Νέα (546 άρθρα)

Η NASA ζητάει τη βοήθεια του κοινού για τον εντοπισμό αστεροειδών

| 0 ΣΧΟΛΙΑ

Η NASA ζητάει τη βοήθεια όλων όσων είναι λάτρεις του Διαστήματος για να εντοπίσει αστεροειδείς μέσα από χιλιάδες δεδομένα.

Πρόκειται για το πρόγραμμα «The Daily Minor Planet project», στο πλαίσιο του οποίου ο κάθε ενδιαφερόμενος καλείται να δει μια σειρά εικόνων και να αποφασίσει αν οι κηλίδες φωτός μοιάζουν με αστεροειδείς, αυτά τα κομμάτια βράχου που πέφτουν στο Διάστημα ως απομεινάρια του σχηματισμού του Ηλιακού μας Συστήματος, ή αν αντίθετα είναι ψευδείς ανιχνεύσεις που οφείλονται σε αστέρια στο φόντο που τρεμοπαίζουν, σκόνη στον καθρέφτη του τηλεσκοπίου ή άλλα αίτια.

Οι εθελοντές επισκέπτονται την ιστοσελίδα https://www.zooniverse.org/projects/fulsdavid/the-daily-minor-planet και, αφού παρατηρήσουν μια σειρά εικόνων, απαντούν με «ναι» ή «όχι» για το αν βλέπουν σε αυτές αστεροειδείς. Επίσης, μπορούν να γράψουν σχόλια ή να ανταλλάξουν σκέψεις και πληροφορίες με άλλους συμμετέχοντες.

Οι εικόνες που καλούνται να αξιολογήσουν προέρχονται από το αστρονομικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Αριζόνα «Catalina Sky Survey», που χρηματοδοτείται από τη NASA. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού συλλέγονται στο Αστεροσκοπείο Steward στην Αριζόνα περισσότερες από 1.000 εικόνες κάθε βράδυ. Οι εικόνες αυτές προστίθενται καθημερινά στην ιστοσελίδα.

Αυτός ο τεράστιος όγκος εικόνων που συλλέγεται δυσχεραίνει τους ερευνητές, οι οποίοι ζητούν τη βοήθεια του κοινού για να εντοπίσουν τους κοντινούς στη γη αστεροειδείς (γεωπλήσιους), οι οποίοι «ξεγλιστρούν» από το σύστημα ανίχνευσης. Το λογισμικό ανίχνευσης αστεροειδών μπορεί να εντοπίζει πιθανούς αστεροειδείς, ωστόσο οι επιστήμονες σημειώνουν ότι πολλές από αυτές τις ανιχνεύσεις είναι ψευδώς θετικές. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι μόλις το 1% των εικόνων που παρουσιάζονται στους χρήστες απεικονίζει αληθινούς αστεροειδείς.

«Παίρνουμε τόσες πολλές εικόνες του ουρανού κάθε βράδυ που δεν είναι εφικτό να τις εξετάσουμε όλες για να εντοπίσουμε πιθανούς αστεροειδείς», σημειώνει ο Κάρσον Φουλς, επικεφαλής του προγράμματος «Catalina Sky Survey». «Σκέφτηκα ότι θα ήταν υπέροχο αν οι άνθρωποι μπορούσαν να κάνουν αυτό που κάνουμε εμείς κάθε βράδυ. Αυτή η ιστοσελίδα ανοίγει τις πόρτες. Θέλετε να ψάξετε και εσείς για αστεροειδείς; Αν ναι, ελάτε μέσα», προσθέτει ο ίδιος.

Οι μεγαλύτεροι αστεροειδείς αντανακλούν περισσότερο φως και έχουν ανακαλυφθεί από τους επιστήμονες, ωστόσο οι μικρότεροι είναι πιο πολυάριθμοι και λιγότερο εύκολο να εντοπιστούν. Οι περισσότεροι αστεροειδείς του Ηλιακού μας Συστήματος εντοπίζονται στην Κύρια Ζώνη, που βρίσκεται ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία. Συχνότερα, οι αστεροειδείς αυτοί περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο ακίνδυνα, χωρίς ποτέ να διασταυρωθούν με τις τροχιές των μεγάλων πλανητών. Όμως, άλλοι, οι γεωπλήσιοι αστεροειδείς, έχουν τροχιές που μπορούν να τους φέρουν κοντά στη Γη ή που τέμνουν την τροχιά της Γης.

Υπάρχουν τόσοι πολλοί λόγοι για να βρούμε αυτά τα αντικείμενα, λέει η NASA. Ορισμένοι αστεροειδείς αποτελούν κίνδυνο πρόσκρουσης στη Γη, ενώ άλλοι είναι απαραίτητοι στην προσπάθεια της ανθρωπότητας να εξερευνήσει το Διάστημα.

Το ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο πρότζεκτ είναι τόσο μεγάλο που στις πρώτες τέσσερις μέρες από την έναρξη λειτουργίας της ιστοσελίδας συμμετέχουν στην αναζήτηση περισσότεροι από 1.200 εθελοντές, οι οποίοι έχουν ολοκληρώσει ήδη το 56% του πρότζεκτ.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η NASA ζητάει τη βοήθεια του κοινού στον εντοπισμό αντικειμένων στο Διάστημα. Είχε προηγηθεί το πρότζεκτ «Catalina Outer Solar System Survey project», στο οποίο οι συμμετέχοντες καλούνταν να αναζητήσουν σε φωτογραφίες ουράνια σώματα που βρίσκονται πέρα από την τροχιά του πλανήτη Ποσειδώνα. Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκεται το πρόγραμμα «Active Asteroids» για την αναζήτηση ενεργών αστεροειδών, μια κατηγορία αντικειμένων που εντοπίζεται σπάνια.

Τέτοιου είδους προγράμματα ανήκουν στη λεγόμενη «Επιστήμη των πολιτών», που αφορά στη συμμετοχή των πολιτών σε δραστηριότητες και διαδικασίες, οι οποίες λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια μιας επιστημονικής έρευνας. Μέσω σχετικών προγραμμάτων της NASA, περισσότεροι από 410 πολίτες έχουν συμπεριληφθεί ως συν-συγγραφείς σε επιστημονικές δημοσιεύσεις της. Αυτή την περίοδο η NASA έχει 36 τέτοια πρότζεκτς ενεργά, που απευθύνονται σε ενδιαφερόμενους πολίτες σε όλο τον κόσμο, από την καταγραφή πληθυσμών πιγκουίνων και την παρατήρηση λιμνών μέχρι την ανάλυση της ποιότητας του αέρα και την καταγραφή ήχων πουλιών.

