Νέα (552 άρθρα)

1. Γονιός δε γεννιέσαι αλλά γίνεσαι. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να αποδεχθείς την ατελή σου φύση αλλά και να διεκδικήσεις το δικαίωμά σου να μαθαίνεις και να εξελίσσεσαι διαρκώς μέσα από τα λάθη σου, τα οποία θα αναγνωρίζεις με ευθύνη και κατανόηση.

2. Ο γονιός διδάσκει κυρίως με το παράδειγμά του, όχι με τα λόγια του. Κάθε γονιός χρειάζεται να εφαρμόζει πρώτα ο ίδιος όσα ζητά από το παιδί του, να αποτελεί ένα θετικό πρότυπο γι’ αυτό.

3. Κάθε γονιός είναι υπεύθυνος για τη σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών του, για τη φυσική και συναισθηματική τους ασφάλεια. Ωστόσο, η ευθύνη αυτή δεν πρέπει να μετατρέπεται σε υπερπροστασία και σε ασφυκτικό έλεγχο. Κάθε παιδί έχει ανάγκη από προστασία αλλά και από αυτονόμηση, σε όποιο αναπτυξιακό στάδιο κι αν βρίσκεται.

4. Η σχέση γονιού – παιδιού χρειάζεται να είναι μια σχέσης αποδοχής. Κάθε σχέση αγάπης χρειάζεται να βασίζεται στην αποδοχή χωρίς όρους. Μια σχέση αποδοχής με όρους δεν είναι γνήσια σχέση αγάπης.

5. Ο γονιός χρειάζεται να εμπιστεύεται το παιδί του. Όπως έχτισε τη σχέση με το παιδί του πάνω στη βασική εμπιστοσύνη από τον πρώτο χρόνο της ζωής του, όπως με την έμπρακτη έκφραση της διαθεσιμότητάς του έκανε το παιδί να τον εμπιστεύεται, έτσι και μετέπειτα χρειάζεται να είναι διαθέσιμος, επιδεικνύοντας εμπιστοσύνη.

6. Ο γονιός χρειάζεται να ασκεί μέτριο έλεγχο και να εκδηλώνει άπλετη στοργή. Χρειάζεται να θέτει κανόνες και να οριοθετεί, αλλά και να εκφράζει την αγάπη του όσο και όποτε μπορεί. Τα παιδιά δεν κινδυνεύουν από την πολλή αγάπη. Κινδυνεύουν από έλλειψη ορίων και από υπερβολική επιείκεια ή από άκαμπτα όρια, και από υλικά αγαθά που χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατα της αγάπης.

7. Ο γονιός είναι σημαντικό να σέβεται το παιδί και να του παρέχει ένα συνεκτικό σύστημα αξιών. Αξίες όπως η συνεργασία, ο αλτρουισμός, η υπομονή, η δικαιοσύνη, η εντιμότητα, η ελευθερία, η ευγένεια είναι ό,τι πιο πολύτιμο έχει να του χαρίσει.

8. Κάθε γονιός χρειάζεται να ενδιαφέρεται για τα συναισθήματα του παιδιού του, να το αφουγκράζεται και να επιδεικνύει προσοχή σε όσα λέει και στον τρόπο που τα λέει. Δεν απαγορεύει τα συναισθήματα του παιδιού, ούτε τα κατακρίνει. Αυτό που προσπαθεί να ελέγξει δεν είναι τα ίδια τα συναισθήματα, είναι η ανεπιθύμητη συμπεριφορά που πηγάζει από αυτά.

9. Καλός γονιός είναι ο γονιός που μπορεί να ακούει χωρίς να παρεμβαίνει. Να δίνει χρόνο στην προσεκτική ακρόαση του παιδιού του με διακριτικότητα και υπομονή.

10. Κάθε γονιός χρειάζεται να εμπλέκεται ενεργά στη ζωή του παιδιού του. Να ενδιαφέρεται να μάθει πώς περνά τη μέρα του, ποιοι είναι οι φίλοι του, τι του αρέσει. Να διαθέτει χρόνο για συζήτηση, αλλά και χρόνο για να συμμετέχει ως φυσική παρουσία στις δραστηριότητες του παιδιού, στις γιορτές του σχολείου, στα καλέσματα των φίλων του κτλ.

11. Ο γονιός χρειάζεται να μην ξεχνά ότι δεν είναι μόνο γονιός.Είναι σύντροφος, φίλος, παιδί, συνάδελφος. Ο γονικός ρόλος απορροφά σημαντικό μέρος του χρόνου και της ενέργειας ενός ενηλίκου, δεν πρέπει ωστόσο να απορροφά όλο του τον χρόνο. Ας μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι το παράδειγμα ενός τέτοιου γονιού μακροπρόθεσμα δεν αποβαίνει προς όφελος του παιδιού, ούτε αποτελεί θετικό πρότυπο για τη δική του ενήλικη ζωή.

12. Να μην ξεχνά ότι δεν είναι τέλειος κι ότι δεν μπορεί να γίνει τέλειος. Μπορεί όμως να καταφέρει να κατακτήσει την ψυχραιμία και να φροντίζει να είναι συνεπής με όσα λέει και κάνει. Τα παιδιά πείθονται με τη σοφία των μεγάλων, όχι με την επίδειξη της δύναμής τους. Τέλος, ο καλός γονιός δεν ξεχνά ποτέ να αγαπά τον εαυτό του.

_______________________

   ~ Βιβλιογραφική παραπομπή Παππά, Β. (2016). Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Γονικής Ταυτότητας (EPPI). Εγχειρίδιο για ειδικούς. Αθήνα.

by Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Μία πλούσια κυρία ρώτησε: “ Πόσo κάνουν τα αυγά; ”
Ο γέρος πωλητής απάντησε: “ 30 λεπτά το ένα αυγό, κυρία ”

Του είπε: “ Θα πάρω 10 αυγά για 2,50 Ευρώ ή αλλιώς θα φύγω ”.
Ο γέρος πωλητής απάντησε: “ Εντάξει, πάρτε τα στην τιμή που θέλετε. Και ίσως μου φέρει γούρι η επίσκεψη σας, γιατί σήμερα δεν έχω πουλήσει ούτε ένα μέχρι τώρα. ”

Η κυρία πήρε τα αυγά και έφυγε έχοντας την αίσθηση πως κέρδισε. Έβαλε τα αυγά στο διθέσιο αυτοκίνητο της και πήγε στο απέναντι εστιατόριο με τη φίλη της. Εκεί, παρήγγειλαν ό, τι τους άρεσε.

Και παρόλο που πήραν πολλά πιάτα, έφαγαν λίγο και άφησαν τα υπόλοιπα στο τραπέζι. Στη συνέχεια, ζήτησε τον λογαριασμό. Ήταν €37,30 και έδωσε €40,00 λέγοντας στον σερβιτόρο να κρατήσει τα ρέστα.

Αυτό το περιστατικό ήταν αρκετά φυσιολογικό για τον σερβιτόρο, αλλά έδειχνε επώδυνο για τον φτωχό πωλητή αυγών που τις κοιτούσε από μακριά.

Το θέμα είναι:

Γιατί δείχνουμε πάντα την δύναμη μας όταν βλέπουμε έναν φτωχότερο άνθρωπο;
Και γιατί γινόμαστε απλόχεροι σε όσους δεν έχουν και τόσο ανάγκη την γενναιοδωρία μας;

Κάποτε διάβασα κάπου: Ο πατέρας μου αγόραζε απλά πράγματα από φτωχούς πλανόδιους σε ακριβή τιμή παρόλο που δεν τα χρειαζόταν. Μερικές φορές μάλιστα, συνήθιζε να τους πληρώνει πολύ παραπάνω.

Με παραξένεψε αυτή η συνήθεια του και έτσι τον ρώτησα: “ Γιατί το κάνεις αυτό; “ Τότε ο πατέρας μου απάντησε:

” Παιδί μου, αυτό που κάνω είναι μια πράξη φιλανθρωπίας τυλιγμένη με αξιοπρέπεια “.

***

Πηγή: H σελίδα του facebook – H Agaph Einai Makria πιθανώς μετάφραση από αυτή contentodays

Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Χωρίς το παραμικρό διάλειμμα, ο παγκόσμιος τίτλος στο σκάκι ήταν αποκλειστικά υπόθεση των Σοβιετικών για περίπου τέσσερις δεκαετίες, έως και το «φιάσκο» του Ρέικιαβικ.

Εως και την εμφάνιση δηλαδή ενός… παράφρωνα Αμερικανού, του θρυλικού Μπόμπι Φίσερ, που παραμέρισε το σφυροδρέπανο για να καρφώσει στη σκακιέρα την αστερόεσσα, συντρίβοντας με 12½ -8½ τον κάτοχο του τίτλου Μπόρις Σπάσκι στην ισλανδική πρωτεύουσα. Σε μια εποχή που η αντιζηλεία ΗΠΑ-ΕΣΣΔ παρέμενε στα όρια της ψύχωσης, η μονομαχία για την παγκόσμια κυριαρχία ακόμα και στο σκάκι είχε αναχθεί σε μείζον διακύβευμα στη διελκυστίνδα του Ψυχρού Πολέμου.

Για τους Αμερικανούς, που γνώριζαν τη δυναμική του Φίσερ, η αναμέτρηση τιτλοφορήθηκε ως το «ματς του αιώνα». Για τους Σοβιετικούς η ήττα σε αυτό που ήταν κάτι σαν το εθνικό τους σπόρ αποτέλεσε ένα βαρύτατο πλήγμα κύρους. Ο άνθρωπος που θα αντιμετώπιζε τον Φίσερ θα έπρεπε να αποκαταστήσει την… τιμή της χώρας.

Το άστρο του Ανατόλι Καρπόφ ανέτειλε την κατάλληλη στιγμή. Αν και μόλις 24 ετών έμοιαζε έτοιμος, καθώς η ραγδαία εξέλιξη του τον οδηγούσε στους προκριματικούς του παγκοσμίου πρωταθλήματος. Στον ημιτελικό των διεκδικητών νίκησε τον Σπάσκι και στον τελικό τον σπουδαίο Βίκτορ Κορτσνόι, παίρνοντας το χρίσμα για τη μεγάλη αναμέτρηση του 1975.

Ο Φίσερ όμως δεν εμφανίστηκε ποτέ σε αυτήν. Διαφωνώντας με το σύστημα που όρισε η παγκόσμια ομοσπονδία για την ανάδειξη του πρωταθλητή, παραιτήθηκε από την υπεράσπιση του τίτλου και ο Καρπόφ έγινε ο πρώτος σκακιστής στην ιστορία που πάτησε κορυφή χωρίς να κουνήσει κομμάτι.

Τα επόμενα εννιά χρόνια βέβαια ο Καρπόφ απέδειξε ότι δεν είχε αντίπαλο, με τη… βοήθεια του Μπόμπι Φίσερ που δεν έβαλε νερό στο κρασί του, παραμένοντας εκτός αγωνιστικής δράσης. Αναδείχτηκε ξανά και ξανά πρωταθλητής Σοβιετικής Ένωσης, ενώ υπερασπίστηκε δις τον παγκόσμιο τίτλο του απέναντι στον Κορτσνόι: το 1978 οριακά (6-5) και το 1981 διά περιπάτου (6-2).

Οι προκριματικοί του παγκόσμιου πρωταθλήματος του 1984 είχαν την ιδιαιτερότητα του νέου συστήματος διεξαγωγής, που θα διαρκούσε μια διετία. Και όχι μόνο. Είχαν και την καινοτομία να εξελιχθεί σε απόλυτος κυρίαρχος ένας παίκτης που έως και λίγα χρόνια πριν ουδείς γνώριζε την ύπαρξη του. Λογικό, αφού όταν ξεκίνησαν οι αγώνες για την ανάδειξη του διεκδικητή (1982) ήταν μόλις 19. Το όνομα αυτού Γκάρι Κασπάροφ.

Ο πιτσιρικάς είχε εισβάλλει σαν «οδοστρωτήρας» στην σκακιστική ελίτ. Το 1980 αναδείχτηκε παγκόσμιος πρωταθλητής εφήβων και μέχρι το 1982 είχε προλάβει να ανέβει στο Νο 2 της παγκόσμιας κατάταξης στη βαθμολογία ELO (το σύστημα αξιολόγησης της παγκόσμιας ομοσπονδίας για κάθε παίκτη), πίσω μόνο από τον Καρπόφ.

Παρά την απειρία του το «παιδί-θαύμα» από το Μπακού έκανε θραύση στο προκριματικό τουρνουά, αλλά και στους αγώνες νοκ-άουτ που ακολούθησαν. Συνέτριψε κατά σειρά σε προημιτελικά, ημιτελικά και τελικό τους πανίσχυρους Αλεξάντερ Μπελιάφσκι, Κορτσνόι και Βασίλι Σμίσλοφ, παίρνοντας το εισιτήριο για την τελική αναμέτρηση.

Στις 10 Σεπτεμβρίου του 1984 ο Κασπάροφ πήρε θέση στη σκακιέρα απέναντι από τον Ανατόλι Καρπόφ στον αγώνα της Μόσχας.

Ο νεαρός διακρινόταν για την επιθετικότητα, τη φαντασία και τα ρίσκα που έπαιρνε στο παιχνίδι του – το εντελώς αντίθετο δηλαδή από τον αντίπαλό του, που ήταν μια ψυχρή υπολογιστική δύναμη, ανυπέρβλητη στον τομέα της τακτικής. Και ως χαρακτήρες ήταν τελείως διαφορετικοί, σα να καθρέφτιζε η σκακιέρα τον εσωτερικό τους κόσμο. Αντισυμβατικός και εκρηκτικός ο Κασπάροφ, χαμηλών τόνων, διπλωμάτης και διαπρέπων στις δημόσιες σχέσεις ο Καρπόφ.

Νικητής θα αναδεικνυόταν όποιος θα έφτανε πρώτος στις έξι νίκες. Παρά τη φαινομενική εξέλιξη και την τρομερή απόδοση του στους προκριματικούς, ο 21χρονος διεκδικητής έμοιαζε για ειδικούς και μη το μεγάλο αουτσάιντερ απέναντι στον 33χρονο κάτοχο του τίτλου.

Στις πρώτες εννιά παρτίδες η πραγματικότητα αποδείχτηκε για τον Κασπάροφ ακόμα πιο σκληρή και από τα προγνωστικά. Ηττήθηκε στις τέσσερις από αυτές (οι άλλες πέντε ισόπαλες), φτάνοντας να κινδυνεύει με διασυρμό. Αναλυτές και γκραν μετρ της εποχής εκτιμούσαν ότι η μάχη δεν θα υπερέβαινε τις 18 παρτίδες. Φευ… Στις επόμενες 17 δεν υπήρξε νικητής. Και οι δύο παίκτες απέφευγαν τα ρίσκα, φέρνοντας μόνο ισοπαλίες!

Στην παρτίδα Νο 27 ο Καρπόφ πέτυχε αυτό που έμοιαζε με χαριστική βολή στην ψυχολογία του αντιπάλου του, κάνοντας το 5-0.

Τα νεύρα του Κασπάροφ όμως ήταν ατσάλινα. Ακολούθησαν άλλες τέσσερις ισοπαλίες και στην 32^η παρτίδα ο διεκδικητής πέτυχε την πρώτη νίκη της καριέρας του κόντρα στον παγκόσμιο πρωταθλητή. Χρειάστηκαν 93 ημέρες μονομαχίας (!) για να καταφέρει το πρώτο ντιρέκτ ο Κασπάροφ, αλλά αποδείχτηκε καθοριστικό.

