμετέχοντες στο πείραμα ότι, αν έβρισκαν το ακριβές ποσό, θα επωφελούνταν τόσο οι ίδιο όσο και οι «συνεργάτες» τους, αφού όλοι θα κέρδιζαν το ποσό αυτό. Προφανώς, όλοι τους είπαν την αλήθεια στον συνεργάτη με τον οποίο επικοινωνούσαν μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Τα αποτελέσματα αυτού του πρώτου τεστ χρησιμοποιήθηκαν ως μέτρο αναφοράς για τα άλλα πειράματα των ειδικών: ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να υποεκτιμήσουν ή να υπερεκτιμήσουν το ποσό, οπότε θα κέρδιζαν οι ίδιοι ή οι συνεργάτες τους ή και οι δύο.

«Οι άνθρωποι ψεύδονται περισσότερο όταν θα βγουν κερδισμένοι τόσο οι ίδιοι όσο και κάποιος άλλος, πιθανόν επειδή τότε δεν αισθάνονται τόσο άσχημα. Αν πρόκειται να κερδίσουν οι ίδιοι αλλά κάποιος άλλος να υποστεί ζημιά, ψεύδονται λιγότερο», υποστήριξε η κ. Σάροτ.

Για να κατανοήσουν οι επιστήμονες τι συνέβαινε στον εγκέφαλο των εθελοντών «Μινχάουζεν» (πρωταγωνιστή του βιβλίου του Ροδόλφου Ράσπε με τίτλο «Οι περιπέτειες του βαρόνου Μιχνάουζεν», του 1785), το 25% από αυτούς υποβλήθηκε σε μαγνητική τομογραφία κατά τη διάρκεια του πειράματος. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αμυγδαλή ενεργοποιείτο όταν οι άνθρωποι ψεύδονταν για προσωπικό τους όφελος. Με κάθε νέο ψέμα όμως, η αντίδραση της αμυγδαλής μειωνόταν.

«Είναι ένα είδος συναισθηματικής προσαρμογής», εξήγησε η κ. Σάροτ. «Μπορεί να οδηγήσει σε μια “κατηφόρα”, όταν μια μικρή παρέκκλιση από την αλήθεια μπορεί να πυροδοτήσει μια κλιμάκωση που θα εξελιχθεί σε μεγάλα ψέματα», είπε επίσης.

Ο κ. Γκάρετ σημείωσε ότι το συμπέρασμα αυτό ενισχύει την αντίληψη ότι η αμυγδαλή μπορεί «να αντιδρά σε πράξεις που θεωρούμε κακές ή ανήθικες». «Σε αυτό το πείραμα παρατηρήσαμε μόνο την ανέντιμη συμπεριφορά. Όμως η ίδια αρχή μπορεί να ισχύει και για άλλες συμπεριφορές, όπως για παράδειγμα στη βίαιη ή τη ριψοκίνδυνη συμπεριφορά», πρόσθεσε ο ίδιος.

Σκέφτεσαι ότι γερνάς. Κοιτάς στον καθρέπτη σου και πάντα ανακαλύπτεις μια καινούργια άσπρη τρίχα που δεν την έπιασε καλά η βαφή, μια χαρακιά- επονομαζόμενη ρυτίδα- στις άκρες των ματιών ή στο κούτελο, μια μικρή χαλάρωση στα μάγουλα.

~ Δήμητρα Καφρομάνη

Πηγή: o-klooun

Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Πόσο εύκολα εμπιστευόμαστε τους ανθρώπους γύρω μας; Πόσο εύκολα μπορούμε να χάσουμε την εμπιστοσύνη μας αν αυτή προδοθεί; Πώς διαχωρίζουμε τους αξιόπιστους από τους αναξιόπιστους ανθρώπους και ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτού του διαχωρισμού στη ζωή μας και στις σχέσεις με τους γύρω μας;

Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τους ανθρώπους και τις καταστάσεις γύρω μας με εν δυνάμει λακκούβες. Περπατάμε στο δρόμο και σκοντάφτουμε σε μια λακκούβα (δείχνουμε εμπιστοσύνη σε κάποιον άνθρωπο, ο οποίος την προδίδει τελικά). Την επόμενη φορά, ενδεχομένως, που θα περάσουμε από τον ίδιο δρόμο (θα έρθουμε αντιμέτωποι με τον ίδιο άνθρωπο ή κάποιον άλλο με αντίστοιχη συμπεριφορά) θα προσπαθήσουμε να αποφύγουμε την ίδια λακκούβα (θα είμαστε πιο επιφυλακτικοί, θα δοκιμάσουμε, αν μπορούμε, να του δώσουμε μία δεύτερη ευκαιρία, θα αποκτήσουμε μεγαλύτερη επίγνωση των τρόπων που μπορεί να «παγιδευτούμε»).

