… με τον δικό του πρωτότυπο τρόπο
Οι πρόεδροι των ΗΠΑ, όποιες αρετές κι αν επιδεικνύουν σε άλλα πεδία, σπανίως φημίζονται για τις μαθηματικές τους ικανότητες. Κανένας επαγγελματίας μαθηματικός δεν έχει εκλεγεί ποτέ στον Λευκό Οίκο, ενώ οι πρόεδροι της σύγχρονης εποχής, αδυνατώντας να αντιληφθούν τα αστρονομικά ελλείμματα του προϋπολογισμού, φαίνονται ανίκανοι ακόμα και να προσθέτουν σωστά.
Στο παρελθόν, ωστόσο, κάποιοι κορυφαίοι αξιωματούχοι διέθεταν μαθηματικές ικανότητες. Ένας από αυτούς ήταν ο Τζωρτζ Ουάσινγκτον, επιτυχημένος τοπογράφος, ο οποίος μιλούσε για τα μαθηματικά με τα παρακάτω εγκωμιαστικά λόγια:
Η διερεύνηση των μαθηματικών αληθειών εθίζει τον νου στη μέθοδο και στην ορθότητα της λογικής σκέψης, και είναι μια ενασχόληση ιδιαίτερα αντάξια των ορθολογικών όντων… Από τις υψηλές σφαίρες της μαθηματικής και φιλοσοφικής απόδειξης, οδηγούμαστε ασυναίσθητα σε πολύ πιο ευγενείς σκέψεις και σε θεσπέσιους στοχασμούς.
Τέτοια λόγια κάνουν τον Ουάσινγκτον πρώτο στην ειρήνη και πρώτο στις καρδιές των μαθηματικών. Ο Αβραάμ Λίνκολν ήταν επίσης θερμός υποστηρικτής των μαθηματικών. Ως νεαρός φοιτητής της νομικής επιστήμης, ο Λίνκολν αναγνώρισε την ανάγκη να οξύνει τις συλλογιστικές του δεξιότητες, να μάθει τι σημαίνει να αποδεικνύει κανείς μια θέση μέσω μιας αδιάσειστης λογικής επιχειρηματολογίας. Όπως θυμόταν αργότερα σε ένα αυτοβιογραφικό κείμενο:
Είπα, «Λίνκολν, δεν θα γίνεις ποτέ δικηγόρος αν δεν κατανοήσεις τι σημαίνει αποδεικνύω». και άφησα τη θέση μου στο Σπρίνγκφιλντ, πήγα στο πατρικό μου σπίτι έμεινα εκεί μέχρι που μπόρεσα να αποδεικνύω αμέσως κάθε πρόταση στα έξι βιβλία του Ευκλείδη. Με τον τρόπο αυτό κατάλαβα τι σημαίνει «αποδεικνύω», κια γύρισα για να συνεχίσω τις σπουδές μου» .
Αν ο Λίνκολν έλεγε την αλήθεια ότι έφτασε να κατέχει τις 173 προτάσεις των Βιβλίων I-IV των Στοιχείων – και ποιός θα κατηγορούσε τον Έντιμο Αβραάμ για ανειλικρίνεια; -αυτό δεν ήταν μικρό επίτευγμα.
Δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε τον Οδυσσέα Γκραντ, ο οποίος έδειξε τέτοιες μαθηματικές αρετές όσο φοιτούσε στη Στρατιωτική Ακαδημία των ΗΠΑ στο Γουέστ Πόιντ που σκέφτηκε το ενδεχόμενο να διεκδικήσει θέση διδάσκοντα. Αργότερα θυμόταν για τις νεανικές επαγγελματικές του φιλοδοξίες: «Σκέφτηκα ότι θα μπορούσα να ολοκληρώσω το μάθημα, να εξασφαλίσω μια θέση επίκουρου καθηγητή μαθηματικών στην Ακαδημία για λίγα χρόνια, και έπειτα να βρω μια μόνιμη θέση καθηγητή σε κάποιο κολέγιο υψηλού κύρους». Αλλά, όπως παρατήρησε ο Γκραντ, «οι συνθήκες πάντοτε καθόριζαν την πορεία μου διαφορετικά απ’ ότι τα πλάνα μου». Φυσικά, αντί για τον οίκο των επιστημών κατέληξε στον Λευκό Οίκο.