Η αναμέτρηση εξελίχθηκε σε ένα πόλεμο νεύρων. Σε μια άνευ προηγουμένου μάχη πνευματικής και ψυχολογικής φθοράς, που όμοια της δεν είχε καταγραφεί ποτέ σε επίπεδο διεκδίκησης ενός παγκόσμιου τίτλου.

Το μέγιστο που μπορούσε να διαρκέσει μια παρτίδα ήταν έως και κάτι λιγότερο από οχτώ ώρες, καθώς ο κάθε παίκτης είχε στη διάθεση του 2 ώρες για τις πρώτες 40 κινήσεις, άλλη μία ώρα για τις επόμενες 20 και μία επιπλέον ώρα για την ολοκλήρωση της παρτίδας. Κατά τη διάρκεια τους οι δύο μονομάχοι ερχόταν αντιμέτωποι και με πίεση χρόνου.

Η έκκριση αδρεναλίνης και το στρες έκαναν διαδοχικά limit up, καθώς ο Καρπόφ πάσχιζε μάταια να πετύχει την έκτη, λυτρωτική νίκη. Αφότου είχε προηγηθεί με 5-0, οι πιο καχύποπτοι άρχισαν να διασπείρουν φήμες περί χρηματισμού του Κασπάροφ από τους μπουκ για να «στήσει» εις βάρος του το παιχνίδι. Φαίνεται όμως ότι η τακτική του αποσκοπούσε στη φθορά του αντιπάλου του. Για τον οποίο τα 64 ασπρόμαυρα τετράγωνα εξελίχθηκαν σταδιακά σε εφιάλτης.

Με το σκορ στο 5-1, οι παρτίδες από την 32^η έως την 46^η τελείωσαν εκ νέου χωρίς νικητή! Κατά τη διάρκεια αυτών ο Καρπόφ εισήχθη τρεις φορές σε νοσοκομείο, εξουθενωμένος από το άγχος και την πίεση. Το επίπεδο του παιχνιδιού του είχε πέσει κατακόρυφα και στις παρτίδες Νο 47 και Νο 48 ο Κασπάροφ πέτυχε διαδοχικές νίκες, μειώνοντας σε 5-3.

Ο Καρπόφ είχε χάσει 9 κιλά σε αυτούς τους πέντε μήνες! Τόσο είχε διαρκέσει το εξαντλητικό μπρα ντε φερ, ένας «μαραθώνιος» πνευματικής κόπωσης, που μόνο κάποιος που δίνει ανά τρεις ημέρες εξετάσεις για πτυχίο θα μπορούσε να συλλάβει.

Δεν ήταν όμως ίδιοι οι όροι και για τους δύο. Το μομέντουμ είχε αλλάξει θεαματικά και ο κατά 12 χρόνια νεότερος Κασπάροφ έδειχνε να βρίσκεται σε πολύ καλύτερη φυσική κατάσταση. Έμοιαζε έτοιμος να ολοκληρώσει μια μυθική ανατροπή, πιθανότατα την πιο εντυπωσιακή στην ιστορία του ατομικού «αθλητισμού».

Και τότε, όταν όλα έδειχναν ότι το «θύμα» είχε αναλάβει ανεπιστρεπτί το ρόλο του «θύτη», η παγκόσμια ομοσπονδία (FIDE) αποφάσισε να διακόψει την αναμέτρηση. Προηγήθηκε μια επιστολή της σοβιετικής ομοσπονδίας σκακιού, που έθετε ως προτεραιότητα την υγεία των δύο παικτών και ζητούσε τρίμηνη αναβολή. Αναφέρθηκε ακόμα και το ότι ο Καρπόφ βρισκόταν στα πρόθυρα νευρικού κλονισμού!

Η απόφαση της FIDE για οριστική διακοπή του αγώνα συνάντησε την οργισμένη αντίδραση του Κασπάροφ. Επίσημα και ο Καρπόφ ζήτησε να συνεχιστεί η αναμέτρηση, ο αντίπαλός του όμως θεωρούσε ότι παρασκηνιακά ήταν δικό του αίτημα η διακοπή.

Ο παγκόσμιος πρωταθλητής ήταν πράγματι το αγαπημένο παιδί του καθεστώτος και τα πολιτικά αξιώματα που ανέλαβε μετά το τέλος της καριέρας του (και κατέχει έως και σήμερα) θα αιτιολογούσαν και την περιγραφή «άνθρωπος του συστήματος». Επρόκειτο για έναν καθαρόαιμο Ρώσο αστικής οικογένειας και το αντίπαλο δεος αποτελούσε ένα χωριατόπαιδο με καταγωγή από το Αζερμπαϊτζάν.

Ο Κασπάροφ, γιος Εβραίου πατέρα και Αρμένιας μάνας κατηγόρησε τους διοργανωτές ότι στόχος τους ήταν να προφυλάξουν τον Καρπόφ από την ήττα, αλλά οι διαμαρτυρίες του έπεσαν στο κενό.

Στις 15 Φεβρουαρίου του 1984, 158 ημέρες μετά την έναρξη της – και αφού είχε αλλάξει η ημερολογιακά η χρονιά – η «τιτανομαχία» έλαβε τέλος. Χωρίς νικητή… Ήταν η πρώτη φορά που συνέβη κάτι τέτοιο, μολονότι η διάρκεια του ματς είχε καταστήσει παρελθόν το προηγούμενο ρεκόρ από την 35^η κιόλας παρτίδα.

Η FIDE όρισε τους νέους τελικούς για το Σεπτέμβριο του 1985, αλλάζοντας το σύστημα ανάδειξης του πρωταθλητή (περισσότερες νίκες σε 24 παρτίδες).

Στην 24η και τελευταία ο Καρπόφ είχε την ευκαιρία να ισοφαρίσει σε 12-12 και να διατηρήσει τα σκήπτρα (το σύστημα ευνοούσε τον κάτοχο του τίτλου σε περίπτωση ισοπαλίας), ωστόσο ο Κασπάροβ δεν μπορούσε να περιμένει άλλο για την άνοδό του στον θρόνο. Αν και του αρκούσε η ισοπαλία, πήρε το matchball (13-11) και στα 22 του έγινε ο νεαρότερος παγκόσμιος πρωταθλητής στην ιστορία του παιχνιδιού.

Ο Κάρποβ προσπάθησε με νύχια και με δόντια την επόμενη πενταετία να ανακτήσει τα ηνία, αλλά απέτυχε και τις τρεις φορές – το 1986 (12,5-11,5), το ’87 (12-12) και το ’90 (12,5-11,5) – μένοντας πάντα δεύτερος στις απόλυτες λεπτομέρειες.

Σε αυτή την εξαετία η αντιπαλότητα τους έλαβε μυθικές διαστάσεις, εκτοξεύοντας τη δημοφιλία του σκακιού. Ο ίδιος ο Κασπάροφ την έχει περιγράψει ως τη «μεγαλύτερη όλων των εποχών στην ελίτ του παγκόσμιου αθλητισμού». Πιθανόν να υπερβάλλει, από τη στιγμή που ο κόσμος είδε πριν απ’ αυτούς τα (πολύ πιο εμπορικά) δίδυμα των Μοχάμεντ Άλι – Τζο Φρέιζερ, Μάτζικ Τζόνσον – Λάρι Μπερντ και κατόπιν των Αϊρτον Σένα – Αλέν Προστ και Ρότζερ Φέντερερ – Ράφα Ναδάλ. Σίγουρα όμως έχει κάθε δικαίωμα να χαμογελάει με ειρωνική διάθεση όταν για τις… ψυχροπολεμικές ανάγκες η αναμέτρηση Φίσερ – Σπάσκι περιγράφεται ως το «ματς του 20^ου αιώνα».

Το αυθεντικό τέτοιο είναι αυτό για χάρη του οποίου δύο άνθρωποι υπερέβησαν κάθε όριο πνευματικής αντοχής, ζώντας στο δικό τους καθολικά αποστειρωμένο ασπρόμαυρο κόσμο επί μισό χρόνο. Και με ένα παραισθησιογόνο déjà vu να τους ξυπνά κάθιδρους σαν εφιάλτης: το ανηλεές, ανεκπλήρωτο κυνήγι ενός δονκιχωτικού ανεμόμυλου με τη μορφή βασιλιά.

_______________________

   Πηγή: menshouse.gr

by Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Από ιστορικής απόψεως, την ελληνικότητα της Μακεδονίας δεν την αμφισβήτησε ποτέ κανείς στα σοβαρά. Το αρχαίο και ένδοξο κράτος των Μακεδόνων ήταν όντως ελληνικό. Αυτό που αμφισβητούν οι Σκοπιανοί είναι το δικαίωμα της μονοχρησίας του ονόματος Μακεδονία.

Δηλαδή του ονόματος μιας περιοχής τα σαφή γεωγραφικά και εθνολογικά όρια της οποίας είναι απολύτως αδύνατο να καθοριστούν, δεδομένου ότι οι αρχαίοι λαοί δεν είχαν σύνορα, με τη νομική έννοια που έχει ο όρος σήμερα.

Στην αρχαιότητα, τα σύνορα ήταν πάντα φυσικά: αδιάβατοι ποταμοί, απάτητα όρη και πάσης φύσεως φυσικά εμπόδια, που υποχρέωναν τους λαούς να αναπτύξουν τις πολιτιστικές τους ιδιομορφίες, και συνεπώς να εμφανιστούν ως ευδιάκριτες εθνότητες, κατ’ αρχήν εντός φυσικά καθορισμένων γεωγραφικών ορίων, απ’ τα οποία θα μπορούσαν, βέβαια, να ξεφύγουν με τους αποικισμούς και τις μεταναστεύσεις, αλλά όταν ήδη η εθνική συνείδηση είχε ήδη διαμορφωθεί στην αρχική εθνική κοιτίδα. Αν αυτό δε συμβεί, τότε μια ομάδα μεταναστών ή αποίκων, δημιουργεί καινούργια, δική της εθνική συνείδηση.

Όπου τα φυσικά εμπόδια δεν αποτελούσαν πρόβλημα είτε γιατί δεν υπήρχαν καν είτε γιατί η πείνα, η επιμονή, ή η ανάπτυξη του πολιτισμού τα καταργούσαν εύκολα, τα σύνορα ήταν εκεί που ήταν οι φρουροί των συνόρων: Οι Βόλχοι (Βλάχοι) κατά τα ύστερα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, οι Ακρίτες στη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, οι Κοζάκοι στη Ρωσική Αυτοκρατορία των Τσάρων. Αν οι φρουροί των συνόρων υποχωρούσαν, υποχωρούσαν μαζί τους και τα σύνορα. Η νομική έννοια των συνόρων, δηλαδή οι συμφωνίες που γίνονται ανάμεσα σε γειτονικά κράτη για το πού τελειώνει το ένα και πού αρχίζει το άλλο και η συνακόλουθη χάραξη διαχωριστικών γραμμών επί του χάρτου, είναι υπόθεση πάρα πολύ μεταγενέστερη.

Να, λοιπόν, γιατί είναι απολύτως αδύνατο να οριστούν τα γεωγραφικά όρια της Μακεδονίας. Η ιστορία της περιοχής που φέρει αυτό το ιστορικό όνομα είναι τόσο παλιά και τα φυσικά ή στρατιωτικά της όρια έχουν αλλάξει τόσες πολλές φορές απ’ το 1000 π.Χ. μέχρι σήμερα, που κανείς πια δεν ξέρει τι είναι και τι δεν είναι Μακεδονία από γεωγραφικής και εθνολογικής απόψεως. Άλλα ήταν τα όριά της και οι λαοί της επί Φιλίππου, άλλα επί Μεγάλου Αλεξάνδρου, άλλα στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, άλλα στα χρόνια της τουρκικής κατάχτησης, άλλα στην πριν τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων (1913) περίοδο, και άλλα σήμερα. Όπως όλα τα σύνορα, αλλά περισσότερο απ’ όλα στην Ευρώπη αυτά της Μακεδονίας είναι εξόχως «ελαστικά», και κανείς δεν μπορεί να ξέρει ποια περιοχή θα ονομάζουν Μακεδονία οι γεωγράφοι της τρίτης χιλιετίας που έρχεται.

Τα παραπάνω σημαίνουν πως η σημερινή ελληνική Μακεδονία είναι μέρος μόνο μιας ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής, που αναμφισβήτητα περιλαμβάνει και την περιοχή των Σκοπιών, αφού ήταν κι αυτή Μακεδονία, τόσο κατά την ελληνική αρχαιότητα και τη βυζαντινή περίοδο, όσο και κατά την περίοδο της τουρκικής κατοχής των Βαλκανίων.

Συνεπώς, το πρόβλημα δεν είναι να καταλάβουμε τι είναι και τι δεν είναι Μακεδονία από ιστορικής και γεωγραφικής απόψεως (το πρώτο το ξέρουμε, το δεύτερο δε θα το μάθουμε ποτέ με ακρίβεια), αλλά ποιοι είναι και ποιοι δεν είναι Μακεδόνες. Φυσικά, για τους σημερινούς Μακεδόνες της σημερινής ελληνικής Μακεδονίας δε γεννάται πρόβλημα. Είναι Μακεδόνες γιατί είναι Έλληνες και γιατί κατοικούν σε μια περιοχή όπου πάντα υπήρχαν Έλληνες. Η λέξη Έλλην είναι έννοια γένους, όπως θα έλεγε ο Αριστοτέλης. Η λέξη Μακεδών είναι έννοια είδους, πάλι κατά τον Αριστοτέλη. Μ’ άλλα λόγια η έννοια Έλλην είναι ευρύτερη της έννοιας Μακεδών. Δεν είναι όλοι οι Έλληνες Μακεδόνες, αυτό είναι αυτονόητο.

Από πολιτιστικής και όχι γεωγραφικής ή ιστορικής απόψεως, οι Μακεδόνες δεν μπορεί παρά να είναι Έλληνες. Όσοι Μακεδόνες μετέχουν του ελληνικού πολιτισμού, δεν μπορεί παρά να είναι και σήμερα Έλληνες, όπως ήταν πάντα από πολιτιστικής απόψεως, το τονίζω. Συνεπώς, Μακεδόνες δεν είναι αυτοί που κατοικούν σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, τα όρια της οποίας είναι ευμετάβλητα κατ’ ανάγκην, αλλά αυτοί που μετέχουν σ’ έναν συγκεκριμένο πολιτισμό, που λέγεται μακεδονικός, και που σαν τέτοιος δεν μπορεί παρά να είναι ελληνικός κατά κύριο λόγο.

Όμως, η λέξη Ελλάδα, με μια γεωγραφική έννοια, δεν είναι ούτε έννοια γένους ούτε έννοια είδους σε σχέση με τη λέξη Μακεδονία. Διότι, το είπαμε, καμιά γεωγραφική έννοια δεν παραμένει σταθερή. Αλλά και γιατί κανένας τόπος δεν γεννάει άλλον τόπο, έτσι αυτόματα και ερήμην των ανθρώπων που κατοικούν σ’ αυτόν. Η σημερινή Ελλάδα και η σημερινή ελληνική Μακεδονία, από γεωγραφικής απόψεως δεν είναι όμοιες με τις περιοχές που στην αρχαιότητα ονομάζονταν έτσι. Ενώ δεν έχουμε ιδέα ποια θα είναι η γεωγραφική τους μορφή στο μέλλον. Όμως, ξέρουμε σαφώς τι είναι η ελληνική γλώσσα και ο ελληνικός πολιτισμός.