Πηγή

Κατηγορίες:
Νέα

To πλήρωμα της αποστολής Artemis II

| 0 ΣΧΟΛΙΑ
Reid Wiseman (Commander), Victor Glover (Pilot), Christina Hammock Koch (Mission Specialist), Jeremy Hansen (Mission Specialist)

To πλήρωμα της αποστολής Artemis II αποτελείται από τους: Ριντ Βάισμαν (κυβερνήτης), Βίκτορ Γκλόβερ, Κριστίνα Κοχ και Τζέρεμι Χάνσον.
Η αποστολή Artemis II θα σηματοδοτήσει την πρώτη επανδρωμένη πτήση – χωρίς προσελήνωση – ενός προγράμματος διαδόχου του Apollo που έχει στόχο την επιστροφή των αστροναυτών στην επιφάνεια της Σελήνης αργότερα αυτήν τη δεκαετία και τέλος την εγκαθίδρυση μιας βιώσιμης βάσης εκεί, ανοίγοντας τον δρόμο για τη μελλοντική εξερεύνηση του Άρη.
Δείτε το σχετικό βίντεο:

Πηγή

Κατηγορίες:
Νέα

Στον Luis Caffarelli το «Νόμπελ των Μαθηματικών»

| 0 ΣΧΟΛΙΑ

Το θεωρούμενο ως «Nόμπελ» των Μαθηματικών Βραβείο Abel 2023 απονεμήθηκε στον 75χρονο Luis A. Caffarelli

Οι εξισώσεις είναι εργαλεία που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες για να προβλέψουν τη συμπεριφορά του φυσικού κόσμου. Τα περισσότερα φυσικά φαινόμενα όπως, κύματα διαφόρων ειδών, ροή ρευστών, διάδοση θερμότητας, διάχυση κ.ά, μπορούν να εκφραστούν ως «Μερικές Διαφορικές Εξισώσεις (ΜΔΕ)», ένας τύπος εξίσωσεων με περισσότερες από μία ανεξάρτητες μεταβλητές x, \, y, \cdots και μία άγνωστη συνάρτηση αυτών των μεταβλητών u(x,\, y \cdots ) . Κανένας άλλος, εν ζωή, μαθηματικός δεν έχει συμβάλλει περισσότερο στην κατανόηση των μερικών διαφορικών εξισώσεων όσο ο αργεντινο-αμερικανός Luis A. Caffarelli. Ανακάλυψε έξυπνες νέες τεχνικές, ανέδειξε λαμπρή γεωμετρική διορατικότητα και έχει δώσει πολλά θεμελιώδη αποτελέσματα.

Γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες το 1948 και σπούδασε μαθηματικά στο πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες. Υπό την επίβλεψη του Calixto Calderon, απέκτησε το διδακτορικό του το 1972 (τίτλος διατριβής: On conjugation and summability of Jacobi series) και το επόμενο έτος μετακόμισε στο πανεπιστήμιο της Μινεσότα ως μεταδιδακτορικός.

Στη Μινεσότα, ο Caffarelli άλλαξε την κατεύθυνση της έρευνάς του αφού παρακολούθησε μια σειρά διαλέξεων για την αρμονική ανάλυση που δόθηκε από τον Hans Lewy, έναν συνταξιούχο πολωνικής καταγωγής αμερικανό μαθηματικό. Ο Caffarelli ζήτησε από τον Lewy να του προτείνει μερικά προβλήματα για να ασχοληθεί και ο Lewy πρότεινε το «πρόβλημα εμποδίου». Ο Caffarelli έπρεπε να μάθει το θέμα από μηδενική βάση. Γρήγορα άρχισε να σημειώνει εκπληκτική πρόοδο στο θέμα και στην ευρύτερη περιοχή των «προβλημάτων ελεύθερων συνόρων».

Σαπουνόφουσκες και παγάκια
Το πρόβλημα του εμποδίου με το οποίο ο Caffarelli ξεκίνησε την έρευνά του είναι ένα στατικό πρόβλημα – δεν αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Τέτοιο παράδειγμα είναι η επιφάνεια μιας σαπουνόφουσκας που ως γνωστόν τείνει να γίνει όσο το δυνατόν μικρότερη. Για να υπολογίσει κανείς το σχήμα τέτοιων ελάχιστων επιφανειών, χρειάζεται διαφορικές εξισώσεις. Ο Caffarelli ενδιαφέρθηκε για το πώς συμπεριφέρονται οι ελάχιστες επιφάνειες όταν συναντούν ένα εμπόδιο. Ένα από τα πιο σημαντικά ερωτήματα όταν εξετάζουμε αυτό το πρόβλημα είναι το μέγεθος της επιφάνειας της περιοχής όπου η σαπουνόφουσκα και το εμπόδιο βρίσκονται σε επαφή. Διαισθητικά θα έλεγε κανείς ότι η επιφάνεια επαφής της φυσαλίδας έχει ένα ομαλό όριο χωρίς γωνίες ή προεξοχές. Αλλά η μαθηματική του απόδειξη είναι πολύ δύσκολη γιατί πρέπει να υπολογιστέι το ελάχιστο εμβαδόν που προκύπτει για όλα τα είδη εμποδίων, κάτι που απαιτεί την επίλυση ενός εξαιρετικά μεγάλου αριθμού εξαιρετικά περίπλοκων διαφορικών εξισώσεων. Ο Caffarelli ξεκίνησε την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος στη δεκαετία του 1970 εξετάζοντας τις ιδιότητες των διαφορικών εξισώσεων και διαπίστωσε ότι το όριο της επιφάνειας επαφής δεν έχει σχισμές ή γωνίες – εφόσον το εμπόδιο είναι επίσης ομαλό.
Αυτή η εργασία του έδωσε τη δυνατότητα να επικεντρωθεί σε πιο περίπλοκα φαινόμενα, όπως η περιγραφή της τήξης ενός κύβου πάγου στο νερό. Ο φυσικός Josef Stefan είχε ήδη ανοίξει το δρόμο στα τέλη του 19ου αιώνα σ’ αυτό το πρόβλημα καταλήγοντας σε δύο τύπους. Ο πρώτος περιγράφει την ροή της θερμότητας από το νερό προς τον πάγο, με αποτέλεσμα ο πάγος να θερμαίνεται και να αρχίζει να λιώνει. Ο δεύτερος αναφέρεται στην εξαφανιζόμενη επιφάνεια επαφής μεταξύ του νερού και του πάγου. Και οι δύο εξισώσεις συνδέονται: ο ρυθμός της μεταφοράς θερμότητας εξαρτάται από την επιφάνεια του πάγου, ενώ η ροή θερμότητας καθορίζει πόσο γρήγορα συρρικνώνεται η επιφάνεια.
To λιώσιμο του πάγου είναι το πιο σημαντικό παράδειγμα ενός προβλήματος «ελεύθερων ορίων», όπου διερευνάται πώς μια διαδικασία όπως η διάχυση της θερμότητας πραγματοποιείται στα όρια, που σ’ αυτή την περίπτωση, το όριο είναι μεταξύ πάγου και νερού. Οι εξισώσεις του Stefan φαινόταν να περιγράφουν καλά το πρόβλημα, αλλά μέχρι τη δεκαετία του 1970 η επίλυση των εξισώσεων δεν ήταν ξεκάθαρη. Τίποτε δεν εμπόδιζε τις εξισώσεις να οδηγήσουν σε απίθανα σενάρια,π.χ. σε ένα σχήμα πάγου που μοιάζει με φράκταλ, το οποίο δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ στη φύση. Επρόκειτο για πολύ πιο δύσκολο πρόβλημα από το στατικό πρόβλημα της σαπουνόφουσκας, αφού το λιώσιμο του πάγου περιέχει και την μεταβλητή του χρόνου. Επιπλέον σύμφωνα με τις εξισώσεις σε ένα παγάκι κατά τη διαδικασία της τήξης του, εμφανίζονται ιδιομορφίες – κορυφές, γωνίες και προεξοχές – ακόμα κι αν το αρχικό σχήμα του πάγου ήταν ομαλό. Δεν έχετε παρά να φανταστείτε ένα παγάκι σε σχήμα κλεψύδρας: μόλις λιώσει το συνδετικό τμήμα, σχηματίζονται δύο παγάκια με προεξοχές, τουλάχιστον για μικρό χρονικό διάστημα.
Ο Caffarelli απέδειξε ότι υπάρχουν ιδιομορφίες στα μαθηματικά της τήξης του πάγου. Επινόησε επίσης και έναν τρόπο προσδιορισμού του αριθμού των ιδιομορφιών κατά μήκος του ορίου πάγου-νερού, χωρίς να τις ‘εξημερώσει’, συμβάλλοντας όμως στην απόδειξη ότι ο πάγος που λιώνει παραμένει ομαλός (βλέπε Mathematicians Prove Melting Ice Stays Smooth).