Αν, πάλι, σκοντάψουμε στην ίδια λακκούβα και εξακολουθούμε να σκοντάφτουμε (να δείχνουμε εμπιστοσύνη στους ίδιους ανθρώπους επανειλημμένα, και οι οποίοι τήν προδίδουν κατ’ εξακολούθηση) ίσως χρειάζεται να αναρωτηθούμε τι μπορούμε να μάθουμε από αυτή τη διαδικασία, τι μάθημα ζωής μπορεί να κρύβεται ή ποια καινούρια συμπεριφορά πρέπει να υιοθετήσουμε για να σταματήσουμε να σκοντάφτουμε στις ίδιες λακκούβες. Μήπως, για παράδειγμα, περπατάμε με το κεφάλι ψηλά χωρίς να προσέχουμε πού πατάμε ή περπατάμε άτσαλα χωρίς να έχουμε κάποια ισορροπία;

Ζώντας μέσα σε μια κοινωνία στην οποία έχουμε γίνει  επιφυλακτικοί σε μεγάλο βαθμό με τους ανθρώπους που μάς περιτρυγυρίζουν και τις προθέσεις τους απέναντί μας, χρειάζεται, τουλάχιστον στην αρχή, να προσπαθούμε να δείχνουμε εμπιστοσύνη. Αν το άτομο το οποίο εμπιστευτήκαμε, το εκμεταλλευτεί, θα ήταν προτιμότερο να επανεξετάσουμε τις κινήσεις μας και πώς θα διαχειριστούμε από κει και πέρα ό,τι προκύψει.

Η εμπιστοσύνη κατακτιέται μέσα από τις δυσκολίες και χάνεται πολλές φορές από όχι και τόσο σημαντικά συμβάντα κι αυτό γιατί οι σχέσεις δοκιμάζονται μέσα στο χρόνο και αυτές που παραμένουν συνήθως είναι αυτές που έχουν δοκιμαστεί σε δύσκολες καταστάσεις στις οποίες η εμπιστοσύνη «κρεμόταν από μια λεπτή κλωστή» και τελικά βγήκε υπέρ της ενδυνάμωσης της σχέσης.

«Η εμπιστοσύνη είναι ένα φυτό που αναπτύσσεται αργά, ιδιαίτερα στα γηρασμένα στήθη.»Samuel Johnson

******

Νίκη Λιώτη

Ψυχολόγος, Συστημική – Οικογενειακή Συμβουλευτική & Ψυχοθεραπεία

Πηγή: thepsychologysecrets

Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Η διεκδικητικότητα είναι μια εναλλακτική πρόταση ανάμεσα στην αδυναμία και τη χειραγώγηση. Πολλοί άνθρωποι θεωρούν ότι δεν έχουν το δικαίωμα να είναι διεκδικητικοί και συχνά βάζουν εμπόδια στον εαυτό τους, καθώς υποχωρούν ή παραιτούνται εύκολα.

Ακόμη, πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ιδιαίτερο άγχος ή φόβο όταν είναι διεκδικητικοί, πιστεύοντας πως δεν θα έπρεπε να απαιτούν πράγματα ή να επιβάλλουν την άποψή τους, ενώ αρκετοί δεν έχουν τις απαιτούμενες ικανότητες για να εκφράσουν αποτελεσματικά τον εαυτό τους και τις ανάγκες τους.

Η διεκδικητική συμπεριφορά είναι απαραίτητο στοιχείο των διαπροσωπικών σχέσεων, καθώς προάγει την ισοτιμία στις ανθρώπινες σχέσεις, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να υπερασπιζόμαστε τα συμφέροντά μας, να υπερασπιζόμαστε τους εαυτούς μας χωρίς υπερβολικό άγχος, να εκφράζουμε ειλικρινή συναισθήματα άνετα και να ασκούμε τα προσωπικά μας δικαιώματα χωρίς να αρνούμαστε τα δικαιώματα των άλλων. Διεκδικώ κάτι δεν σημαίνει πως καταπατώ τα δικαιώματα ή την προσωπικότητα του άλλου, ούτε ότι αγνοώ τις ανάγκες του άλλου ανθρώπου.