Και η απόφανσή μας για την ελληνικότητα μιας γεωγραφικής περιοχής δεν μπορεί παρά να γίνεται βάσει πολιτιστικών και όχι γεωγραφικών παραμέτρων. Άλλωστε, από εθνικής απόψεως συμφέρει να χρησιμοποιούμε μόνο τις πολιτισμικές παραμέτρους, διότι κανείς δεν μπορεί να ξέρει μέχρι πού μπορεί να φτάσει στο μέλλον ο ελληνικός πολιτισμός. Εκτός κι αν αναμένουμε παραπέρα συρρίκνωσή του, οπότε για την υποστήριξη των «εθνικών μας συμφερόντων», καταφεύγουμε στα ασταθή γεωγραφικά και τα βλακώδη αιματολογικά επιχειρήματα.

Το όνομα Μακεδονία που χρησιμοποιούν οι Σκοπιανοί για τη Δημοκρατία τους, δεν το πρωτοχρησιμοποίησε ο Τίτο. Μακεδονία ονόμαζαν οι Τούρκοι μια ευρύτατη περιοχή που εκτός της ελληνικής περιλάμβανε και την περιοχή των Σκοπιών, καθώς και ένα κομμάτι της Βουλγαρίας. Από την αρχαιότητα και μέχρι την επιτυχή για τους Έλληνες και τους Σέρβους έκβαση των Βαλκανικών Πολέμων το 1913 δεν υπήρχε πρόβλημα ελληνικής, ή βουλγαρικής, ή σερβικής Μακεδονίας, για τον απλό λόγο πως ολόκληρη αυτή η περιοχή περνάει αδιαλείπτως απ’ τη μία (πολυεθνική) αυτοκρατορία στην άλλη. Από τη Ρωμαϊκή στη Βυζαντινή κι απ’ αυτήν στην Οθωμανική. Οι εν λόγω αυτοκρατορίες δεν είχαν κανέναν λόγο να καθορίσουν είτε τα ιστορικά, είτε τα γεωγραφικά, είτε τα πολιτιστικά όρια αυτής της συγκεκριμένης περιοχής, όπως και οποιασδήποτε άλλης εντός των ορίων τους. Το πρόβλημα, λοιπόν, προέκυψε με τον καθορισμό των συνόρων των βαλκανικών κρατών το 1913, ύστερα απ’ την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Το κομμάτι της μέχρι τότε ενιαίας, ας την πούμε έτσι, «τουρκικής» Μακεδονίας που πέρασε στη Σερβία το 1913, ονομαζόταν από τότε, είτε Παλαιά Σερβία, είτε Άνω Μακεδονία. Και κανείς Έλληνας τότε δε διαμαρτυρήθηκε για τη χρήση του ονόματος Μακεδονία, προκειμένου για την καινούργια επαρχία της ήδη αυτόνομης Σερβίας. Γιατί στη σέρβική πλευρά ζούσαν ακόμα πάρα πολλές χιλιάδες Ελλήνων. Συνεπώς, από πολιτιστικής απόψεως, κατά ένα μεγάλο ποσοστό, η σέρβική (γεωγραφικά) Μακεδονία ήταν ελληνική (πολιτιστικά), πράγμα που δημιουργούσε την ελπίδα πως θα ήταν δυνατό κάποτε να γίνει και γεωγραφικά ελληνική.

Όμως, με τον καθορισμό των συνόρων το 1913, οι ελληνικοί πληθυσμοί της Βουλγαρίας και της Σερβίας και οι σλαβικοί της Ελλάδας, είτε ανταλλάσσονται, είτε περνούν σιγά σιγά απ’ την άλλη πλευρά των συνόρων. Επί Οθωμανών, όλοι αυτοί ζούσαν σε μια ενιαία περιοχή, που ήταν τούρκικη. Με την μετακίνηση των πληθυσμών, το εθνολογικό πρόβλημα, εν πολλοίς αλλά όχι εντελώς, λύνεται αυτόματα, όπως γίνεται πάντα όταν προκύπτουν καινούργια σύνορα. Που, λίγο ως πολύ, είναι πάντα αυθαίρετα, γιατί είναι αδύνατο να χωριστεί ένας τόπος με ακρίβεια, βάσει εθνολογικών δεδομένων. Άλλωστε, πρόβλημα συνόρων προκύπτει μόνο όταν μια εθνότητα οργανώσει το δικό της κράτος, όπως έχει δικαίωμα βάσει του Διεθνούς Δικαίου, πράγμα που, ωστόσο, μπορεί να μην το διεκδικήσει ποτέ. (Η έννοια κράτος είναι νομική, η έννοια έθνος είναι πολιτιστική, η έννοια χώρα είναι γεωγραφική).

Το πρόβλημα, λοιπόν, με το όνομα Μακεδονία υπάρχει απ’ το 1913 και όχι απ’ το 1945 που ο Τίτο εγκαθίσταται στην εξουσία και, για λόγους δικής του πολιτικής σκοπιμότητας, δημιουργεί την Ομόσπονδη Δημοκρατία της Μακεδονίας, που μέχρι τότε ήταν περιφέρεια της Σερβίας και από πολλούς λεγόταν Μακεδονία. Οι Έλληνες δημαγωγοί ψεύδονται ασύστολα όταν λεν πως δεν μπορούσαν να θέσουν θέμα ονόματος ούτε το 1945 ούτε αργότερα. Διότι, λέει, ο Τίτο ήταν και κομμουνιστής και δικτάτωρ. Και διότι, επιπροσθέτως, ήταν ένας φιλοδυτικός που έπρεπε να τον καλοπιάνουμε και να του κάνουμε τα χατίρια, έτσι που μπήκε καρφί στο μάτι του Στάλιν.

Όμως, ξέρετε γιατί δεν μπήκε θέμα ονόματος τότε; Διότι η Ελλάδα, όπως και η Δύση άλλωστε, πίστευε πως τα κομμουνιστικά καθεστώτα όπου νάναι είτε καταρρέουν, είτε διαλύονται με επέμβαση έξωθεν, οπότε μια ανακατανομή των εδαφών στην περιοχή, σε όφελος της Ελλάδας, ήταν πολύ πιθανή. Δηλαδή, απ’ το 1945 και μετά η ελληνική διπλωματία σιωπά για το όνομα Μακεδονία ακριβώς για τον ίδιο λόγο που σιωπούσε από το 1913 μέχρι το 1945.

Πάντα καιροσκόποι οι Έλληνες διπλωμάτες και πάντα ανίκανοι να χαράξουν πολιτική που να ξεπερνάει πρόβλεψη εξαμήνου, κάνουν την πάπια και περιμένουν τις εξελίξεις. Που ήρθαν αλλά πάρα πολύ καθυστερημένα. Και το σημαντικότερο, με μια διαφοροποίηση των πρώην κομμουνιστικών καθεστώτων από μέσα κι όχι απ’ έξω. Δηλαδή, όχι με μια άμεση επέμβαση των δυτικών, οπότε αυτοί θα μπορούσαν να επιβάλουν όρους και να κάνουν περίπου ό,τι θέλουν με την ανακατανομή των εδαφών, όπως γίνεται πάντα με τους νικητές, αλλά με μια καπιταλιστική διαφοροποίηση των πρώην κομμουνιστικών χωρών.

Ο Μέγας Αλέξανδρος του Rembrandt

Τώρα τα πράγματα γίνονται δύσκολα για τους δυτικούς. Που τρέχουν να επωφεληθούν κατ’ αρχήν διά της διπλωματικής οδού και μετά, διά της στρατιωτικής. Μπορεί τα πράγματα να διαφοροποιηθούν κυρίως διά της στρατιωτικής οδού στο προσεχές μέλλον, αλλά προς το παρόν βρισκόμαστε στο κλασικό στάδιο του καθορισμού ζωνών επιρροής στην ευρύτατη περιοχή των πρώην σοσιαλιστικών χωρών. Όσο για την Ελλάδα, αυτή περιμένει τον επόμενο ενδοκαπιταλιστικό πόλεμο για να πάρει κανένα κοψίδι δίκην δώρου για την, μάλλον συμβολική συμμετοχή της σ’ αυτόν. Που, βέβαια, δεν είναι για αύριο, είναι για μετά το 2000 υποθέτω.

Θα πείτε ίσως, πώς θα ήταν δυνατό να προβλέψει η ελληνική διπλωματία τις εξελίξεις στη Γιουγκοσλαβία; Το πρόβλημα είναι σχετικά απλό, με την προϋπόθεση πως οι διπλωμάτες μας θα μπορούσαν να ερμηνεύσουν την ιστορία της Γιουγκοσλαβίας με τα εθνολογικά και ιστορικά δεδομένα ενός κράτους κατά το μάλλον ή ήττον τεχνητού, που προέκυψε το 1918, κατ’ αρχήν ως βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων που μόνο το 1929 θα πάρει το όνομα Γιουγκοσλαβία. Που, άλλωστε, το σοφίστηκαν Γερμανοί και όχι Γιουγκοσλάβοι ιστορικοί. Και που σημαίνει Νοτιοσλαβία, δηλαδή χώρα των Νότιων Σλάβων. Αυτό το όνομα το επεξεργάστηκαν εθνολογικά και ιστορικά πρώτοι οι Κροάτες απ’ τους Νότιους Σλάβους, στην προσπάθειά τους να αποδείξουν πως όλοι οι σλάβικοι πληθυσμοί της περιοχής πρέπει να ενωθούν σε ένα κράτος, προκειμένου να γλυτώσουν από τις εναλλασσόμενες κατακτήσεις της Κροατίας και της Σλοβενίας κυρίως από τους γείτονες κεντροευρωπαίους.

Όμως οι Νότιοι Σλάβοι (Γιουγκοσλάβοι) δεν είναι μια σαφής, ενιαία εθνότητα, είναι μια ομάδα υποεθνοτήτων, που οι σλαβολόγοι τους λεν έτσι για να τους ξεχωρίζουν από τους ανατολικούς (Ρώσοι κ.λπ.) και από τους κεντρώους, ή βορειοδυτικούς Σλάβους (Τσεχοσλοβάκοι, Πολωνοί). Δεν υπήρξε ποτέ στην περιοχή αυτή ενιαία εθνική συνείδηση, και τα προβλήματα φάνηκαν με τη δημιουργία της Γιουγκοσλαβίας. Που ευθύς αμέσως υποχρεώνεται να καταφύγει στη βασιλική δικτατορία για να διατηρήσει τη συνοχή της, που παίζονταν κάθε μέρα, κυρίως εξαιτίας των αποσχιστικών τάσεων των Κροατών, δηλαδή αυτών ακριβώς που έκαναν τα περισσότερα για την ένωση των Νότιων Σλάβων. Στους οποίους εντελώς λανθασμένα συναριθμούσαν οι φρέσκοι τότε Γιουγκοσλάβοι και τους Βούλγαρους, που όμως την κοπάνησαν απ’ τις διασκέψεις πριν παρθούν οι τελικές αποφάσεις για την ένωση των Νότιων Σλάβων σε ένα ενιαίο κράτος υπό το όνομα Γιουγκοσλαβία (Νοτιοσλαβία).

Τη δικτατορία του βασιλιά, που θα πληρώσει με τη ζωή του την ένωση των Νότιων Σλάβων, διαδέχεται ατάκα η δικτατορία του Τίτο. Μετά το θάνατό του όλοι πια ξέρουν πως η Γιουγκοσλαβία θα διαλυθεί. Και όλοι πλην των Ελλήνων σχεδιάζουν την πολιτική τους πολύ έγκαιρα με βάση τη σίγουρη διάλυση. Που η Ελλάδα, απλώς την απεύχεται. Ίσως να έγιναν και δεήσεις για να βάλει ο Θεός (των Ελλήνων) το χέρι του ώστε να προκόψει καμιά μετατιτοϊκή στρατιωτική δικτατορία. Αλλά, δυστυχώς για την ελληνική διπλωματία, δεν προέκυψε. Για την ελληνική διπλωματία προέκυψε το διπλωματικό πρόβλημα του ονόματος! Που η ίδια δημιούργησε. Αν όχι απ’ το 1913 που η Σερβία ενσωματώνει την περιοχή των Σκοπιών, αν όχι απ’ το 1918 που εμφανίζεται η ένωση, τουλάχιστον απ’ το 1929 που εμφανίζεται το όνομα Γιουγκοσλαβία και μαζί του η δικτατορία, η ελληνική διπλωματία, αν υπήρχε, θα έπρεπε να ξέρει πως η Γιουγκοσλαβία θα καταρρεύσει μαζί με τη δικτατορία, είτε τη βασιλική, είτε την τιτοϊκή.

Άλλωστε, όλος ο κόσμος ήξερε πως τα Σκόπια δεν είναι Γιουγκοσλα-βία, είναι Βουλγαρία κατ’ ουσίαν, και συνεπώς θά δημιουργηθεί εκεί μια ιδιάζουσα κατάσταση μετά την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας. Η Σερβία ούτε καν κουνήθηκε να περισώσει τα Σκόπια. Και έτσι, οι Σκοπιανοί δεν ξέμειναν μόνο από προστάτη, όπως ήταν ο Σέρβος βασιλιάς ή ο Τίτο, ξέμειναν και από όνομα. Το όνομά τους είναι η ψυχή τους! Διότι οι πολλές εθνότητες (Σέρβοι, Αλβανοί, Βούλγαροι, Έλληνες) που κατοικούν στην περιοχή θα βολεύονταν μόνο κάτω από ένα «εθνικό» όνομα που κατ’ ουσίαν θα ήταν γεωγραφικό. Δώστους, λοιπόν, ένα ενοποιητικό των ποικίλων εθνοτήτων γεωγραφικό όνομα και πάρτους το βρακί.

Να γιατί οι Ευρωπαίοι θα ήθελαν να τους κάνουν δώρο ένα ηχηρό όνομα. Για να μη συνεχιστεί η πολυδιάσπαση της πρώην Γιουγκοσλαβίας και όσον αφορά τις επιμέρους πρώην ομόσπονδες και νυν αυτόνομες δημοκρατίες.

***

Β. Ραφαηλίδης – «Οι λαοί των Βαλκανίων»

Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Ας αναρωτηθούμε, ποιος είναι ο σκοπός ενός εκπαιδευτικού συστήματος;

Φυσικά, υπάρχουν έντονες αντιθέσεις πάνω στο θέμα. Η παραδοσιακή αντίληψη, που πηγάζει από την Αναγέννηση, θέτει ως ύψιστους στόχους ζωής το να ερευνάς και να δημιουργείς- να ερευνάς τον πλούτο του παρελθόντος και να εσωτερικεύεις τα σημαντικά για σένα σημεία, να συνεχίζεις διευρύνοντας αυτή την αναζήτηση κατανόησης των πραγμάτων με το δικό σου προσωπικό τρόπο.

Από αυτή την οπτική, σκοπός της εκπαίδευσης είναι να βοηθά τους ανθρώπους να προσδιορίσουν πώς θα μαθαίνουν μόνοι τους. Είσαι εσύ, ο μαθητευόμενος, που επιτελεί στη διάρκεια της μαθητείας του και είναι δική σου υπόθεση το τί θα μάθεις, το πού θα πας, πώς θα το χρησιμοποιήσεις, πώς θα προχωρήσεις για να παράξεις κάτι νέο και συναρπαστικό για σένα, και πιθανόν για τους άλλους. Αυτή είναι η μια αντίληψη της εκπαίδευσης.