Το 1976 δημοσίευσε έξι εργασίες και το 1977 είχε την πρώτη του εργασία στο έγκριτο περιοδικό Acta Mathematica με τίτλο «The regularity of free boundaries in higher dimensions«. (Αξίζει να σημειωθεί ότι εκείνο το χρονικό διάστημα 1977 έως 1979, ο Ιωάννης Αθανασόπουλος, καθηγητής σήμερα στο τμήμα μαθηματικών του πανεπιστημίου Κρήτης, ολοκλήρωσε την διδακτορική του διατριβή υπό την καθοδήγηση του L.A. Caffarelli).

Το 1980 ο Caffarelli μετακόμισε στο ινστιτούτο Courant του πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, το οποίο ειδικεύεται στα εφαρμοσμένα μαθηματικά. Περπατώντας μια μέρα στην Chinatown με τον Robert Kohn και τον Louis Nirenberg (ο βραβευμένος με το βραβείο Abel 2015 -απεβίωσε το 2020), αποφάσισαν να συνεργαστούν σε ένα θέμα σχετικά με τις εξισώσεις Navier-Stokes, ένα σύνολο ΜΔΕ που περιγράφει την δυναμική των ρευστών. Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν η δημοσίευση του 1982 με τίτλο «Partial regularity of suitable weak solutions of the Navier-Stokes equations«, μια εργασία ορόσημο που αργότερα, το 2014, θα κέρδιζε το βραβείο Steele της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρείας. Όταν ο Nirenberg ρωτήθηκε αργότερα για τον Caffarelli ως μαθηματικός, απάντησε: «Φανταστική διαίσθηση. Απίστευτη. ..Δυσκολεύτηκα να συμβαδίσω μαζί του. Κατά κάποιο τρόπο βλέπει αμέσως πράγματα που οι άλλοι άνθρωποι δεν βλέπουν».

Οι μερικές διαφορικές εξισώσεις Navier-Stokes περιγράφουν τη ροή των ρευστών. Οι εξισώσεις αυτές έχουν προκαλέσει ατέλειωτες συζητήσεις μεταξύ των μαθηματικών εδώ και αιώνες. Δεν είναι καν γνωστό ότι δίνουν πάντα μια πεπερασμένη και ομαλή λύση. Αυτό σημαίνει πως δεν είναι σαφές αν η ταχύτητα ροής μπορεί να αυξηθεί ξαφνικά σε κάποιο σημείο ή αν θα μπορούσε ακόμη να λάβει και απείρως μεγάλες τιμές. Αυτή η ερώτηση είναι ένα από τα επτά προβλήματα της Χιλιετίας, για τα οποία το ινστιτούτο Clay Mathematics προσέφερε βραβείο ενός εκατομμυρίου δολαρίων για την λύση του καθενός.
Οι Caffarelli, Kohn και Nirenberg έφτασαν σε ένα αποτέλεσμα που αντιπροσωπεύει την πιο σημαντική ανακάλυψη σε αυτόν τον τομέα μέχρι σήμερα: Αν οι λύσεις Navier-Stokes έπρεπε να περιέχουν ιδιομορφίες – ροές ρευστών που παρουσιάζουν ακανόνιστες μεταβολές ή απείρως μεγάλες ταχύτητες—αυτό θα σήμαινε ότι οι ιδιομορφίες προορίζονταν να εξαφανιστούν αμέσως. Αυτό το εύρημα δεν λύνει το σχετικό πρόβλημα του Millennium Prize, αλλά εγγυάται ότι, σύμφωνα με τις εξισώσεις, τα ρευστά θα συμπεριφέρονται με αυτόν τον περίεργο τρόπο, αν το κάνουν, για σύντομο χρονικό διάστημα – μια μεγάλη ανακούφιση για έναν σχεδιαστή αεροπλάνων ή αυτοκινήτων

Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, ο Caffarelli είχε ήδη καθιερωθεί στην κοινότητα των μαθηματικών. Κέρδισε το βραβείο Guido Stampacchia το 1982 και το βραβείο Bôcher το 1984. Ο Caffarelli ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο από το 1983 έως το 1986, και στη συνέχεια μετακόμισε για μια δεκαετία στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών στο Πρίνστον. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ασχολήθηκε κυρίως με την εξίσωση Monge-Ampère, μια άλλη γνωστή μη γραμμική ΜΔΕ, αναπτύσσοντας αυτό που τώρα ονομάζεται «θεωρία κανονικότητας του Caffarelli», που έχει σημαντικές εφαρμογές σε άλλους τομείς, όπως η θεωρία της βέλτιστης μεταφοράς.

Από το 1997 είναι καθηγητής μαθηματικών στο πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ώστιν, όπου, μεταξύ άλλων εργασιών, έχει κάνει εντυπωσιακές προόδους στη θεωρία της ομογενοποίησης, ένα πεδίο έρευνας στις ΜΔΕ που εξετάζει φυσικές ιδιότητες σε διαφορετικές κλίμακες.

Ο Caffarelli δεν είναι μόνο αξιοσημείωτος για το βάθος του έργου του, είναι επίσης και εξαιρετικά παραγωγικός. Έχει δημοσιεύσει 320 εργασίες και, σε ηλικία 74 ετών, συνεχίζει να δημοσιεύει αρκετές εργασίες κάθε χρόνο. Είναι πολύ αγαπητός στην κοινότητα και έχει συν-γράψει εργασίες με περισσότερα από 130 άτομα. Οι εργασίες του Caffarelli είχαν 19.000 αναφορές, αριθμός που μαρτυρεί την επιρροή του στα σύγχρονα μαθηματικά, και είχε περισσότερους από 30 διδακτορικούς φοιτητές. Τιμήθηκε μεταξύ άλλων, με το βραβείο Rolf Schock 2005, το βραβείο Steele 2009 της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρείας, το βραβείο Wolf 2012, το μετάλλιο Solomon Lefschetz 2013 και το βραβείο Shaw 2018.