Παρά τα παραπάνω επιτεύγματα, κανείς από αυτούς τους προέδρους δεν ήταν μαθηματικός. Έτσι, σχεδόν αυτόματα, το Βραβείο Μαθηματικού Επιτεύγματος για κορυφαίους αξιωματούχους των ΗΠΑ απονέμεται στον Τζέιμς Γκάρφιλντ από το Οχάιο, ο οποίος το 1876 δημοσίευσε μια πρωτότυπη απόδειξη του πυθαγορείου θεωρήματος.
Ο Γκάρφιλντ γεννήθηκε το 1831 κοντά στο Κλήβελαντ και τα παιδικά του χρόνια ήταν μοιρασμένα ανάμεσα στο σχολείο και σε διάφορα ευκαιριακά επαγγέλματα που ήταν αναγκασμένος να ασκεί για να στηρίζει οικονομικά τη χήρα μητέρα του. Ο νεαρός Τζέιμς, πάντα άριστος μαθητής, παρακολούθησε μαθήματα στη Western Reverse Academy και στο Κολέγιο Hiram του Οχάιο, προτού μεταπηδήσει στο Κολέγιο Williams της Μασσαχουσέτης, απ’ όπου αποφοίτησε το 1856. Με το πρόσφατα απονεμημένο πτυχίο του, ο Γκάρφιλντ επέστρεψε στο Hiram για να διδάξει μαθηματικά, και φαινόταν προορισμένος για την ήρεμη ακαδημαϊκή ζωή.
Αλλά η εποχή εκείνη δεν ήταν καθόλου ήρεμη για τις ΗΠΑ, καθώς το έθνος βρισκόταν στα πρόθυρα του εμφυλίου πολέμου. Εν μέσω παθιασμένων συζητήσεων για απόσχιση και για το θέμα της δουλείας, ο Τζέιμς Γκάρφιλντ εξελέγη γερουσιαστής του Οχαίο το 1859. Ριζοσπαστικός στις πολιτικές του θέσεις και ένθερμος πατριώτης, εγκατέλιψε τον πανεπιστημιακό χώρο για να καταταγεί στον Στρατό της Ένωσης όταν ξέσπασε ο πόλεμος το 1861. Αναπάντεχα, ο καθηγητής των μαθηματικών αποδείχθηκε εξαίρετος στρατιώτης. Ο Γκάρφιλντ ανελίχθηκε γρήγορα στη στρατιωτική ιεραρχία, μέχρι που ανέλαβε καθήκοντα επιτελάρχη για τον Στρατηγό της Ένωσης Τζων Ρόουζκρανς.
Το 1863, ο Γκάρφιλντ μεταπήδησε από τον Στρατό των ΗΠΑ στη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, όπου πέρασε τα επόμενα 17 χρόνια ως Ρεπουμπλικανός προσηλωμένος στην αναμόρφωση, αν όχι και στην τιμωρία, των Νοτίων. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου ανακάλυψε, στο πλαίσιο «κάποιων μαθηματικών ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων και συζητήσεων με άλλα μέλη του Κονγκρέσσου», την απόδειξή του, την οποία δημοσίευσε στο New England Journal of Education, ένα περιοδικό αφιερωμένο «στην εκπαίδευση, την επιστήμη και τη λογοτεχνία».(…)
Το 1880 ο Γκάρφιλντ εκλέχθηκε πρόεδρος των ΗΠΑ, εικοστός κατά σειρά, αλλά η προεδρία του δεν είχε διάρκεια. Μερικούς μήνες μετά δολοφονήθηκε από κάποιον δικηγόρο που εποφθαλμιούσε μια κρατική θέση.