Η άλλη αντίληψη είναι, ουσιαστικά, χειραγώγηση. Ορισμένοι έχουν την εντύπωση ότι οι νεαροί άνθρωποι, από παιδική ηλικία, πρέπει να μπουν σε ένα πλαίσιο όπου θα ακολουθούν οδηγίες, θα αποδέχονται τα υπάρχοντα πλαίσια, δεν θα αμφισβητούν κλπ – και αυτό είναι σαφές εξ αρχής.

Έτσι, για παράδειγμα, μετά τον ακτιβισμό των χρόνων του ’60, πολλοί, στο χώρο της διανόησης, θεώρησαν κρίσιμο θέμα ότι οι νέοι άνθρωποι παραήταν ελεύθεροι και ανεξάρτητοι, ότι η χώρα παραήταν δημοκρατική, και όλα τούτα.

Μάλιστα υπάρχει και μια σημαντική μελέτη πάνω στην, ας πούμε, κρίση της δημοκρατίας – δημοκρατία υπέρ το δέον – που ισχυρίζεται ότι “υπάρχουν κάποια κέντρα χειραγώγησης των νέων που δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους” – δικά τους λόγια, δηλαδή σχολεία, πανεπιστήμια, εκκλησίες – που πρέπει να τα “αλλάξουμε” για να χειραγωγούν και να ελέγχουν πιο αποτελεσματικά.

Κι αυτό προέρχεται από το χώρο των φιλελεύθερων διεθνιστών, μια από τις άκρες του φάσματος των διανοουμένων. Πράγματι, από τότε έχουν παρθεί αρκετά μέτρα σε μια προσπάθεια ανακατεύθυνσης της εκπαίδευσης προς περισσότερο έλεγχο, περισσότερη χειραγώγηση, περισσότερη επαγγελματική κατάρτιση… επιβάλλοντας το χρέος που εγκλωβίζει τους φοιτητές, τους νέους, σε μια ζωή υποταγής.

Είναι το ακριβώς αντίθετο αυτού που αποκαλώ αναγεννησιακή παράδοση, και υπάρχει συνεχής τριβή ανάμεσα στις δύο αντιλήψεις. Στα πανεπιστήμια, στα σχολεία, εκπαιδεύεσαι για να περάσεις εξετάσεις ή προετοιμάζεσαι για τη δημιουργική έρευνα, ακολουθώντας ενδιαφέροντα που εσύ επέλεξες ως απόρροια της παρουσίασης του εκπαιδευτικού υλικού είτε κατά μόνας, είτε σε συνεργασία με άλλους. Κι αυτό ισχύει για όλες τις βαθμίδες, μέχρι και τα μεταπτυχιακά και τα ερευνητικά.

Απλώς, δύο διαφορετικοί τρόποι κοσμοαντίληψης. Όταν φτάσεις να βρίσκεσαι σε ένα ερευνητικό ίδρυμα, όπως αυτό που βρισκόμαστε τώρα (MIT), στο μεταπτυχιακό επίπεδο, ουσιαστικά ακολουθείται η αναγεννησιακή παράδοση.

Είναι γεγονός ότι η επιστήμη δε θα μπορούσε να προχωρήσει αν δεν βασίζονταν στην τάση για αντιλογία, στην αμφισβήτηση του δόγματος και της αυθεντίας, στην αναζήτηση εναλλακτικών, στη χρήση της φαντασίας, στην παρορμητική ελεύθερη ενασχόληση, στη συνεργασία, που μπορείς να τη δεις να εξελίσσεται σταθερά καθώς περνάς από τις αίθουσες.

Αυτό είναι το εκπαιδευτικό σύστημα που θα ήθελα να εφαρμόζεται από το νηπιαγωγείο. Ωστόσο, υπάρχουν αναμφισβήτητα ισχυρές δομές στην κοινωνία μας που προτιμούν να είναι οι άνθρωποι χειραγωγήσιμοι, συμμορφώσιμοι, να μην κάνουν πολλές ερωτήσεις, να είναι υπάκουοι, να εκτελούν τους ρόλους που τους έχουν ανατεθεί, και να μην αναταράσσουν τα συστήματα εξουσίας.
Αυτές είναι λοιπόν οι επιλογές μας, όπου κι αν βρισκόμαστε στο εκπαιδευτικό σύστημα, ως μαθητές, ως δάσκαλοι, ως άνθρωποι που προσπαθούν να βοηθήσουν από τα έξω ώστε να πάρει την κατεύθυνση που θεωρούμε ότι θα πρέπει να πάρει.

Σίγουρα, υπήρξε μια πολύ σημαντική ανάπτυξη νέων τεχνολογιών- η τεχνολογία της επικοινωνίας, της πληροφορίας, της προσβασιμότητας, των ανταλλαγών- μια πραγματικά σημαντική αλλαγή στην ουσία του πολιτισμού και της κοινωνίας.

Ωστόσο, πρέπει να καταλάβουμε ότι οι τωρινές τεχνολογικές αλλαγές μπορεί να φαντάζουν σπουδαίες, αλλά ο αντίκτυπός τους δεν συγκρίνεται με την επίδραση της τεχνολογικής προόδου που πραγματοποιήθηκε πριν περίπου έναν αιώνα. Ας πάρουμε για παράδειγμα τις επικοινωνίες: η μετακίνηση από τη γραφομηχανή στο κομπιούτερ, ή από το τηλέφωνο στο e-mail, είναι σημαντική αλλά ούτε καν συγκρίνεται με την αλλαγή από το ταχυδρομικό πλοίο στον τηλέγραφο.

Η σμίκρυνση του χρόνου επικοινωνίας, μεταξύ π.χ. της Αγγλίας και των ΗΠΑ, ήταν το κάτι άλλο σε σύγκριση με τις αλλαγές που συμβαίνουν τώρα. Το ίδιο ισχύει και για άλλους τομείς της τεχνολογίας. Όπως για παράδειγμα με την εφαρμογή των υδραυλικών εγκαταστάσεων. Η συστηματική εγκατάσταση υδραυλικών στις πόλεις είχε τεράστια επίδραση στην υγεία, πολύ μεγαλύτερη από αυτή των αντιβιοτικών.

Επομένως, οι αλλαγές είναι πραγματικές και σημαντικές, αλλά δεν πρέπει να αγνοούμε όσες συνέβησαν πριν και υπήρξαν περισσότερο δραστικές. Όσο για την τεχνολογία σε σχέση με την εκπαίδευση…  βασικά, η τεχνολογία είναι κάτι ουδέτερο. Είναι σαν το σφυρί! Το σφυρί δε νοιάζεται αν το χρησιμοποιείς για να φτιάξεις ένα σπίτι ή αν ο βασανιστής σπάει με αυτό το κρανίο κάποιου. Το σφυρί μπορεί να κάνει και τα δύο! Το ίδιο και οι νέες τεχνολογίες, το ίντερνετ κλπ

Το Ίντερνετ είναι εξαιρετικά πολύτιμο, αν ξέρεις τι ψάχνεις. Το χρησιμοποιώ καθημερινά για έρευνα, και φαντάζομαι ότι όλοι το κάνουμε. Αν ξέρεις τι ψάχνεις, αν έχεις ένα πλαίσιο κατανόησης που σε κατευθύνει σε συγκεκριμένα πράγματα και σου επιτρέπει να ξεσκαρτάρεις πολλά, άλλα τότε γίνεται ένα ιδιαίτερα πολύτιμο εργαλείο. Θα πρέπει βέβαια να είσαι έτοιμος να αναρωτηθείς: “έχω το σωστό πλαίσιο;” 

Μπορεί να χρειάζεται τροποποιήσεις, ή να ξανασκεφτώ την οπτική μου. Δεν μπορείς όμως να αναζητάς τις όποιες πληροφορίες, χωρίς να έχεις ένα σχετικά ξεκάθαρο πλαίσιο που να κατευθύνει την έρευνά σου, που να σε βοηθά να ξεχωρίσεις το ασήμαντο από το σημαντικό, τι θα πρέπει να ακολουθήσεις και τι όχι, τι θα απορρίψεις και τι θα χρειαστεί να αναπτύξεις.

Δεν γίνεται κανείς βιολόγος με το να του δώσεις πρόσβαση στη βιβλιοθήκη βιολογίας του Χάρβαρντ και να του πεις: “ρίξε μια ματιά”!  Δεν θα του δώσει τίποτα. Και το Ιντερνετ είναι το ίδιο πράγμα, σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα.

Αν δεν ξέρεις τι ψάχνεις, αν δεν έχεις κατανόηση του ουσιώδους, με την προϋπόθεση βέβαια ότι είσαι έτοιμος να αναθεωρήσεις αν τα πράγματα φαίνεται να παίρνουν λάθος δρόμο, αν δεν τα έχεις αυτά, τότε η εξερεύνηση του διαδικτύου γίνεται μια τυχαία συλλογή ψευδοδεδομένων (factoids) που δεν σημαίνουν τίποτα.

Συνεπώς, για να έχει νόημα η χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών – του ίντερνετ, των συστημάτων επικοινωνίας, των γραφικών κλπ – θα πρέπει να υπάρχει υπόβαθρο ενός καλά σχεδιασμένου βασικού κατευθυντήριου μηχανισμού. Διαφορετικά, αντί να είναι ωφέλιμη μπορεί να αποβεί επιζήμια.

Αίφνης, η τυχαία αναζήτηση στο διαδίκτυο καταλήγει σε συλλογή ανοήτων – ψευδοδεδομένα από δω κι από κει, κάποιος που τα στηρίζει – και ξαφνικά καταλήγεις σε μια αποσπασματική εικόνα που μπορεί να βασίζεται σε κάποια αληθινά γεγονότα, δεν έχει όμως σχέση με την πραγματικότητα. Πρέπει να ξέρεις πώς να αξιολογείς, να ερμηνεύεις, να κατανοείς.

Πάρε για παράδειγμα τη βιολογία. Το πρόσωπο που παίρνει το Νόμπελ στη Βιολογία δεν είναι αυτός που διάβασε τις περισσότερες δημοσιεύσεις και πήρε τις περισσότερες σημειώσεις, αλλά αυτός που ήξερε τι έψαχνε να βρει. Η καλλιέργεια της ικανότητας να αναζητάς το ουσιώδες και να είσαι πάντα έτοιμος να επανεξετάσεις τις κατευθύνσεις σου, αυτός είναι και θα είναι ο ρόλος της εκπαίδευσης, είτε χρησιμοποιεί κομπιούτερ ή χαρτί και μολύβι ή βιβλία.

Γίνεται συζήτηση για το κατά πόσο η εκπαίδευση είναι μια ικανοποιητική επένδυση, για το αν παράγει ανθρώπινο κεφάλαιο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την οικονομική ανάπτυξη κλπ. Είναι, νομίζω, ένας πολύ παράξενος, διαστροφικός τρόπος διατύπωσης του ερωτήματος. Θέλουμε μια κοινωνία ελεύθερων, ανεξάρτητων, δημιουργικών ατόμων που να είναι σε θέση να εκτιμήσουν και να αξιοποιήσουν τα πολιτισμικά επιτεύγματα του παρελθόντος; ή θέλουμε ανθρώπους που θα αυξήσουν απλά το ΑΕΠ;

Σαφώς και δεν είναι το ίδιο πράγμα! Η εκπαίδευση για την οποία μίλησαν ο Μπέρτραντ Ράσσελ, ο Τζων Ντιούι και άλλοι, είναι από μόνη της μία αξία.

Η όποια επίδρασή της στην κοινωνία παράγει αξία επειδή βοηθά στη δημιουργία καλύτερων ανθρώπων. Αυτός θα πρέπει να είναι εξάλλου ο ρόλος ενός εκπαιδευτικού συστήματος.

Αν θέλεις πάλι να το δεις από τη μεριά κόστους-οφέλους, από πού προήλθαν οι νέες τεχνολογίες για τις οποίες μιλήσαμε πριν λίγο; Πράγματι, μεγάλο μέρος τους αναπτύχθηκε στο σημείο που βρισκόμαστε τώρα…

Στον κάτω όροφο υπήρχε στα 1950 το κεντρικό εργαστήριο, στο οποίο δούλεψα κι εγώ ο ίδιος, που ήταν γεμάτο από επιστήμονες, μηχανικούς, φιλόσοφους οι οποίοι ανέπτυσσαν το βασικό χαρακτήρα αλλά και τα κύρια εργαλεία της τεχνολογίας που σήμερα μοιραζόμαστε. Τα κομπιούτερ και το διαδίκτυο π.χ. ήταν σε μεγάλο βαθμό δημοσίως διαθέσιμα για δεκαετίες εξαιτίας τέτοιων εργαστηρίων, όπου άνθρωποι εξερευνούσαν νέες δυνατότητες που μέχρι εκείνο τον καιρό υπήρχαν μόνο στη φαντασία, κάποιες από τις ιδέες απέτυχαν, αυτές που πέτυχαν εξελίχθηκαν τελικά στα εργαλεία που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν.

Αυτός είναι ο τρόπος που εξελίσσεται η επιστήμη, που εξελίσσεται γενικά ο πολιτισμός. Οι κλασσικοί καλλιτέχνες για παράδειγμα προήλθαν από μια καλλιτεχνική παράδοση που αναπτύχθηκε σε βάθος χρόνου μέσα από μάστορες καλλιτέχνες και άλλους, στους ώμους των οποίων στηρίχθηκαν και έφτιαξαν θαυμάσια δημιουργήματα.

Αυτό δεν έρχεται από το πουθενά! Αν δεν υπάρχει ένα ζωντανό πολιτιστικό, εκπαιδευτικό σύστημα που να ενθαρρύνει τη δημιουργική αναζήτηση, την ανεξαρτησία στη σκέψη, τη λαχτάρα για ξεπέρασμα των κατεστημένων ορίων, αν δεν τα έχεις αυτά, δεν θα φτάσεις στη τεχνολογία που θα οδηγήσει σε οικονομικά οφέλη. Συνεπώς, δε νομίζω ότι μπορούν να είναι ο κύριος στόχος ενός πολιτιστικού εμπλουτισμού και φυσικά της εκπαίδευσης η οποία αποτελεί μέρος του.

Υπάρχει, ιδιαίτερα στην τρέχουσα περίοδο, μια κλιμακούμενη εξετασιοκεντρική διαμόρφωση της εκπαίδευσης, από τις μικρές ηλικίες. Η εξέταση μπορεί να αποβεί χρήσιμη και για τον εξεταζόμενο – να δω τι ξέρω, που βρίσκομαι, τι έχω και τι δεν έχω πετύχει – και για τους εκπαιδευτές -τι να αλλάξω, να βελτιώσω στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Πέρα όμως από αυτό, δε έχει να προσφέρει και πολλά πράγματα. Για πολλά χρόνια τώρα, έχω χρηματίσει προσωπικά σε επιτροπές εισαγωγής μεταπτυχιακών. Ασφαλώς και δίνουμε κάποια σημασία στα αποτελέσματα εξετάσεων, αλλά όχι ιδιαίτερη. Μπορεί κάποιος να τα πάει περίφημα στα τεστ, αλλά να μην κατανοεί και πολλά.