Πηγή

Κατηγορίες:
Νέα

Μάρτιος 2023 – Συνοπτικό αστροημερολόγιο

| 0 ΣΧΟΛΙΑ

Ο Μάρτιος μπαίνει με την εντυπωσιακή προσέγγιση Δία και Αφροδίτης στον νυχτερινό ουρανό:

Η Αφροδίτη και ο Δίας πολύ κοντά στον δυτικό ουρανό, την 1η Μαρτίου 2023 και ώρα 19:40

Η προσέγγιση των δυο πλανητών που θα δούμε δεν είναι πραγματική, δεδομένου ότι οι δύο πλανήτες απέχουν 600-700 εκατομμύρια χιλόμετρα μεταξύ τους.

Ακολουθεί ένα συνοπτικό αστροημερολόγιο για τον μήνα Μάρτιο:

Μάρτιος 2023 – Συνοπτικό αστροημερολόγιο
1 Δίας και Αφροδίτη σε απόσταση 40′ (δύουν 2,5 ώρες μετά τον ‘Ηλιο)
3 Η Σελήνη στο απόγειο της τροχιάς της
5 Η Σελήνη 5ο βόρεια του Βασιλίσκου (α Λέοντα)
7 Πανσέληνος
10 Η Σελήνη σε απόσταση 5ο από τον Στάχυ (α Παρθένου)
14 Η Σελήνη σε απόσταση 1ο από τον Αντάρη (α Σκορπιού)
17 Ίση διάρκεια ημέρας και νύχτας σε 40ο βόρειο γεωγραφικό πλάτος
19 Η Σελήνη στο περίγειο της τροχιάς της
20 Εαρινή ισημερία
21 Ο νάνος πλανήτης Δήμητρα σε αντίθεση
22 H Σελήνη 3ο νότια του Δία
24 Η Σελήνη σε απόσταση 3ο από την Αφροδίτη
25 Η Σελήνη 4ο από τις Πλειάδες
26 Εφαρμογή του επικίνδυνου  μέτρου της θερινής ώρας (ρολόγια 1 ώρα μπροστά)
28 Σελήνη 3ο βόρεια από τον Άρη
30 Ο Άρης σε απόσταση1ο από το ανοικτό σμήνος Μ35 (Δίδυμοι)
31 Η Σελήνη στο απόγειο της τροχιά της

Πηγή

Κατηγορίες:
Νέα

Οκτώ μυστηριώδη εξωγήινα (;) ραδιοσήματα

| 0 ΣΧΟΛΙΑ

Οκτώ μυστηριώδη ραδιοσήματα εντόπισαν οι επιστήμονες, χάρη σε έναν νέο αλγόριθμο με τεχνητή νοημοσύνη, ο οποίος μπορεί να διακρίνει τα ραδιοσήματα εξωγήινης προέλευσης από αυτά που προκαλεί ο άνθρωπος. Η μέθοδος θεωρείται σημαντική και όπως ελπίζουν οι ερευνητές θα βελτιώσει την αναζήτηση εξωγήινης ζωής. Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Astronomy με τίτλο «A deep-learning search for technosignatures from 820 nearby stars». Στην έρευνα συμμετείχαν αστρονόμοι από το Ινστιτούτο SETI, το Breakthrough Listen και επιστημονικά ερευνητικά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο

Οι ερευνητές που ανέπτυξαν τον αλγόριθμο – εντόπισαν τα οκτώ ραδιοσήματα εξετάζοντας 820 άστρα σε μια περιοχή του διαστήματος που προηγουμένως θεωρούνταν ότι δεν είχε καμία πιθανή εξωγήινη δραστηριότητα. Σύμφωνα με τον, Πίτερ Μα από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο: «Πρέπει να διακρίνουμε τα ενδιαφέροντα ραδιοσήματα στο διάστημα από τα αδιάφορα ραδιοσήματα που προέρχονται από τη Γη». 

Τα εξωγήινης προέλευσης ραδιοσήματα που εντοπίστηκαν είναι αυτά με πορτοκαλί χρώμα. Η περίληψη της εργασίας που δημοσιεύθηκε στο Nature Astronomy αναφέρεται σε «οκτώ πιθανά σήματα εξωγήινης νοημοσύνης που δεν είχαν εντοπιστεί παλαιότερα, αλλά οι επαναληπτικές παρατηρήσεις μέχρι στιγμής δεν έχουν οδηγήσει σε επανανιχνεύσεις σημάτων με παρόμοια μορφή».

Ο Στιβ Κροφτ, επιστήμονας του προγράμματος Breakthrough Listen στο τηλεσκόπιο Γκριν Μπανκ, πρόσθεσε: Το βασικό ζήτημα με κάθε αναζήτηση τεχνικής υπογραφής είναι να ψάξεις μέσα σε αυτό τον τεράστιο σωρό σημάτων, όπως ψάχνεις μια βελόνα στα άχυρα, για να βρεις εκείνο που μπορεί να είναι μια εκπομπή από έναν εξωγήινο κόσμο. Η συντριπτική πλειονότητα των σημάτων που ανιχνεύονται από τα τηλεσκόπια μας προέρχεται από τη δική μας τεχνολογία: Δορυφόρους GPS, κινητά τηλέφωνα και άλλα παρόμοια.

Ο εν λόγω αλγόριθμος μας δίνει έναν πιο αποτελεσματικό τρόπο να φιλτράρουμε τη στοίβα από άχυρα και να βρίσκουμε σήματα που έχουν τα χαρακτηριστικά που περιμένουμε από τις τεχνοϋπογραφές. Τα οκτώ σήματα φαίνεται να προέρχονται από την κατεύθυνση πέντε από τη συλλογή των 820 αστέρων, τα οποία κυμαίνονται από 30 έως 90 έτη φωτός μακριά.

Αν και δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι εξωγήινα, δεν παύει να είναι ενδιαφέροντα. Τα σήματα μοιάζουν με αυτό που οι επιστήμονες αναμένουν ότι θα ήταν πιθανό να μοιάζουν τα εξωγήινα σήματα. Πρώτον, ήταν στενής ζώνης, γεγονός που υποδεικνύει μια εξωγήινη πηγή, επειδή τα σήματα που προκαλούνται από φυσικά φαινόμενα τείνουν να είναι ευρείας ζώνης. Είχαν επίσης αυτό που είναι γνωστό ως «κλίση», που σημαίνει ότι η προέλευση των σημάτων είχε κάποια σχετική επιτάχυνση με τις κεραίες μας, οπότε δεν θα μπορούσε να προέρχεται από τη Γη. Και τέλος, εμφανίστηκαν σε παρατηρήσεις με πηγή ON και όχι με πηγή OFF, ενώ οι ανθρώπινες ραδιοπαρεμβολές εμφανίζονται συνήθως τόσο σε παρατηρήσεις ON όσο και σε παρατηρήσεις OFF λόγω του ότι η πηγή βρίσκεται κοντά.