Ένα άτομο που συνήθως δε διεκδικεί σκέφτεται πιθανότητα πώς θα έπρεπε να αντιδράσει αφού έχει περάσει η στιγμή που του δόθηκε η ευκαιρία να απαντήσει. Αντίθετα, ένα άτομο που αντιδρά συνήθως επιθετικά γίνεται πιο υπερβολικό στις αντιδράσεις του και η αντίδρασή του μπορεί να αφήσει μια βαθιά αρνητική εντύπωση, για την οποία το άτομο αυτό συνήθως μετανιώνει στη συνέχεια. Όταν έχουμε αναπτύξει ένα ρεπερτόριο περισσότερο προσαρμοστικών διεκδικητικών συμπεριφορών, μπορούμε να επιλέξουμε εκείνες τις αντιδράσεις που μοιάζουν περισσότερο κατάλληλες για την περίσταση και οι οποίες θα μας δώσουν τη μεγαλύτερη ικανοποίηση. Από τη στιγμή που θα μάθουμε να αντιδρούμε με διεκδικητικό τρόπο μειώνουμε το άγχος που νιώθουμε όταν ερχόμαστε σε επαφή με τους άλλους.

Σύμφωνα με τους Αλμπέρτι και Έμμονς (2011), βασικά χαρακτηριστικά της διεκδικητικής συμπεριφοράς είναι τα εξής:

Προαγωγή της ισοτιμίας στις ανθρώπινες σχέσεις: σημαίνει να τοποθετηθούν και τα δύο μέρη μιας σχέσης στο ίδιο βάθρο, αποκατάσταση της ισορροπίας των δυνάμεων με την απόδοση σ’ εκείνον που αισθάνεται ή είναι από κάτω της προσωπικής του αξίας, όλοι μπορούν να έχουν τη δυνατότητα να κερδίσουν χωρίς να χάσουν.

Υπεράσπιση των συμφερόντων μας: αναφέρεται στο να έχει κανείς την ικανότητα να αποφασίζει για την καριέρα του, τις σχέσεις του, τον τρόπο ζωής του, το πώς θα διαθέσει τον χρόνο του, στο να μπορεί με δική του πρωτοβουλία να ξεκινά συζητήσεις και να οργανώνει δραστηριότητες, να εμπιστεύεται την κρίση του, να βάζει στόχους και να προσπαθεί να τους πετύχει, να ζητά βοήθεια από τους άλλους, να συμμετέχει κοινωνικά.

Υπεράσπιση του εαυτού μας: περιλαμβάνει συμπεριφορές όπως το να λέμε όχι, να βάζουμε όρια στο χρόνο και την ενεργητικότητά μας, να αποκρινόμαστε σε μια κριτική, σε κακόβουλες επιθέσεις ή στην οργή εκφράζοντας ή υποστηρίζοντας ή υπερασπιζόμενοι μια άποψή μας.

Να εκφράζουμε με ειλικρίνεια και άνεση συναισθήματα: σημαίνει την ικανότητά μας να διαφωνούμε, να δείχνουμε θυμό, να δείχνουμε τρυφερότητα ή να εκφράζουμε τη φιλία μας, να παραδεχόμαστε τον φόβο ή το άγχος μας, να εκφράζουμε τη συμφωνία ή την υποστήριξή μας, να είμαστε αυθόρμητοι και όλα αυτά χωρίς επώδυνο άγχος.

Να ασκούμε τα προσωπικά μας δικαιώματα: ως πολίτες, καταναλωτές, ως μέλη μιας οργάνωσης, μιας σχολής ή μιας ομάδας εργασίας, ως συμμετέχοντες στα δημόσια γεγονότα, να εκφράζουμε απόψεις, να εργαζόμαστε για την αλλαγή, να απαντάμε σε παραβιάσεις των δικαιωμάτων μας ή των δικαιωμάτων των άλλων.

Μη άρνηση των δικαιωμάτων των άλλων: είναι η ολοκλήρωση των προσωπικών μας εκφράσεων, χωρίς να ασκούμε άδικη κριτική στους άλλους, χωρίς να πληγώνουμε με τη συμπεριφορά μας, να τους προσβάλλουμε με λεκτικό ή άλλο τρόπο, χωρίς τη χειραγώγησή τους, χωρίς να τους ελέγχουμε.

Η διεκδικητική συμπεριφορά είναι μια θετική αυτοεπιβεβαίωση, που ωστόσο δίνει αξία στους άλλους ανθρώπους της ζωής μας. Συνεισφέρει και στην προσωπική μας ικανοποίηση αλλά και στην ποιότητα των σχέσεών μας με τους άλλους.

     ~ Αλμπέρτι & Έμμονς (2011). Δικαίωμά σας! Ένας οδηγός για περισσότερο ισότιμες σχέσεις. Εκδόσεις Πατάκη.

_______________

  Πηγή: papadopsixologos.blogspot.gr

by Αντικλείδι , http://antikleidi.com