Όλοι μας έχουμε περάσει από σχολεία, κολέγια, πανεπιστήμια και ξέρουμε περί τίνος πρόκειται. Έχεις ένα μάθημα που δε σε ενδιαφέρει ιδιαίτερα αλλά υπάρχει η απαίτηση να περάσεις τα τεστ, μελετάς σκληρά για το τεστ και αριστεύεις στις εξετάσεις. Δυο βδομάδες αργότερα, ξεχνάς ποιο ήταν το θέμα! Όλοι έχουμε σίγουρα τέτοιες εμπειρίες. Εγώ πάντως είχα!

Μπορεί να είναι χρήσιμος ως μηχανισμός, αρκεί να συνεισφέρει στις εποικοδομητικές επιδιώξεις της εκπαίδευσης. Αν είναι μόνο μια σειρά από εμπόδια που πρέπει να περάσεις, τότε, όχι μόνο θα είναι άνευ σημασίας αλλά και ενδεχομένως να σε απομακρύνει από αυτά που θα ήθελες να κάνεις.

Το βλέπω αυτό τακτικά όταν μιλώ σε δασκάλους. Μερικές βδομάδες πριν, έτυχε να μιλήσω σε μια ομάδα που είχε αρκετούς δασκάλους. Μία από αυτούς ήταν δασκάλα της Στ’ – παιδιά 10-12 χρονώ. Ήρθε να μου μιλήσει στο τέλος και, καθώς είχα ήδη θίξει το θέμα, μου είπε για μια εμπειρία της. Στο τέλος του μαθήματος την πλησίασε μια μαθητριούλα και της δήλωσε ότι ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για ένα από τα θέματα που προέκυψαν στο μάθημα. Θα μπορούσε η δασκάλα να της δώσει ιδέες για το πώς θα μπορούσε να το μελετήσει;

Κι η δασκάλα ήταν αναγκασμένη να της πει: “Με συγχωρείς αλλά δε μπορείς να κάνεις κάτι τέτοιο. Πρέπει να μελετήσεις για να περάσεις τις γενικές εξετάσεις. Αυτές θα ορίσουν το μέλλον σου.” “Και,” πράγμα που δεν το είπε αλλά εννοείτε, “το δικό μου μέλλον, τα αν θα με προσλάβουν του χρόνου.” Έτσι ακριβώς δημιουργείται η κατάσταση όπου τα παιδιά αγωνίζονται μετ’ εμποδίων, όχι όμως για να μάθουν, να κατανοήσουν και να εξερευνήσουν.

Σε πολύ καλύτερη θέση θα ήταν το κοριτσάκι αν της δίνονταν η ευκαιρία να ασχοληθεί με αυτό που την ενδιέφερε, κι ας μην τα πήγαινε τόσο καλά στα τεστ για πράγματα που δεν ενδιαφέρονταν ιδιαίτερα. Θα τα μάθαινε αργότερα, όταν θα προσαρμόζονταν στα ενδιαφέροντά της. Δε λέω ότι οι εξετάσεις θα πρέπει να καταργηθούν, μπορούν να γίνουν ένα χρήσιμο εκπαιδευτικό εργαλείο, αλλά πάντα βοηθητικό, που μας βοηθά – εμάς, τους εκπαιδευτές και άλλους – να βελτιώσουμε αυτό που κάνουμε, να ξέρουμε που βρισκόμαστε.

Μια επιτυχία στις εξετάσεις δε συγκρίνεται με τίποτα με τη δυνατότητα εξερεύνησης, αναζήτησης σε θέματα που μας ενεργοποιούν και μας συναρπάζουν. Είναι πολύ πιο σημαντικό από το να περνάς εξετάσεις. Κι αν ακολουθήσεις καριέρα στην εκπαίδευση, θα θυμάσαι πάντοτε τα πράγματα που ανακάλυψες.

Ένας παγκοσμίου φήμης φυσικός που δίδασκε εδώ στο ΜΙΤ, όταν τον ρωτούσαν οι φοιτητές του “Τι ύλη θα καλύψουμε αυτό το εξάμηνο;” απαντούσε:

“Σημασία δεν έχει τι θα καλύψουμε, αλλά τι θα ανακαλύψετε”!

Κι αυτό είναι το σωστό.

• Η διδασκαλία πρέπει να εμπνέει τους μαθητές να ανακαλύπτουν μόνοι τους. 
• Να επανεξετάζουν κάτι με το οποίο δεν συμφωνούν.
• Να ψάχνουν για εναλλακτικές εάν νομίζουν πως υπάρχουν καλύτερες.
• Να μελετούν τα μεγάλα επιτεύγματα του παρελθόντος και να εμπεδώνουν επειδή οι ίδιοι τα βρίσκουν ενδιαφέροντα.

Αν η διδασκαλία γίνεται με αυτό τον τρόπο, τότε θα υπάρχει πραγματικό όφελος για τους μαθητές, και όχι μόνο θα θυμούνται τι διδάχτηκαν αλλά και θα μπορούν να το χρησιμοποιήσουν ως βάση για να μαθαίνουν από μόνοι τους. Για μια φορά ακόμα, η εκπαίδευση στοχεύει στο να βοηθήσει τον μαθητή να φτάσει στο σημείο όπου θα αρχίσει να μαθαίνει μόνος του.

Επειδή αυτό ακριβώς θα κάνεις στη ζωή σου. Δεν θα αποδέχεσαι και θα επαναλαμβάνεις απλά αυτά που σου μετέφεραν κάποιοι τρίτοι!

Η συμμετοχή του Νόαμ Τσόμσκι στη συζήτηση “Μάθηση Δίχως Σύνορα”, με τίτλο “Ο Σκοπός της Εκπαίδευσης” – The Purpose of Education. Λήψη βίντεο: Ιανουάριος 2012 στο MIT. 1η Προβολή: Φεβρουάριος 2012 στον ιστότοπο Learning Without Frontiers

***

Πηγή: xeimarros.blogspot

Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Το λεωφορείο -σαράβαλο που συστηματικά καθυστερεί- της γραμμής « Δάφνη-Καλαμάκι», ήταν τίγκα από κόσμο –και καρφίτσα να έπεφτε κάποιο κεφάλι θα έβρισκε. Μεσημέρι: ώρα σχολάσματος από το μεροκάματο για τους πιο τυχερούς και για τους μαθητές! Το μόνο, λοιπόν, που δεν θα ήθελε κάποιος να βιώσει θα ήταν οι κάθε είδους διαπληκτισμοί και αψιμαχίες σε μια τέτοια επικίνδυνη ώρα!

Μια εύρυθμη ομάδα εφήβων από κάποιο Λύκειο του Αγίου Δημητρίου μπήκε, ξένοιαστα και χαρωπά, στο λεωφορείο λες και ήταν μόνοι τους στην παιδική χαρά. Απλώθηκαν στα καθίσματα όπου είχε ακόμα ξεμείνει κάποιο κενό. Ηλικιωμένος επιβάτης ζήτησε από παρακαθήμενο νεαρό να μιλάει πιο χαμηλόφωνα ή, τουλάχιστον, να μην φωνάζει μέσα στ’ αυτιά του αλλά εκείνος απάντησε με περισσή αυτοπεποίθηση ότι «βρίσκεται σε δημόσιο χώρο και δεν υπάρχει περιορισμὀς». Ο επιβάτης –φορτωμένος καθώς ήταν- αναγκάστηκε να μετακινηθεί, να προχωρήσει στο μπροστινό μέρος του λεωφορείου και την θέση πήρε άλλος νεαρός ο οποίος ισχυρίστηκε ότι «ήταν και αυτός πολύ κουρασμένος και καλά έκανε και του παραχωρούσε τη θέση του»!

Ο ηλικιωμένος επιβάτης έμεινε αρκετή ώρα όρθιος σε ένα κατάμεστο λεωφορείο, επακολούθησε και μια δυσάρεστη πτώση με όλα τα δέματα καταγής γιατί, σας είπα, το λεωφορείο ως σαράβαλο και με τους δρόμους όπως καθημερινά τους βιώνουμε, είχε σκαμπανεβάσματα, λες και μετέφερε κοπάδι… Δεν γύρισε να δει προς το βάθος του λεωφορείου, τους νεαρούς επειδή μάλλον θα ντράπηκε για λογαριασμό τους…

Αυτή την απάθεια για το συνάνθρωπό μας –που γίνεται ακόμα πιο απογοητευτική επειδή την συναντάμε σε παιδιά- την βρίσκουμε παντού: στις ξέφρενες ταχύτητες στους δρόμους και τα σχεδόν καθημερινά θανατηφόρα τροχαία, στην αδυναμία μας να επικοινωνήσουμε με επιχειρήματα αντί να αυθαδιάζουμε, να φωνασκούμε και να απειλούμε, στην, με κάθε τρόπο και με καταστρατήγηση του αυτονόητου, απαξίωση της ανθρώπινης ζωής.

Είμαστε, κάθε στιγμή, έτοιμοι να συγκρουστούμε, χωρίς λόγο και αιτία, θαρρείς και ο άλλος μας πνίγει και μας στερεί τον αέρα από τον ζωτικό μας χώρο. Αντί να αντιμετωπίζουμε τον άλλο με προσήνεια, τον αντιμετωπίζουμε άλλοτε «αμυντικά» και άλλοτε «επιθετικά»! Δεν έχουμε ανάγκη να παρακαλέσουμε ή να ευχαριστήσουμε για κάτι, δεν γνωρίζουμε τι είναι η πειθαρχία και τι η αυτοπειθαρχία, αντιμετωπίζουμε με κρυφή ευχαρίστηση ό, τι δυσάρεστο συμβαίνει στους άλλους επειδή δεν συμβαίνει σε εμάς, επιμένουμε πάντα να υποτιμάμε τους τύπους σε σχέση με την ουσία αλλά δυστυχώς στην καθ’ ἡμάς Ἀνατολή μας λείπουν και η ουσία και οι τύποι. Και δεν μπορεί να υπάρξει το ένα χωρίς το άλλο!

Όμως, δεν έχουν αλλάξει τα παιδιά… Εμείς, οι ενήλικοι έχουμε αλλάξει….γιατί όλα είναι θέμα παιδείας και η παιδεία μας είναι σκέτη εκπαίδευση – συσσώρευση γνώσεων- από την οποία λείπει η συστηματική φροντίδα και μετά λόγου γνώσεως για τον ψυχισμό και την συμπεριφορά του παιδιού και του εφήβου. Τα θεωρούμε όλα αυτονόητα, αλλά δεν είναι!
_______________________

    ~ Μυττά Χαρίκλεια

   Πηγή: tovima.gr

by Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Μια εκπληκτική διάλεξη για την εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης τα επόμενα «5 έως 50 χρόνια» έδωσε στη Θεσσαλονίκη ο γεννηθείς το 1981 Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, καθηγητής της Επιστήμης των Υπολογιστών στο περίφημο ΜΙΤ.

_______________________

   Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

by Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Είμαστε τυχεροί που ζούμε σε μια εποχή όπου ο εγκέφαλος μας κατανοείται καλύτερα συνεχώς. Μπορείτε να μάθετε πώς να αισθάνεστε καλύτερα ενεργοποιώντας τις χημικές ουσίες της χαράς με διαφορετικούς τρόπους. Κανείς δεν μπορεί να το κάνει αυτό για εσάς και δεν μπορείτε να το κάνετε για κάποιον άλλον. Αυτό το κεφάλαιο περιγράφει ειδικές προτάσεις για νέους δρόμους προς την ευτυχία με την αύξηση της ντοπαμίνης, της ενδορφίνης, της οξυτοκίνης και της σεροτονίνης.

Η αφθονία των επιλογών θα σας βοηθήσει να βρείτε ένα δρόμο στον οποίο μπορείτε να πιστέψετε. Τότε μπορείτε να τον εφοδιάσετε στον εγκέφαλο σας επαναλαμβάνοντας τον για 45 ημέρες χωρίς να αποτύχετε. Μόλις χτίσετε μια καινούργια συνήθεια βασισμένη στους τρόπους με τους οποίους νιώθετε καλύτερα, θα είστε τόσο ευχαριστημένοι με την εξουσία σας πάνω στον εγκέφαλο σας που θα θέλετε να χτίσετε και άλλη.

Νέες συνήθειες ντοπαμίνης

Εδώ θα βρείτε πώς να νιώσετε καλύτερα αυξάνοντας την ντοπαμίνη. Η εφαρμογή των παρακάτω συνηθειών είναι μικροί τρόποι για να νιώσετε καλά σε βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση όταν τις κάνετε τακτικά.

1. Γιορτάστε τις μικρές νίκες

Έχετε κάποιες επιτυχίες καθημερινά, οπότε βρείτε τες και πείτε «Τα κατάφερα!» Δεν είναι τόσο πιθανό να διευθύνετε μια συμφωνία στο Κάρνεγκι Χολ. Ούτε θα οδηγήσετε μια πεινασμένη ορδή ανθρώπων στην Γη της Επαγγελίας. Για να νιώθετε καλά τακτικά, προσαρμόστε τις προσδοκίες σας ώστε να ευχαριστηθείτε με κάτι που πράγματι κάνετε. Αυτό δε σημαίνει πως μειώνετε τις προσδοκίες σας ή ότι «υπερφορτώνετε τον εαυτό σας» ή ότι χάνετε την επαφή με την πραγματικότητα. Σημαίνει πως παραμένετε στις νίκες σας όπως και στις ήττες σας( το οποίο είμαι σίγουρη ότι μπορείτε να φανταστείτε πως είναι ένα κλειδί για το πώς να νιώσετε καλύτερα).

Το να γιορτάσετε τα μικρά βήματα ενεργοποιεί περισσότερη ντοπαμίνη από όση θα κρατούσατε για μια μεγαλύτερη επίτευξη. Οι μεγάλες επιτυχίες δεν σας κάνουν χαρούμενους για πάντα, οπότε αν πάντα συνδέετε την ευτυχία με έναν μακρινό στόχο, ίσως απογοητευτείτε. Αντιθέτως, μάθετε να είστε χαρούμενοι με την πρόοδο σας. Δεν θα γιορτάζετε με σαμπάνια και χαβιάρι καθημερινά. Αλλά θα δίνετε στον εαυτό σας την άδεια να έχει το αίσθημα της εκπλήρωσης. Αυτό το αίσθημα είναι καλύτερο από τις εξωτερικές βραβεύσεις. Είναι ελεύθερο και δεν χειροτερεύει την πορεία σας. Έχετε μικρές νίκες κάθε μέρα. Γιατί να μην τις χαρείτε και να μην ευχαριστηθείτε με την διαδικασία;

Αρχικά, ίσως το θεωρήσετε χαζό να αναζητάτε λόγους για τους οποίους θέλετε να συγχαρείτε τον εαυτό σας και σε αυτούς που καταλήξετε ίσως σας κάνουν να νιώσετε άβολα. Συνεχίστε να το κάνετε αυτό ακόμα και αν δεν αισθάνεστε καλά. Εσείς αποφασίζετε αν αξίζετε το χειροκρότημα και απολαύσετε το αίσθημα, ακόμα και για ένα δευτερόλεπτο. Αν το νιώθετε ψεύτικο ή εξαναγκασμένο, είναι φυσιολογικό, επειδή τα κυκλώματα που υποτιμούν τις επιτυχίες σας είναι δυνατά.