Ωστόσο, υπάρχει ένα πρόβλημα. Οι επακόλουθες παρατηρήσεις έχουν μέχρι στιγμής αποτύχει να ανιχνεύσουν ξανά τα ραδιοσήματα. Οι αστρονόμοι επιθυμούν να τα μελετήσουν πιο προσεκτικά και να προσπαθήσουν να προσδιορίσουν αν όντως προέρχονται από το βαθύ διάστημα ή απλώς από γήινες παρεμβολές, αλλά για να το κάνουν αυτό πρέπει να τα εντοπίσουν ξανά.

Παρ’ όλα αυτά, ο νέος αλγόριθμος δείχνει πολλές δυνατότητες για μελλοντικό κυνήγι εξωγήινων πολιτισμών. Η Τσέρι Νγκ, μία από τους ερευνητικούς συμβούλους του Μά, δήλωσε: «Τα αποτελέσματα αυτά καταδεικνύουν δραματικά τη δύναμη της εφαρμογής σύγχρονων μεθόδων μηχανικής μάθησης και όρασης υπολογιστών σε προκλήσεις δεδομένων στην αστρονομία, με αποτέλεσμα τόσο νέες ανιχνεύσεις όσο και υψηλότερες επιδόσεις. «Η εφαρμογή αυτών των τεχνικών σε κλίμακα θα είναι καταλυτική για την επιστήμη των ραδιοτεχνολογικών υπογραφών»

Πηγή

Κατηγορίες:
Νέα

Ανακαλύφθηκε πρωτεΐνη που μπλοκάρει τη λοίμωξη Covid-19 στους πνεύμονες

| 0 ΣΧΟΛΙΑ

Μια συστηματική αναζήτηση στις πρωτεΐνες που δεσμεύουν την πρωτεΐνη-ακίδα του SARSCoV2 δείχνει ότι η πρωτεΐνη LRRC15 μας προστατεύει από τον κορωνοϊό

Επιστήμονες στην Αυστραλία, στη Βρετανία και στις ΗΠΑ ανακάλυψαν μια πρωτεΐνη στους πνεύμονες που μπλοκάρει τη λοίμωξη Covid-19 και σχηματίζει στο σώμα έναν φυσικό προστατευτικό φραγμό κατά του κορονοϊού. Εκτιμάται ότι δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι στον ίδιο βαθμό την εν λόγω πρωτεΐνη, πράγμα που πιθανώς παίζει ρόλο στο πόσο βαριά θα αρρωστήσει κάποιος με Covid-19.

Η πρωτεΐνη με την ονομασία LRRC15 είναι ένας ενσωματωμένος υποδοχέας που δεσμεύει τον ιό SARS-CoV-2, εμποδίζοντας την εξάπλωση του και τη μόλυνση άλλων κυττάρων. Η απρόσμενη ανακάλυψη ανοίγει ένα τελείως νέο πεδίο ανοσολογικής έρευνας και πιθανώς δημιουργεί δυνατότητες για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων που θα εμποδίζουν τη λοίμωξη από αυτόν τον ιό και άλλους. Θα χρειαστούν πάντως χρόνια εωσότου κάτι τέτοιο γίνει πραγματικότητα.

         Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, με επικεφαλής τον καθηγητή γονιδιωματικής Γκρεγκ Νίλι, καθώς επίσης των πανεπιστημίων Οξφόρδης και Γιέλ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας “PLoS Biology“, επιβεβαίωσαν τη δράση της πρωτεΐνης σε τρεις ανεξάρτητες μελέτες.

         “Πιστεύουμε ότι δρα κάπως σαν Βέλκρο (αυτοκόλλητη ταινία) , δηλαδή σαν μοριακό Βέλκρο, που κολλάει στον ιό και μετά τον απομακρύνει από τα κύτταρα-στόχους του”, δήλωσε ο μεταδιδακτορικός ερευνητής Λίπιν Λου.

         “Για μένα ως ανοσολόγο το γεγονός ότι υπάρχει αυτός ο φυσικός ανοσιακός υποδοχέας για τον οποίο δεν ξέραμε έως τώρα και ο οποίος καλύπτει τους πνεύμονες μας, μπλοκάροντας και θέτοντας υπό έλεγχο τον κορονοϊό, είναι απίστευτα ενδιαφέρον. Μπορούμε πλέον να χρησιμοποιήσουμε αυτόν το νέο υποδοχέα για να σχεδιάσουμε φάρμακα ευρείας δράσης που θα εμποδίζουν την ιογενή λοίμωξη ή θα καταστέλλουν ακόμη και την ίνωση των πνευμόνων, ανέφερε ο δρ Νίλι.

         Ο κορονοϊός μολύνει τους ανθρώπους χρησιμοποιώντας την πρωτεΐνη-ακίδα του για να προσδεθεί σε έναν συγκεκριμένο υποδοχέα των ανθρωπίνων κυττάρων, την πρωτεΐνη (ένζυμο) ACE2. Τα κύτταρα των πνευμόνων διαθέτουν υψηλά επίπεδα υποδοχέων ACE2, πράγμα που εξηγεί γιατί ο κορονοϊός προκαλεί συχνά σοβαρά προβλήματα στους πνεύμονες των ασθενών.

         Όπως και στην περίπτωση του υποδοχέα ACE2, ο LRRC15 είναι ένας υποδοχέας του κορονοϊού, όμως δεν υποστηρίζει τη μόλυνση. Αντίθετα, “δένει” και ακινητοποιεί τον ιό, αποτρέποντας έτσι την μόλυνση άλλων ευάλωτων κυττάρων. Η πρωτεΐνη LRRC15 είναι παρούσα σε πολλά σημεία του σώματος, όπως πνεύμονες, δέρμα, γλώσσα, πλακούντα, λεμφαδένες κ.α.

         Η βρετανική μελέτη βρήκε ότι οι άνθρωποι με βαρύτερη Covid-19 είχαν μικρότερα επίπεδα LRRC15 στο αίμα τους σε σχέση με εκείνους με ήπια νόσο. Συνεπώς οι άνθρωποι με χαμηλότερα επίπεδα της εν λόγω πρωτεΐνης είναι πιθανότερο να αρρωστήσουν πιο σοβαρά από Covid-19, ενώ το αντίθετο ισχύει για όσους έχουν υψηλά επίπεδα LRRC15 στον οργανισμό τους, άρα και καλύτερη φυσική άμυνα έναντι του ιού.

Πηγή

Κατηγορίες:
Νέα

Νόμπελ Φυσικής 2022: Οι διαλέξεις των βραβευθέντων φυσικών

| 0 ΣΧΟΛΙΑ

Οι Alain AspectJohn F. Clauser και Anton Zeilinger βραβεύθηκαν με το Νόμπελ Φυσικής 2022 «για τα πειράματα με συν-πλεκόμενα (entangled) φωτόνια, που επιβεβαιώνουν την παραβίαση των ανισοτήτων Bell και την πρωτοποριακή επιστήμη της κβαντικής πληροφορικής».

Οι διαλέξεις των AspectClauser και Zeilinger, που δόθηκαν σήμερα, στο πλαίσιο της βράβευσής τους στην Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών, είχαν τους παρακάτω τίτλους:

Από τους Einstein και Bell στις κβαντικές τεχνολογίες: η μη τοπικότητα μια γόνιμη απεικόνιση‘, Alain Aspect, Institut d’Optique Graduate School – Université Paris-Saclay and École Polytechnique, Palaiseau, France

Πειραματική απόδειξη ότι η μη τοπική κβαντική σύμπελξη είναι πραγματική‘,
John F. Clauser, J.F. Clauser & Assoc., Walnut Creek, CA, USA

Ταξίδι στην Κβαντική Χώρα των Θαυμάτων’, Anton Zeilinger, University of Vienna and Austrian Academy of Sciences, Austria

Κατηγορίες:
Νέα

Ένα αστέρι γεννιέται

| 0 ΣΧΟΛΙΑ

Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb απαθανάτισε νέφος σε σχήμα κλεψύδρας κατά τον σχηματισμό νέου άστρου

Κάπως έτσι ήταν το Ηλιακό μας Σύστημα, πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια.

Μια κοσμική κλεψύδρα γύρω από ένα άστρο που ακόμη βρίσκεται στη διαδικασία σχηματισμού του… Αυτή είναι η νέα εντυπωσιακή εικόνα που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb και δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.

Το «L1527», στον αστερισμό του Ταύρου, συγκεντρώνει ακόμη μάζα για να λάβει την τελική του μορφή. Απαθανατίστηκε χάρη στο όργανο NIRCam του τηλεσκοπίου, αφού είναι ορατό μόνο με υπέρυθρο φως.

Με ηλικία μόλις 100.000 ετών, το «L1527» είναι στο πρώιμο στάδιο του σχηματισμού του και δεν είναι σε θέση να παράγει δική του ενέργεια.

«Αυτή η εικόνα του L1527 μας δίνει μια ιδέα για το πώς έμοιαζαν ο Ήλιος και το ηλιακό μας σύστημα σε πρώιμο στάδιο», αναφέρουν η NASA και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA).

Το James Webb είναι ένα τεχνολογικό αριστούργημα αξίας 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που εκτοξεύτηκε πριν από περίπου δέκα μήνες και βρίσκεται περίπου 1,5 εκατ. χιλιόμετρα μακριά από τη Γη. Πρόκειται για το μεγαλύτερο και ισχυρότερο τηλεσκόπιο που έχει ποτέ εκτοξευτεί στο διάστημα, αποτελώντας συνεργασία των διαστημικών υπηρεσιών ΗΠΑ, Ευρώπης και Καναδά.

Αστρονομία δια γυμνού οφθαλμού

Εμείς, μπορεί να μην έχουμε την δυνατότητα να παρατηρήσουμε το σύμπαν μέσα από το Webb ή άλλα πανάκριβα τηλεσκόπια, αλλά απόψε το βράδυ μπορούμε δια γυμνού οφθαλμού, να δούμε το πέρασμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού από τον νυχτερινό ουρανό:

Ο Διαστημικός Σταθμός θα εμφανιστεί απόψε στις 6:53μμ 10ο νοτιοδυτικά,, θα φτάσει σε μέγιστο ύψος 84ο και θα είναι ορατός επί τρία λεπτά μέχρι να εξαφανιστεί.

Εκτός από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό μπορούμε να δούμε και την φθινοπωρινή βροχή των διαττόντων Λεοντιδών που θα κορυφωθεί απόψε Πέμπτη 17 Νοεμβρίου έως τα χαράματα της Παρασκευής.

Οι Λεοντίδες είναι μια μέσης έντασης βροχή διαττόντων, η οποία όμως κατά καιρούς φαίνεται ιδιαίτερα εντυπωσιακή. Συνήθως φέρνει στον ουρανό της Γης έως 15 «πεφταστέρια» ανά ώρα, αλλά κάθε περίπου 33 χρόνια εμφανίζει ένα περιοδικό αποκορύφωμα με εκατοντάδες ή και δεκάδες χιλιάδες μετέωρα την ώρα. Η πιο πρόσφατη θεαματική χρονιά ήταν το 2001. Η εν λόγω βροχή διαττόντων διαρκεί από τις 6 έως τις 30 Νοεμβρίου και φαίνεται να προέρχεται από τον αστερισμό του Λέοντα, από όπου πήρε και το όνομά της. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για τα σωματίδια της σκόνης που έχει αφήσει πίσω της η ουρά του κομήτη 55Ρ/Τέμπλ-Τατλ, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1865 και κάθε Νοέμβριο τα απομεινάρια του διασταυρώνονται με την τροχιά της Γης. Ο κομήτης θα πλησιάσει ξανά τη Γη το 2031. Καθώς η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, τα απομεινάρια του κομήτη συναντούν το ανώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας του πλανήτη μας, αναφλέγονται λόγω της τριβής και σχηματίζουν φωτεινές σφαίρες, γνωστές ως «πεφταστέρια» ή διάττοντες. Η παρατήρηση των διαττόντων είναι πάντα καλύτερη όταν γίνεται από κάποια σκοτεινή τοποθεσία.

Επιπλέον, τις πρώτες πρωινές ώρες η Σελήνη θα προσεγγίσει 4ο βόρεια τον Βασιλίσκο (α Λέοντα).

Πηγή

Κατηγορίες:
Νέα

Η επιβράβευση των κβαντικών αλγορίθμων με 3 εκατ. δολάρια

| 0 ΣΧΟΛΙΑ

… και τα υπόλοιπα βραβεία Breakthrough σχετικά με την Φυσική

Το βραβείο θεμελιώδους φυσικής 2023 των 3 εκατομμυρίων δολαρίων από το Breakthrough Prize Foundation μοιραζονται οι φυσικοί:
Charles H. Bennett, IBM Thomas J. Watson Research Center
Gilles Brassard, Université de Montréal
David Deutsch, Oxford University
Peter W. Shor, MIT
για την πρωτοποριακή συνεισφορά τους στον τομέα των κβαντικών υπολογιστών.