Το να γιορτάζετε τις μικρές επιτεύξεις είναι μια πολύτιμη δεξιότητα, όχι μόνο επειδή είναι ένας από τους τρόπους για να νιώσετε καλύτερα, αλλά επειδή τα μεγάλα πράγματα έρχονται από τα μικρά βήματα. Δεν θα κάνετε αυτά τα βήματα αν στοχεύετε κατευθείαν στο μεγαλύτερο. Τελικά, οι καθημερινοί σας θρίαμβοι θα είναι καλύτεροι αν δεν εξαρτώνται από το να ξεπεράσετε κάποιον άλλον. Αν οι τρόποι με τους οποίους κερδίζετε κάνουν κάποιον άλλον να χάνει, περιορίζετε τον εαυτό σας και καταλήγετε με τις παρενέργειες. Μπορείτε να γιορτάσετε σε αυτό που δημιουργείτε αντί για αυτόν που νικάτε.

Καμία νίκη δεν είναι πολύ μικρή. Μην υπονομεύετε τα καλά σας αισθήματα απολογούμενοι για την μηδαμινότητα του επιτεύγματος. Απλώς διασκεδάστε για ένα δευτερόλεπτο τον θρίαμβο και προχωρήστε. Είναι απλώς μια σπίθα, αλλά αν την ανάβετε καθημερινά, εσείς θα είστε ο καλύτερος πυροδότης της. Να θυμάστε, το να μάθετε πώς να είστε ευτυχισμένοι είναι μια πρακτική.

2. Κάντε μικρά βήματα για έναν καινούργιο στόχο

Δεν χρειάζεται πολύς χρόνος ούτε χρήματα για να προχωρήσετε προς ένα στόχο. Απλώς αφιερώστε δέκα λεπτά κάθε μέρα και θα νιώσετε ορμητικοί αντί για κολλημένοι. Δέκα λεπτά δεν είναι αρκετά για να μετακινήσουν βουνά, αλλά είναι αρκετά για να προσεγγίσετε το βουνό και να το δείτε με ακρίβεια. Αντί να ονειρεύεστε τον στόχο σας από μακριά, μπορείτε να συλλέξετε τις πληροφορίες που χρειάζεστε για να τον σχεδιάσετε ρεαλιστικά. Οι στόχοι σας ίσως αλλάξουν καθώς οι πληροφορίες γίνονται περισσότερες. Αυτά τα ευρήματα των δέκα λεπτών μπορούν να σας απελευθερώσουν από την περιττή λύπη και να σας βοηθήσουν να ανακαλύψετε έναν λόφο τον οποίο πράγματι μπορείτε να σκαρφαλώσετε και να νιώσετε καλά με την πρόοδο. Οι προσπάθειες των δέκα λεπτών ορίζουν εύκολα την διαχείριση των βημάτων έτσι ώστε να μην περιμένετε τεράστια άλματα που δε θα έρθουν ποτέ.

Αν νομίζετε πως δεν μπορείτε να διαθέσετε 10 λεπτά την ημέρα, σκεφτείτε τον χρόνο που ήδη ξοδεύετε να ονειρεύεστε αυτά που θα προτιμούσατε να κάνετε. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτό τον χρόνο για να αναζητήσετε τα αναγκαία βήματα. Θα έχετε το αίσθημα της ντοπαμίνης κάθε μέρα καθώς αυτά τα βήματα έρχονται στη θέα. Θα ξεκινήσετε να περιμένετε αυτό το αίσθημα και θα ανυπομονείτε. Θα μάθετε πως είναι δυνατόν να μετατρέψετε ένα όνειρο σε πραγματικότητα με σταθερή προσπάθεια. Όταν τελειώνουν τα 10 λεπτά, επιστρέψτε στην πραγματικότητα, που είναι ακόμα μια συμβουλή για το πώς να νιώθετε καλά και ευτυχισμένοι. Μην αποκτήσετε την συνήθεια να εστιάζετε συνεχώς στο μέλλον.

Δράστε, μην ονειροπολείτε απλώς. Ξοδέψτε τον χρόνο σας σε συγκεκριμένη δράση. Μην τον ξοδεύετε απλώς στο να φαντασιώνεστε παρατώντας την δουλειά σας ή πιέζοντας τους άλλους να σας βοηθήσουν. Δεν είναι ο δικός τους στόχος. Αντιθέτως ψάξτε ρεαλιστικές πρακτικές. Κάντε το αυτό πιστά για 45 ημέρες και θα αρχίσετε να νιώθετε καλύτερα έχοντας τη συνήθεια να προχωράτε μπροστά.

3. Χωρίστε μια δυσάρεστη εργασία σε μικρά μέρη

Ο καθένας έχει μια δυσάρεστη εργασία την οποία θα προτιμούσε να ξεχάσει. Μπορεί να είναι η ακαταστασία της ντουλάπας σας ή η αναστάτωση μιας σχέσης. Μια μέθοδος για το πώς να νιώθετε καλύτερα είναι να αφιερώσετε 10 λεπτά κάθε μέρα γι αυτή την εργασία που σας δυσανασχετεί. Δεν χρειάζεται να βρείτε την λύση μόλις ξεκινήσετε, μόνο την προθυμία να συνεχίσετε.

Ίσως σκεφτείτε πως είναι αδύνατον να συμμαζέψετε την ντουλάπα σας ή να επαναδιαπραγματευθείτε την σχέση σας σε κομμάτια δέκα λεπτών. Αλλά αν περιμένετε μεγάλες λύσεις, θα είστε εξασθενημένοι για αρκετό καιρό. Αντιθέτως, πάτε στην ντουλάπα σας, πάρτε ένα μέρος και ταξινομήστε το για δέκα λεπτά. Στην αναστατωμένη σχέση που σας απογοητεύει δείξτε καλή θέληση για δέκα λεπτά. Ίσως να μην αισθανθείτε καλύτερα αμέσως, αλλά μην αφήσετε καμιά μέρα να περάσει χωρίς να αντιμετωπίζετε ακόμα ένα κομμάτι. Συνεχίστε το για 45 μέρες και θα είστε άνετοι στο να αντιμετωπίζετε ενοχλήσεις που σταματούν τον δρόμο προς την βελτίωση της ζωής σας.

Φυσικά, δεν μπορείτε να ελέγξετε τους ανθρώπους με τον τρόπο που ελέγχετε το περιεχόμενο της ντουλάπας σας. Αλλά θα αντικαταστήσετε ένα κακό συναίσθημα με ένα καλό αν προσπαθήσετε. Και θα συνεχίσετε να προσπαθείτε επειδή οι θετικές σας προσδοκίες ενεργοποιούν την ντοπαμίνη, η οποία είναι ένας από τους νευροχημικούς τρόπους για να αισθανθείτε καλά.

Η εργασία που σας δυσανασχετεί μπορεί να επιλυθεί σε λιγότερο από 45 ημέρες! Αυτό δημιουργεί την συνήθεια να αντιμετωπίζετε δύσκολες προκλήσεις με μικρά βήματα αντί να τρομάζετε από αυτές. Να θυμάστε να αισθάνεστε καλά γι αυτά που κάνετε κάθε μέρα. Σύντομα, θα έχετε τη συνήθεια να αντιμετωπίζετε εμπόδια και να νιώθετε επιβραβευμένοι από αυτό, ο οποίος είναι ένας σπουδαίος τρόπος για να είστε χαρούμενοι.

4. Διατηρήστε τη ρύθμιση του επιπέδου

Τα καλά συναισθήματα ρέουν όταν το επίπεδο της πρόκλησης που αντιμετωπίζετε είναι «ακριβώς σωστό». Αν το στεφάνι της μπασκέτας είναι πολύ χαμηλό, δεν ευχαριστιέστε τα καλάθια που ρίχνετε. Αν είναι πολύ ψηλό, δεν έχει νόημα το να προσπαθήσετε. Η προσπάθεια είναι διασκεδαστική όταν αναμένετε για μια επιβράβευση από αυτή αλλά δεν είναι και σίγουρο. Μπορείτε απλώς να ρυθμίσετε το στεφάνι στη ζωή σας ως ένας από τους τρόπους με τους οποίους θα νιώσετε καλύτερα και θα κάνετε τα πράγματα διασκεδαστικά.

Εδώ είναι ακόμα μια συμβουλή για το πώς να νιώσετε καλά. Για 45 ημέρες, πειραματιστείτε με την μείωση του επιπέδου στο οποίο έχετε θέσει αδύνατους στόχους και αυξήστε το στα μέρη όπου είναι τόσο χαμηλό ώστε δεν θα επιβραβευτείτε. Αν νιώθετε πως δεν έχετε επιλογή ανάμεσα στο παγωμένο βραδινό και στα γκουρμέ γεύματα, ορίστε ένα μέτριο στόχο και ξεκινήστε τον για 45 ημέρες από τώρα. Αν νιώθετε πως δεν έχετε επιλογή ανάμεσα από το να κάθεστε στον καναπέ και στο να περπατάτε στο κόκκινο χαλί, προσπαθήστε να βρείτε ένα μεσοπρόθεσμο τρόπο και τότε ξαναπροσπαθήστε.

Συνοπτικά: πώς να αισθανθείτε καλύτερα αυξάνοντας την ντοπαμίνη

● Γιορτάστε τις μικρές νίκες

● Κάντε βήματα προς ένα νέο στόχο

● Χωρίστε μια δυσάρεστη εργασία σε μικρότερα μέρη

● Διατηρήστε την ρύθμιση του επιπέδου

Καινούργιες συνήθειες ενδορφίνης

Εδώ θα βρείτε πώς να νιώσετε καλύτερα αυξάνοντας την ενδορφίνη. Το να ακολουθήσετε τις παρακάτω συνήθειες είναι επιπρόσθετοι τρόποι για να νιώσετε καλύτερα που θα διαρκέσουν μακροπρόθεσμα.

5. Γελάστε

Το γέλιο διεγείρει τις ενδορφίνες καθώς αυθόρμητα συσπά τα σπλάχνα σας. Ανακαλύψτε τι είναι αυτό που σας κάνει να γελάτε και αφιερώστε χρόνο σε αυτό. Είναι ένας από τους καλύτερους και ευκολότερους τρόπους για να είστε χαρούμενοι. Το γέλιο είναι αναγκαίο για να ενεργοποιηθούν οι ενδορφίνες- το να χλευάζετε τους ανθρώπους που περιφρονείτε δεν το κάνει. Ούτε το να γελάτε επιφανειακά, αν και αυτό μπορεί να προκαλέσει την αντλία. Μπορεί να είναι δύσκολο το να βρείτε τι σας κάνει να γελάτε, αλλά μπορείτε να συνεχίσετε να πειραματίζεστε μέχρι να καθιερώσετε το καθημερινό σας γέλιο.

Το γέλιο δεν είναι απλώς ένας τρόπος για να αισθανθείτε καλύτερα, είναι η απελευθέρωση του φόβου. Φανταστείτε να γελάτε με ανακούφιση μετά από κάτι επίφοβο. Τα κοινωνικά ρίσκα είναι περισσότερο συνηθισμένα από τον εκφοβισμό στην μοντέρνα κοινωνία και συχνά η έκφραση φόβου είναι ένα κοινωνικά μη αποδεκτό συναίσθημα. Η κοινωνική αποφυγή είναι μια πραγματική απειλή επιβίωσης, οπότε έχουμε μάθει να παίρνουμε αυτά τα πράγματα στα σοβαρά. Οι κωμικοί συχνά εκφράζουν κοινωνικά επικίνδυνα συναισθήματα. Όταν επιβιώνουν, το κομμάτι μέσα σας που φοβάται την αποφυγή γελά με ανακούφιση. Μπορείτε να θεωρήσετε το γέλιο ως τη δημιουργία ασφάλειας αντί να το θεωρείτε επιπόλαιο.

Μπορείτε να ευχαριστηθείτε περισσότερο την ανακούφιση αν το βάλετε στην κορυφή της λίστας σας για 45 ημέρες. Μην τα παρατήσετε αν θέλει λίγη δοκιμή και γίνουν κάποια λάθη. Συχνά σκέφτομαι πως τα ανέκδοτα «δεν είναι αστεία», αλλά έχω βρει έναν θίασο τον οποίο βρίσκω ξεκαρδιστικό. Οπότε, αφιερώνω χρόνο σε αυτόν- τι καλύτερος τρόπος γι να αισθανθώ ωραία!

6. Ασκηθείτε διαφορετικά

Η ποικιλία των ασκήσεων σας είναι μια καλή συμβουλή για το πώς να νιώσετε καλύτερα και να αυξήσετε τις ενδορφίνες. Χρειάζεται ένταση για να τις ενεργοποιήσετε και αν το κάνετε στο ίδιο μέρος κινδυνεύετε να τραυματιστείτε. Αν το κάνετε σε διαφορετικά μέρη με καινούργιες ασκήσεις, η μέτρια προσπάθεια μπορεί να διεγείρει τις ενδορφίνες.

Το σώμα σας έχει τρία στρώματα μυών. Όταν οι ασκήσεις διαφέρουν δίνετε στα παραμελημένα, περιορισμένα στρώματα περισσότερη προσοχή. Από τη στιγμή που κάποιοι μύες είναι αδύναμοι, πρέπει να ασκηθούν περισσότερο, οπότε παρακινείτε την ανάπτυξη όπου χρειάζεται αντί να αφιερώνεστε στα μέρη που χρησιμοποιείτε υπερβολικά. Το να κυνηγάτε την αύξηση των ενδορφινών δεν αξίζει το ρίσκο να φθαρθείτε σε ένα μέρος και να χρειαστεί να το αντικαταστήσετε.Η ποικιλία είναι μια σπουδαία εναλλακτική και ένας από τους καλύτερους τρόπους για να νιώσετε καλύτερα.

Αν είστε άτομο που δεν αθλείται καθόλου, το οτιδήποτε κάνετε να είναι διαφορετικό και όλα θα είναι καλύτερα. Αν αθλείστε, ίσως μισήσετε το ασυντόνιστο συναίσθημα που έχετε όταν δοκιμάζετε κάτι καινούργιο. Ίσως το δείτε σαν κάτι που σας τραβάει πίσω, ενώ στην πραγματικότητα ενδυναμώνει τους αδύναμους συνδέσμους σας. Απελευθερωθείτε από το άγχος της απόδοσης για τις επόμενες 45 μέρες. Ίσως σας αρέσει τόσο πολύ που να θελήσετε να δοκιμάσετε κάτι άλλο για τις επόμενες 45 μέρες και να συνεχίσετε να αλλάζετε τα πράγματα, ανακαλύπτοντας νέους τρόπους για να είστε χαρούμενοι.

7. Τεντωθείτε

Η ενδορφίνη επίσης διεγείρεται όταν τεντώνεστε. Όλοι μπορούν να προσθέσουν το τέντωμα στην καθημερινότητα τους, επειδή μπορείτε να το κάνετε ενώ βλέπετε τηλεόραση, ενώ περιμένετε σε μια ουρά ή μιλώντας στο τηλέφωνο. Το ήπιο τέντωμα φέρνει την κυκλοφορία στις περιορισμένες περιοχές. Σταματήστε το πριν αισθανθείτε πόνο. Απλώς επειδή το λίγο είναι καλό δεν σημαίνει πως το πολύ είναι καλύτερο, ούτε ότι χρειάζεται για να αισθανθείτε πιο χαρούμενοι. Αν τεντώνεστε καθημερινά, για 45 μέρες, όχι μόνο θα αισθάνεστε καλύτερα αλλά επίσης θα το απολαμβάνετε τόσο πολύ που θα ανυπομονείτε να το κάνετε κάθε μέρα.