Ο David Deutsch είναι ένας θεωρητικός φυσικός που δεν είχε ποτέ κανονική δουλειά, και τώρα συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Το 1985 δημοσίευσε τον περίφημο αλγόριθμό του (αλγόριθμος Deutsch), ο οποίος – στην πιο «παιδική» του μορφή – προορίζεται για έναν κβαντικό υπολογιστή με δυο μόνο κβαντοδυφία (*) (qubits) και αποσκοπεί στην επίλυση ενός εξίσου «παιδικού» προβλήματος. Το σημαντικό είναι ότι η εφαρμογή του αλγορίθμου απάντησε στο απλό πρόβλημα με ένα μόνο «τρέξιμο» της μηχανής έναντι δυο που θα απαιτούσε ένας κλασικός υπολογιστής. Κι αυτό οφείλεται σε ένα θεμελιώδες χαρακτηριστικό του τρόπου λειτουργίας ενός κβαντικού υπολογιστή – τον κβαντικό παραλληλισμό. Ότι δηλαδή ο υπολογιστής εκμεταλλεύεται τη δυνατότητα των κβαντοδυφίων να υπάρχουν σε κάθε δυνατή επαλληλίατων καταστάσεων |0> και |1> και εκτελεί έτσι το εκάστοτε πρόγραμμα και για τη μία και για την άλλη τιμή της δυαδικής μεταβλητής x(=0 ή 1).
Η εργασία του Deutsch το 1985 [Quantum theory as a universal physical theory] άνοιξε το δρόμο για τους στοιχειώδεις κβαντικούς υπολογιστές που εργάζονται σήμερα οι επιστήμονες.

Ο Peter W. Shor καθηγητής εφαρμοσμένων μαθηματικών στο ΜΙΤ, το 1994 επινόησε ένα


ν κβαντικό αλγόριθμο, βασισμένο στον μετασχηματισμό Fourier, χάρις στον οποίο έγινε για πρώτη φορά εφικτή η επίλυση ενός από τα δυσκολότερα προβλήματα στην ιστορία των μαθηματικών και της επιστήμης των υπολογιστών, της παραγοντοποίησης ενός πολύ μεγάλου ακέραιου αριθμού [Algorithms for quantum computation: discrete logarithms and factoring].

Ο Gilles Brassard από το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ και ο Charles Bennett της IBM στη Νέα Υόρκη, εφηύραν το πρωτόκολλο BB84 για την κβαντική κρυπτογραφία [Quantum cryptography: Public key distribution and coin tossing] και την κβαντική τηλεμεταφορά – ενός τρόπου αποστολής κβαντικών πληροφοριών από το ένα μέρος στο άλλο [Teleporting an unknown quantum state via dual classical and Einstein-Podolsky-Rosen channels].

Επιπλέον, το βραβείο Νέοι Ορίζοντες στη Φυσική 2023 μοιράζονται οι φυσικοί:
David Simmons-Duffin, Caltech
Για την ανάπτυξη αναλυτικών και αριθμητικών τεχνικών στη μελέτη σύμμορφων θεωριών πεδίου, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που περιγράφουν το κρίσιμο σημείο κατά την μετάβαση στην φάση υπερρευστότητας.
Anna Grassellino, Fermilab
Για την βελτίωση της απόδοσης σε κοιλότητες υπεραγώγιμων ραδιοσυχνοτήτων από νιόβιο, με εφαρμογές από τη φυσική των επιταχυντών έως τις κβαντικές διατάξεις.
Hannes Bernien, University of Chicago – Manuel Endres, Caltech – Adam M. Kaufman, JILA, National Institute of Standards and Technology and University of Colorado – Kang-Kuen Ni, Harvard University – Hannes Pichler, University of Innsbruck and Austrian Academy of Sciences – Jeff Thompson, Princeton University
Για την ανάπτυξη διατάξεων οπτικών λαβίδων για τον έλεγχο μεμονωμένων ατόμων που απαιτούνται στους κβαντικούς υπολογιστές, τη μετρολογία και τη μοριακή φυσική.

Τα βραβεία Breakthrough δημιουργήθηκαν το 2012 με βασικό χρηματοδότη τον ρώσο δισεκατομμυριούχο και πρώην θεωρητικό φυσικό Γιούρι Μίλνερ, αλλά και άλλους επιχειρηματίες, όπως ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ του Facebook.

(*) Τι είναι το κβαντοδυφίο (qubit);
Έτσι ονομάζεται η βασική μονάδα μνήμης των κβαντικών υπολογιστών.
Στους γνωστούς κλασικούς υπολογιστές η βασική μονάδα πληροφορίας εγγραφής και επεξεργασίας της πληροφορίας στο δυαδικό σύστημα, με τα γνωστά ψηφία 0 και 1, χρησιμοποιείται ο όρος δυφίο (bit=binary digit). Το bit,  στοιχειώδης μονάδα πληροφορίας, αποθηκεύεται σε κάποιο κλασικό φυσικό σύστημα που μπορεί να βρίσκεται σε δυο καταστάσεις όπως: οι δυο κατευθύνσεις μαγνήτισης, οι δυο θέσεις ενός διακόπτη, δυο τάσεις ηλεκτρικού ρεύματος κ.λπ.
Στους κβαντικούς υπολογιστές η βασική μονάδα εγγραφής δεν είναι ένα κλασικό σύστημα αλλά κβαντικό. Για παράδειγμα ένα άτομο υδρογόνου στη θεμελιώδη κατάσταση, όπου το μηδέν αντιπροσωπεύεται από την ηλεκτρονιακή κατάσταση με σπιν πάνω και το ένα από την κατάσταση με σπιν κάτω.
Συμβολίζουμε την κατάσταση με σπιν πάνω με |0> και την κατάσταση με σπιν κάτω με |1˃. Εφόσον το άτομο είναι ένα κβαντικό σύστημα, εκτός από τις δυο καταστάσεις |0> και |1>, θα είναι επίσης μια πραγματοποιήσιμη κατάσταση και κάθε γραμμικός συνδυασμός της μορφής |ψ> = α |0> + β |1>. όπου α2+ β2=1.
Και εδώ βρίσκεται η πηγή της θεμελιώδους διαφοράς μεταξύ ενός κλασικού και ενός κβαντικού υπολογιστή. Ότι στους κβαντικούς υπολογιστές η βασική μονάδα μνήμης μπορεί να βρίσκεται όχι μόνο στις καταστάσεις 0 και 1 αλλά και σε κάθε δυνατή επαλληλία (υπέρθεση) τους. Γι αυτό, στην περίπτωση των κβαντικών υπολογιστών μιλάμε για κβαντοδυφία (qubit=quantum bit).
[Κβαντομηχανική ΙΙ, Στέφανος Τραχανάς]

Πηγή

Κατηγορίες:
Νέα

Διονύσης Σιμόπουλος (1943-2022)

| 0 ΣΧΟΛΙΑ

Σε ηλικία 79 ετών έφυγε από τη ζωή ο Διονύσης Σιμόπουλος. Ήταν επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, βραβευμένος για τη συνεισφορά του στην αστρονομική εκπαίδευση, με σημαντική συγγραφική και δημοσιογραφική δραστηριότητα στον Τύπο, στην τηλεόραση και σε θεάματα πολυμέσων και ως σεναριογράφος σε ενημερωτικές εκπομπές.