Το τέντωμα δεν έχει να κάνει μόνο με τα χέρια και τα πόδια. Δείγματα μαθημάτων σας εισάγουν σε διαφορετικούς τρόπους χωρίς να τραυματίζεστε. Το νόημα δεν είναι να πιέσετε περισσότερο τα συνηθισμένα σημεία αλλά να τεντώσετε τα σημεία που δεν ξέρατε ότι έχετε, όπως τους μύες ανάμεσα στα πλευρά. Μην ξεχνάτε να τεντώνετε τα πόδια, τα δάκτυλα ακόμα και τα αυτιά σας- θα εκπλαγείτε από το πόσο καλά μπορείτε να αισθανθείτε.

Οι αργές κινήσεις αποτελούν ουσιαστική παραλλαγή του θέματος. Το Τάι Τσι και το Qi Gong είναι τόσο αργά που ίσως νομίσετε πως δεν είναι πράγματι άσκηση. Αλλά η εξαιρετικά αργή κίνηση είναι καλύτερη άσκηση από όσο δείχνει. Σας αναγκάζει να χρησιμοποιήσετε εξίσου τους μύες, ενεργοποιώντας τους πιο αδύναμους μύες αντί να αφήνετε τους κυρίαρχους να αναλάβουν. Και τα δύο είναι εξαιρετικές μέθοδοι ασκήσεων για το πώς να αισθανθείτε καλύτερα και στο σώμα και στο μυαλό. Αφιερωθείτε στο να κάνετε κάτι που «δεν μοιάζει να είναι κανονική άθληση» για 45 μέρες και δείτε τη διαφορά.

Συνοπτικά: πώς να αισθανθείτε καλύτερα αυξάνοντας τις ενδορφίνες

● Γελάστε

● Ασκηθείτε διαφορετικά

● Τεντωθείτε

Δημιουργία νέων κυκλωμάτων οξυτοκίνης

Εδώ θα βρείτε πώς να νιώσετε πιο χαρούμενοι αυξάνοντας τα κυκλώματα οξυτοκίνης, τα οποία ενεργοποιούνται όταν δενόμαστε με τους άλλους, ερωτευόμαστε και ευχαριστιόμαστε.

8. Κάντε βήματα για το χτίσιμο της εμπιστοσύνης

Το να χτίζετε εμπιστοσύνη είναι ακόμα ένα κλειδί για το πώς να νιώσετε χαρούμενοι καθώς διεγείρει την οξυτοκίνη. Ίσως υπάρχει κάποιος που θέλετε να εμπιστευθείτε αλλά δεν μπορείτε να γεφυρώσετε το χάσμα ανάμεσα σας. Είναι καλό να ξέρετε πως μπορείτε να χτίσετε την εμπιστοσύνη με μια μακριά σειρά μικρών αλληλεπιδράσεων που θα σας βοηθήσουν να νιώσετε καλύτερα στην πορεία. Άτομα ή ομάδες με άτυχη ιστορία δεν μπορούν πάντα να ξεχάσουν το παρελθόν με την μία. Τα ενδιάμεσα βήματα χτίζουν την εμπιστοσύνη σταδιακά. Η εμπιστοσύνη μπορεί να γίνει τόσο στενή ώστε κανένας να μην κινδυνεύει να προδοθεί. Κάθε βήμα χρειάζεται μόνο την δημιουργία θετικών προσδοκιών σχετικά με το επόμενο βήμα από το να προσπαθήσετε να λύσετε όλο το πρόβλημα. Κάθε μικρή εμπειρία εμπιστοσύνης διεγείρει το αίσθημα της οξυτοκίνης, η οποία συνδέει τους νευρώνες που βοηθούν την ενεργοποίηση της.

Οι δικηγόροι στους οποίους αναθέτονται διαζύγια χρησιμοποιούν αυτή τη στρατηγική ώστε να βοηθήσουν το ζευγάρι να καταλήξει σε μια συμφωνία. Ίσως να το δοκιμάστε με το άτομο που «σας καταστρέφει τη ζωή». Ξεκινήστε με μια μικρή αλληλεπίδραση και αν αυτό προοδεύσει χωρίς κάποια καταστροφή, κάντε το ξανά. Ο στόχος δεν είναι να εμπιστευθείτε τυφλά και να απογοητευτείτε. Είναι να χτίσετε θετικές προσδοκίες.

Η συνύπαρξη χωρίς εμπιστοσύνη είναι κακή, αλλά το να καταστρέφεται είναι ακόμα χειρότερο. Οπότε αντί να ξεκινήσετε να χτίσετε την εμπιστοσύνη με τον τρελό γείτονα ή με τον συνεργάτη που σας την έφερε πισώπλατα μπορείτε να βρείτε βήματα που είναι πιο άνετα. Για 45 μέρες ανταλλάξτε αμοιβαία συναισθήματα για το χτίσιμο της εμπιστοσύνης με δύσκολους ανθρώπους. Δεν μπορείτε να προβλέψετε τα αποτελέσματα από τη στιγμή που δεν μπορείτε να ελέγξετε τους άλλους. Αλλά θα επεκτείνετε την αίσθηση του ελέγχου με τους δεσμούς εμπιστοσύνης στη ζωή σας. Είναι σκληρή δουλειά και στην αρχή ίσως να μην την αισθανθείτε καλά. Αλλά μακροπρόθεσμα χτίζει την αυτοπεποίθηση του ότι μπορείτε να κάνετε κάτι για τα αγκάθια που σας ενοχλούν και να μάθετε πως να είστε χαρούμενοι παρά αυτά.

Μπορείτε να ξεκινήσετε να έχετε οπτική επαφή με το άτομο που κάνει τη ζωή σας δύσκολη. Την επόμενη μέρα θα μπορούσατε να σχολιάσετε τον καιρό και την παρά επόμενη να προσθέσετε ένα χαμόγελο. Θα μπορούσε να χρειαστεί και μια εβδομάδα για να αρχίσετε να γελάτε σχετικά με το μποτιλιάρισμα και ίσως να ανακατέψετε κάποια κακά συναισθήματα που είναι περιέργως δυνατά. Αλλά θα συνεχίσετε να έχετε ουδέτερη επαφή- χωρίς να θυμώνετε ούτε να βιάζεστε να τους ευχαριστήσετε. Σε 45 μέρες θα έχετε χτίσει ένα νέο κοινό θεμέλιο για το οποίο θα νιώθετε πιο ευτυχισμένοι. Ίσως χρειαστεί να περιορίσετε την εμπιστοσύνη σας σε αυτό το άτομο αλλά θα μπορείτε να χαλαρώσετε με την παρουσία του με τον τρόπο που οι γαζέλες χαλαρώνουν σε ένα κόσμο γεμάτο λιοντάρια.

9. Να είστε άξιοι εμπιστοσύνης

Η οξυτοκίνη λειτουργεί και για τις δύο μεριές. Όταν οι άλλοι άνθρωποι σας εμπιστεύονται, αισθάνεστε καλά είτε τους εμπιστεύεστε είτε όχι. Μπορείτε να απολαύσετε περισσότερη οξυτοκινη δημιουργώντας ευκαιρίες για τους ανθρώπους που σας εμπιστεύονται. Χειριστείτε αυτή τη στρατηγική με προσοχή- δεν θέλετε να είστε ο σωτήρας όλων όσων ξέρετε για 45 μέρες. Ο στόχος είναι απλώς να νιώσετε την ευχαρίστηση που προκαλεί η εμπιστοσύνη του άλλου για μια στιγμή κάθε μέρα ώστε να είστε πιο χαρούμενοι. Φυσικά, δεν μπορείτε να αναγκάσετε τους ανθρώπους να σας εμπιστευτούν και ίσως πάρει περισσότερο από μια στιγμή το να επεκτείνετε τον εαυτό σας με τρόπους ώστε να χτίσετε την εμπιστοσύνη. Μην ξοδεύετε πολύ χρόνο στο να αναζητάτε την έγκριση. Μπορεί να ακούγεται εγωιστικό αλλά το κύκλωμα που χτίζεται είναι το θεμέλιο της μελλοντικής εμπιστοσύνης. Οπότε προγραμματίστε να τηρήσετε τις δεσμεύσεις σας σχολαστικά για 45 μέρες. Έτσι θα αισθανθείτε καλύτερα απλώς αυξάνοντας την εμπιστοσύνη με τον εαυτό σας και με τους άλλους.

10. Κάντε μασάζ

Το μασάζ διεγείρει την οξυτοκίνη και είναι πολύ κάλος τρόπος να νιώσει το σώμα και το μυαλό καλύτερα. Δεν χρειάζεται να ξοδέψετε πολλά χρήματα για να έχετε ένα καθημερινό μασάζ. Εδώ είναι κάποιες επιλογές:

● Ξεκινήστε με ένα φίλο σας κάνοντας μασάζ ο ένας στον άλλον

● Αναπτύξετε αυτή την ικανότητα σε μια τάξη ή σε μια κοινότητα εκπαίδευσης έτσι ώστε να απορροφήσετε τον ενθουσιασμό των συμμαθητών σας.

● Προσπαθήστε να κάνετε μασάζ στον εαυτό σας, το οποίο είναι ένας απροσδόκητα αποτελεσματικός τρόπος για να νιώσετε καλύτερα. Η τεχνική αυτό- μασάζ Qi Gong δεν απαιτεί κάποια ιδιαίτερη δύναμη και είναι εύκολο να την μάθετε από ένα βίντεο. Μόλις δημιουργήσετε τη συνήθεια διέγερσης της οξυτοκίνης σας με αυτούς τους τρόπους, θα είναι ευχάριστο που θα έχετε πάντα διαθέσιμη.

Συνοπτικά: πως να νιώσετε πιο χαρούμενοι αυξάνοντας την οξυτοκίνη σας

● Κάντε βήματα προς την εμπιστοσύνη

● Να είστε άξιοι εμπιστοσύνης

● Κάντε μασάζ

Δημιουργία νέων κυκλωμάτων σεροτονίνης

Εδώ θα βρείτε πώς να νιώσετε καλύτερα αυξάνοντας την σεροτονίνη, το οποίο γίνεται με διαφορετικούς τρόπους.

11. Να είστε περήφανοι γι αυτά που έχετε κάνει

Η υπερηφάνεια είναι περίπλοκη. Η αναζήτηση της επευφημίας μπορεί να έχει αρνητικές παρενέργειες, αλλά όταν δεν έχετε καμιά αναγνώριση από τους άλλους, δεν αισθάνεστε καλά. Θα μπορούσατε να επευφημήσετε τον εαυτό σας αλλά ο εγκέφαλος δεν εξαπατάται εύκολα από τον αυτό-σεβασμό. Θέλει τον σεβασμό από τους άλλους για να νιώσει καλά επειδή έχει αξία επιβίωσης. Αλίμονο, δεν υπάρχει εγγυημένος ασφαλής τρόπος για να αυξήσετε τη σεροτονίνη. Η κοινωνική αναγνώριση είναι απρόβλεπτη και φευγαλέα. Αλλά μπορείτε να την διεγείρετε χωρίς να είστε άπληστοι. Απλώς να είστε υπερήφανοι για κάτι που κάνατε μια φορά την ημέρα.

Η υπερηφάνεια είναι το πηδάλιο που βοηθά τις ευκαιρίες σας να αναγνωριστούν κοινωνικά. Σας βοηθά να διευθύνετε το ενδιάμεσο των άκρων της συνεχούς αναζήτησης για έγκριση και της κυνικής απόρριψης, το οποίο μπορεί να σας βοηθήσει στο να νιώσετε αρκετά χαρούμενοι και ευχαριστημένοι. Να είστε περήφανος για τον εαυτό σας σημαίνει κάτι παραπάνω από απλώς να το σκέφτεστε από μέσα σας. Σημαίνει να τολμάτε να πείτε «Κοίτα τι κατάφερα!» σε κάποιον άλλον. Το να ζητάτε από τους άλλους να σεβαστούν την επίτευξη σας έχει ένα ρίσκο επειδή ίσως απογοητευτείτε. Οι άνθρωποι συχνά προστατεύουν τον εαυτό τους επιμένοντας στο ότι ο κοινωνικός σεβασμός δεν έχει νόημα ή ότι είναι απερίσκεπτα άδικος. Αλλά αυτή η λογική δεν σας βοηθά να νιώσετε καλύτερα επειδή δεν καταπραΰνει την επιθυμία του εγκεφάλου για την αίσθηση της ασφάλειας που φέρνει ο κοινωνικός σεβασμός.

Οπότε, για τις επόμενες 45 μέρες πείτε «κοίτα τι έκανα!» σε κάποιον άλλον κάθε μέρα. Θα περιμένετε μια θετική αντίδραση και αν δεν την λάβετε, θα μάθετε πως δεν σας σκοτώνει. Την επόμενη μέρα θα έχετε θετικές προσδοκίες ξανά. Είναι δύσκολο να καταπολεμήσετε τις αρνητικές προσδοκίες. Είναι φυσικό να ανησυχείτε για τον «σωστό» τρόπο. Αλλά αν συνεχίσετε να προσπαθείτε για 45 μέρες, θα συνδεθείτε στο αίσθημα του κοινωνικού σεβασμού και θα μάθετε πώς να νιώθετε καλύτερα εκφράζοντας την υπερηφάνεια σας τακτικά.

12.  Απολαύστε την κοινωνική σας θέση κάθε στιγμή

Είτε το πιστεύετε είτε όχι, η κοινωνική σας θέση αλλάζει συνεχώς. Την μια στιγμή νιώθετε πως είστε σε υποδεέστερη θέση και την άλλη βρίσκετε τον εαυτό σας σε δεσπόζουσα θέση σε σχέση με εκείνους που εστιάζετε. Μισείτε την υποδεέστερη θέση, αλλά όταν είστε στην δεσπόζουσα, αυτό επίσης σας απογοητεύει. Μπορείτε να μάθετε πώς να είστε χαρούμενοι με τα οφέλη της κάθε κατάστασης αντί να επικεντρώνεστε στις απογοητεύσεις.

Ίσως σκεφτείτε πως η ισότητα θα σας έκανε χαρούμενους, αλλά όσο πιο κοντά της βρίσκεστε, τόσο περισσότερο ο εγκέφαλος σας βρίσκει μικρές διαφορές να σταθεί. Όταν τα θηλαστικά συγκεντρώνονται, ο καθένας ψάχνει πώς να κυριαρχήσει. Μπορείτε εύκολα να το δείτε αυτό στους άλλους, αλλά όταν ο εγκέφαλος σας το κάνει, νιώθετε πως αναζητάτε αυτό που αξίζετε για να νιώσετε καλά. Το εσωτερικό θηλαστικό σας θα συνεχίζει να βρίσκει τρόπους που είχατε υποτιμήσει και αυτό θα σας κάνει μίζερους ακόμα και σε μια αρκετά καλή ζωή. Θα νιώσετε περισσότερο χαρούμενοι αν χαλαρώσετε και απολαύστε την οποιαδήποτε κατάσταση στην οποία βρίσκεστε.

Έχετε χτίσει προσδοκίες σχετικά με τον κοινωνικό ανταγωνισμό από τις εμπειρίες του παρελθόντος. Οι απογοητεύσεις του παρελθόντος χτίζουν κυκλώματα που κάνουν εύκολο το να αισθανθείτε άσχημα σχετικά με το να είστε σε μια κατώτερη θέση και σε μια ανώτερη θέση. Θα μπορούσατε να περάσετε όλη σας την ζωή επιθυμώντας την θέση στην οποία δεν βρίσκεστε. Ή θα μπορούσατε να χτίσετε τα κυκλώματα που βρίσκουν το καλό σε αυτό που έχετε και να σας βοηθήσουν να μάθετε πώς να νιώθετε καλά:

Όταν είστε στην υποδεέστερη θέση, παρατηρήστε τα οφέλη. Κάποιος άλλος είναι στην «ηλεκτρική καρέκλα». Δεν είστε υπεύθυνος για την προστασία των άλλων και δεν χρειάζεται να ανησυχείτε σχετικά με το να υπερασπιστείτε την θέση σας.

Όταν είστε στη δεσπόζουσα θέση, απολαύστε τις στιγμές σεβασμού και επιλέξτε να μην καταπιέζεστε από την πίεση, επειδή αυτές οι στιγμές θα τελειώσουν.

Για 45 μέρες, παρατηρήστε τις καταστάσεις που σας απογοητεύουν και υπενθυμίστε στον εαυτό σας τα κρυμμένα οφέλη οποιασδήποτε θέσης, ως ένα τρόπο για να αυξήσετε την σεροτονίνη και να νιώσετε καλύτερα. Η κατάσταση σας πάντα θα έχει τα πάνω και τα κάτω της με μικρούς τρόπους. Ο εγκέφαλος σας, ως θηλαστικό, πάντα θα την παρακολουθεί, όσο και αν θα θέλατε να μην το κάνει. Αν εκνευρίζεστε για την θέση σας, αυτός ο εκνευρισμός δε θα σταματήσει ποτέ. Μπορείτε αντί αυτού να εστιάσετε στα θετικά, το οποίο θα εκπαιδεύσει τον εγκέφαλο σας να είναι πιο χαρούμενος. Μόλις δημιουργήσετε αυτή τη σκέψη από συνήθεια, θα έχετε πάντα ένα τρόπο να γαληνέψετε τον εγκέφαλο σας.

13. Συμφηλιωθείτε με αυτό που δεν μπορείτε να ελέγξετε

Ο εγκέφαλος σας αναζητά πράγματα τα οποία δεν μπορεί να ελέγξει και νιώθει καλά όταν είναι κυρίαρχος. Μπορείτε να μάθετε πώς να νιώθετε καλύτερα και πιο άνετα με τον περιορισμένο έλεγχο σας. Αυτό δε σημαίνει πως όταν δεν έχετε τον έλεγχο να τα παρατάτε. Σημαίνει το να αισθάνεστε ασφαλείς όταν δεν έχετε τον έλεγχο.

Για να χτίσετε αυτό το νέο κύκλωμα και να εκπαιδεύσετε τον εγκέφαλο σας για πώς να νιώθει πιο χαρούμενος, παρατηρήστε την συνηθισμένη στρατηγική σας στο αίσθημα που έχετε «στην κορυφή των πραγμάτων» και κάντε το αντίθετο. Για παράδειγμα, αν είστε άτομο που προσπαθεί να μαγειρέψει το τέλειο σουφλέ, για 45 μέρες μαγειρέψτε το χωρίς συνταγή. Αντιστρόφως, αν είστε άτομο που απλώς πετάτε τα υλικά σε ένα δοχείο, για 45 μέρες ακολουθήστε συνταγές.

Αν σας αρέσει η καθαριότητα, αφήστε τον σωρό με τα σκουπίδια για 6 εβδομάδες και με έναν εκπληκτικό τρόπο θα νιώσετε χαρούμενοι. Αλλά αν μισείτε την σειρά και αγαπάτε το χάος, τακτοποιήστε τα πράγματα σας μόλις τα χρησιμοποιήσετε για έξι εβδομάδες. Ζωγραφίστε έξω από τις γραμμές, αν δεν το έχετε ξανακάνει, αλλά αν νιώθετε ήδη περήφανοι γι αυτό, παραμείνετε μέσα στις γραμμές. Μπορεί να νιώσετε απαίσια την πρώτη μέρα, αλλά 44 μέρες αργότερα θα αισθάνεστε κατά ένα περίεργο τρόπο ασφαλείς.

Το να ξεφορτωθείτε το ρολόι είναι ένας καλός τρόπος για να πειραματιστείτε με τον έλεγχο, επειδή δεν μπορείτε να ελέγξετε την ώρα. Όλοι έχουμε συνήθειες για να διαχειριζόμαστε την σκληρή πραγματικότητα του χρόνου. Κάποιοι πάντα καθυστερούν και άλλοι συνεχώς ελέγχουν την ώρα. Ίσως σκεφτείτε πως δεν μπορείτε να αλλάξετε τη σχέση σας με τον χρόνο, αλλά εδώ υπάρχουν τρεις πολύ καλοί τρόποι για να νιώσετε καλά αγνοώντας το ρολόι και κάνοντας φίλους με το πέρασμα του χρόνου:

1. Ξεκινήστε μια δραστηριότητα χωρίς να έχετε ακριβή ώρα που πρέπει να σταματήσετε. Τελειώστε την δραστηριότητα χωρίς να ελέγξετε το ρολόι καμιά φορά. Θα τελειώσετε όταν θελήσετε εσείς.

2. Αφιερώστε χρόνο καθημερινά στο να τον περάσετε χωρίς κάποιο πρόγραμμα.

3. Ορίστε μια μέρα την οποία μπορείτε να ξυπνήσετε χωρίς να κοιτάξετε την ώρα και να συνεχίσετε την ημέρα χωρίς να ελέγχετε το ρολόι.

Ανεξάρτητα από το πόσο απασχολημένοι είστε, μπορείτε να βρείτε έναν τρόπο να χαλαρώσετε τις προσπάθειες σας στο να ελέγξετε τον χρόνο. Μπορεί να εκπλαγείτε από τα άσχημα αισθήματα που έρχονται, παρά την αμετάβλητη επιθυμία σας να ξεφύγετε από την πίεση του χρόνου. Τα άσχημα συναισθήματα δεν θα σας σκοτώσουν, ωστόσο, το να τα αποδεχθείτε θα σας βοηθήσει να αποδεχθείτε την σκληρή πραγματικότητα του χρόνου και να νιώσετε ευτυχισμένοι παρά την ύπαρξη του.

Ο εγκέφαλος σας αισθάνεται καλά με τα πράγματα που μπορεί να ελέγξει. Κάποιοι άνθρωποι παραβιάζουν το κώδικα κυκλοφορίας ως μια αίσθηση ελέγχου, ενώ άλλοι νιώθουν την δύναμη τους επιπλήττοντας αυτούς που τον παραβιάζουν. Οτιδήποτε σας δίνει την αίσθηση δύναμης ωστόσο, δεν θα δουλεύει για πάντα. Θα καταλήξετε να νιώθετε αδύναμοι και ασήμαντοι κάποια στιγμή. Αυτό ενεργοποιεί την κορτιζόλη, αλλά μπορείτε να μάθετε πώς να νιώθετε ασφαλείς ακόμα και όταν δεν έχετε τον έλεγχο.

Για 45 μέρες, εγκαταλείψτε τον έλεγχο αντί να προσπαθείτε να ελέγξετε τον κόσμο με τους συνηθισμένους σας τρόπους. Μην παρατήσετε την δουλειά σας πιστεύοντας πως έτσι θα νιώσετε καλύτερα.Απλώς σταματήστε να ελέγχετε τις προβλέψεις για τον καιρό, να αγοράζετε το λαχείο και να περιμένετε τον κόσμο να λειτουργήσει σύμφωνα με τους κανόνες σας. Επιλέξτε μια συνήθεια που έχετε για να νιώθετε τον έλεγχο και περάστε τη μέρα σας χωρίς αυτή. Αν δεν μπορείτε να εγκαταλείψετε τον έλεγχο εντελώς, προσπαθήστε να το κάνετε για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα κάθε μέρα. Θα μάθετε πώς να είστε ασφαλείς και χαρούμενοι στον κόσμο παρά την αδυναμία σας να τον ελέγξετε.

Συνοπτικά: πώς να νιώσετε πιο χαρούμενοι αυξάνοντας την σεροτονίνη

● Να είστε περήφανοι γι αυτά που έχετε κάνει

● Απολαύστε την κοινωνική σας θέση κάθε στιγμή

● Συμφιλιωθείτε με αυτό που δεν μπορείτε να ελέγξετε

Οι προκλήσεις της καθιέρωσης μιας συνήθειας

Αν σχεδιάζατε ένα ταξίδι στον Αμαζόνιο, θα είχατε να επιλέξετε ανάμεσα στα ενδιαφέροντα μέρη μακριά από τους δρόμους και σε προορισμούς που είναι εύκολα προσιτοί. Οι εξωτικές τοποθεσίες θα σας δελέαζαν, αλλά μόλις βλέπατε τι χρειάζεται για να φτάσετε εκεί, ίσως στρεφόσασταν προς την πλακόστρωτη διαδρομή.

Είναι το ίδιο με την ζούγκλα των νευρώνων σας. Οι νέοι στόχοι ακούγονται σπουδαίοι, αλλά μόλις ξεκινήσετε να αγωνίζεστε γι αυτούς οι «πλακόστρωτοι δρόμοι» νευρώνων μπορεί να σας δελεάσουν. Μπορείτε να χτίσετε έναν καινούργιο δρόμο αν αγωνιστείτε για 45 μέρες. Οι συναρπαστικοί προορισμοί θα σας κάνουν να νιώθετε ωραία, θα γίνουν περισσότερο προσιτοί και έτσι οι παλιοί σας δρόμοι θα είναι λιγότερο δελεαστικοί.

Για να καθιερώσετε ένα καινούργιο μονοπάτι μέσα στην ζούγκλα των νευρώνων σας, πρέπει να επαναλαμβάνετε μια καινούργια συμπεριφορά κάθε μέρα. Διαφορετικά, η «χαμηλή βλάστηση» θα επιστρέψει και θα κάνει το νέο μονοπάτι σας τόσο δύσκολο όσο και το πρώτο.

Ξεκινήστε την καινούργια διαδρομή σας κάθε μέρα είτε σας αρέσει είτε όχι και τελικά θα την περάσετε με ευκολία, αισθανόμενοι καλύτερα καθώς την διασχίζετε. Ίσως να μην φτάσετε στα ύψη της παλιάς χαρούμενης συνήθειας σας, αλλά θα μάθετε πώς να αισθάνεστε καλά χωρίς τα τεχνητά ύψη και τις αναπόφευκτες παρενέργειες τους. Θα είστε τόσο ευχαριστημένοι με την καινούργια σας συνήθεια που θα θέλετε να αποκτήσετε και άλλη.

Το να υποφέρετε την επανάληψη την πρώτη μέρα δεν θα σας κάνει να αισθάνεστε ωραία, αλλά να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες. Το να ροκανίζετε καρότα δε θα μοιάζει τόσο ωραίο όσο ένα παγωτό και ίσως μπορεί να σας φαίνεται πως δεν μπορεί να αλλάξει με την επανάληψη. Το να έχετε μια εργασία στο σπίτι δε θα είναι τόσο ωραίο όσο το να βλέπετε τηλεόραση την πρώτη μέρα και θα είναι δύσκολο να φανταστείτε ότι μπορεί να αλλάξει και αυτό. Μείνετε στο σχέδιο σας και θα συνδέσετε τα καρότα ή την εργασία με τις χημικές ουσίες που προκαλούν ευτυχία. Μπορείτε να μάθετε πώς να νιώθετε καλά όταν κάνετε το καλύτερο για τον εαυτό σας.

1. Ξεπεράστε την αρχική δυσφορία

Το πρώτο βήμα είναι η προθυμία να κάνετε πράγμα που εξ αρχής δεν σας άρεσαν. Είναι δύσκολο επειδή ο εγκέφαλος σας συνήθως εμπιστεύεται τις αντιδράσεις σας. Δεν ακούτε μουσική που δεν σας αρέσει με την προϋπόθεση ότι θα σας αρέσει. Δεν φέρεστε φιλικά σε κάποιον που δεν συμπαθείτε ή δεν συμμετέχετε σε μια δραστηριότητα στην οποία δεν τα πάτε καλά με την προϋπόθεση ότι κάτι θα αλλάξει.

Είναι φυσικό να εμπιστεύεστε αυτά που τώρα σας αρέσουν ή δεν σας αρέσουν όταν νομίζετε πως θα σας κάνουν να νιώσετε χαρούμενοι. Αλλά τώρα ξέρετε πως είναι βασισμένα σε τυχαίες εμπειρίες παρά σε ολοκληρωμένες πληροφορίες. Τα τυχαία κυκλώματα προκαλούν αυτό το αίσθημα φόβου όταν παρεκκλίνετε από τον δρόμο που ξέρετε. Αν αποφύγετε αυτό το αίσθημα κολλώντας στον παλιό δρόμο, χάνετε μια πιθανή ευτυχία από το σύμπαν. Μπορείτε να μάθετε πώς να απολαμβάνετε τις προκλήσεις του ξεκινήματος ενός νέου δρόμου για να νιώσετε καλά.

2. Δεσμευτείτε πρώτα σε ένα μονοπάτι

Με τόσες επιλογές για το πώς να νιώσετε πιο χαρούμενοι και τόσους νευρώνες που σας βοηθούν να αισθανθείτε καλύτερα, μπορείτε να φτιάξετε καινούργιους δρόμους για τις χημικές ουσίες της ευτυχίας. Αλλά έχετε περιορισμένο ποσοστό χρόνου και ενέργειας. Αν το ξοδέψετε σε όλα, δε θα φτιαχτεί καινούργιος δρόμος. Οπότε επιλέξτε ένα αναδιαμορφωμένο έργο για να ξεκινήσετε. Επαναλάβετε την επανάληψη για 45 μέρες ακόμα και αν δεν σας αρέσει. Αν χάσετε μια μέρα, ξανά ξεκινήστε από την πρώτη μέρα.

Το να δεσμεύσετε τον εαυτό σας μπορεί να είναι δύσκολο να επιβληθεί αλλά τελικά θα αισθανθείτε ωραία. Για παράδειγμα, δεσμεύτηκα με το να φέρνω τις χρησιμοποιημένες τσάντες μαζί μου όταν αγοράζω φαγητό, αλλά συνεχώς τις ξεχνούσα. Οπότε πρόσθεσα το να επιστρέφω στο αμάξι μου και να τις πάρω αν τις ξεχνούσα. Την επόμενη φορά που πήγα στο σουπερμάρκετ χωρίς τις τσάντες σκέφτηκα «Είμαι πολύ απασχολημένη για να επιστρέψω στο αμάξι». Τότε συνειδητοποίησα πως πάντα θα είμαι απασχολημένη και είμαι αδύναμη αν δεν μπορώ καν να τηρήσω μια δέσμευση που έκανα στον εαυτό μου. Οπότε πήγα στο αμάξι και πήρα τις τσάντες και δεν τις ξανά ξέχασα ποτέ επειδή δεν ήθελα να σπαταλώ χρόνο πηγαίνοντας πάλι στο αυτοκίνητο. Δε θα θέλετε να σπαταλάτε χρόνο ξεκινώντας πάλι από την πρώτη μέρα. Θα θέλετε να τηρήσετε τις δεσμεύσεις που κάνατε στο εαυτό σας και επίσης θα απολαμβάνετε μια καινούργια συνήθεια.

_______________________

   Πηγή: awakengr.com via L. GRAZIANO

by Αντικλείδι , http://antikleidi.com