«Δυστυχώς τα πρώτα χρόνια της επιστροφής μου στην Ελλάδα πολλοί συνάδελφοί μου έλεγαν ότι με την εκλαΐκευση «εκχυδαΐζω την επιστήμη». Αλλά εγώ εκεί, απτόητος, επέμενα. Γιατί ό,τι κι αν έκανα το έκανα επειδή αυτό ήταν η δουλειά μου και γιατί ύστερα από μισό αιώνα ασχολίας με την εκλαΐκευση της επιστήμης θεωρώ φυσικό επακόλουθο να θέλω να είμαι όσο καλύτερος δάσκαλος αυτού που διακονώ… Είναι καθήκον των ειδικών να μεταδίδουν αυτά που ξέρουν στους μη ειδικούς με έναν απλό και κατανοητό τρόπο σε καθημερινή βάση. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που, σήμερα, ακόμη και οι πιο πετυχημένοι επιστήμονες θεωρούν τιμή τους να ασχολούνται με τη διάχυση της επιστήμης» 

Ο καθηγητής έδινε μάχη με τον καρκίνο. Κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, είχε αναφερθεί στους λόγους για τους οποίους είχε γνωστοποιήσει τη νόσο από την οποία πάσχει ανέφερε:

«Δεν το ανακοίνωσα για να με λυπηθεί κανείς – εδώ δεν λυπάμαι εγώ τον εαυτό μου – αλλά βοηθήθηκε κόσμος. Δεν ξέρω που είναι ο φόβος».

Πρόσθεσε ότι ακολούθησε τις πιεστικές παροτρύνσεις δυο φίλων του γιατρών, οι οποίοι του ζήτησαν να δημοσιοποιήσει την περιπέτειά του, προκειμένου – επειδή είναι γνωστός – να βοηθήσει ανθρώπους που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα. «Σε αυτά τα 3 χρόνια που έχουν περάσει, έχω πάρει μηνύματα από ανθρώπους από όλη Ελλάδα που έχουν βοηθηθεί. Οπότε για αυτό και μόνο άξιζε».

«Ο καρκίνος στο πάγκρεας είναι πάρα πολύ δύσκολος. Όταν μου ανακοινώθηκε από τους γιατρούς, σκέφτηκα ότι θα έχω 2-3 μήνες ζωής, το πολύ. Ο γιατρός μου είπε αν δεν κάνω τίποτα θα ζήσω 6 μήνες, και αν κάνω αυτά που πρέπει θα ζήσω παραπάνω. Έχουν περάσει 3 χρόνια από τότε, κι εγώ ακόμα ζω και βασιλεύω και πιστεύω ότι θα δω και την τέλεια ανακαίνιση του πλανηταρίου το 2023», πρόσθεσε στη συγκλονιστική του εξομολόγηση και κατέληξε:

«Εγώ είμαι Επικούρειος. Ο Επίκουρος έλεγε ότι ο θάνατος είναι εκεί που βρίσκεται. Όσο είναι μακριά μας, δεν μας ενδιαφέρει. Αν επέλθει ο θάνατος, πάλι δεν μας ενδιαφέρει, γιατί εμείς θα έχουμε φύγει. Δεν υπάρχει πρόβλημα με μια τέτοια φιλοσοφία».

 Ο Διονύσης Σιμόπουλος ήταν επί πολλά χρόνια ο επικεφαλής του Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου, και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της αστρονομίας και γενικότερα της επιστήμης στην Ελλάδα. Σε ανάρτηση του, το Ίδρυμα Ευγενίδου αναφέρει: «Ο άνθρωπος που για περισσότερα από 50 χρόνια βρίσκονταν στο τιμόνι του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, ως Διευθυντής του κι αργότερα ως Επίτιμος Διευθυντής δεν είναι πια μαζί μας. Ο Διονύσης Σιμόπουλος έφυγε σήμερα από κοντά μας, ήσυχα, περιτριγυρισμένος από την οικογένεια του. Αγαπημένε μας Διονύση Σιμόπουλε Αντίο».

Ποιος ήταν ο Διονύσης Σιμόπουλος

Ο Διονύσης Σιμόπουλος γεννήθηκε στα Γιάννενα στις 8 Μαρτίου 1943 (καταγωγή Γρύλλος, Ηλείας) αλλά μεγάλωσε στην Πάτρα. Σπούδασε Πολιτική Επικοινωνία (Ιαν. 1963 – Δεκ. 1972) στο Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα (ΗΠΑ) στο Μπατόν Ρουζ, ΗΠΑ. Την ίδια περίοδο του απενεμήθησαν διάφορα βραβεία και τιμητικές διακρίσεις σε θέματα ομιλιών και επικοινωνίας. Είναι παντρεμένος (1968) με την Κάρεν-Λουϊζα Πήτερσον και έχουν μια κόρη (1974) και δύο γιους (1976, 1978).

Άρχισε να εργάζεται τον Ιανουάριο του 1968 και χρημάτισε Επιμελητής (Ιαν.-Σεπ. 1968), Βοηθός Διευθυντής Εκπαίδευσης (Σεπ. 1968-Σεπ. 1969), και Διευθυντής Πλανηταρίου (Σεπ. 1969-Μαρ. 1973) στο Κέντρο Τεχνών και Επιστημών της Λουϊζιάνα (Louisiana Art & Science Museum) καθώς και Ειδικός Σύμβουλος Επιστημονικής Εκπαίδευσης της Σχολικής Επιτροπής (1970-1973). Τον Οκτώβριο του 1972 προσκλήθηκε στην Αθήνα από το Ίδρυμα Ευγενίδου όπου εργάστηκε ως Διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου (Απρ. 1973-Απρ. 2014).

Είχε διδάξει σε δεκάδες επιμορφωτικά σεμινάρια αποφοίτων πανεπιστημίου και στελεχών επιχειρήσεων ως εισηγητής θεμάτων επικοινωνίας, λήψης αποφάσεων και επίλυσης προβλημάτων, είχε παρακολουθήσει ενεργά πολυάριθμα Συνέδρια και Σεμινάρια όπου παρουσίασε εργασίες του και είχε δημοσιεύσει εκατοντάδες άρθρα και μελέτες του σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και εφημερίδες (εδώ θα βρείτε μερικά από τα άρθρα που δημοσίευσε την τελευταία δεκαετία ).

Χρημάτισε Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αστρονομική Εκπαίδευση (ΕΑΑΕ – European Association for Astronomy Education) (1994-2002), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων (1978-2008), Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Ευρωπαϊκών και Μεσογειακών Πλανηταρίων (1976-2008), Εταίρος (Fellow) της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Αγγλίας (από το 1978) και της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων (από το 1980), και τακτικό μέλος πολλών άλλων διεθνών επιστημονικών οργανώσεων.

Το 1996 έλαβε την ανώτατη τιμητική διάκριση (IPS Service Award) της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων για την συνεισφορά του στη διεθνή αστρονομική εκπαίδευση, ενώ το 2006 τιμήθηκε με τον «Ακαδημαϊκό Φοίνικα» (Palmes Academiques) του Υπουργείου Παιδείας της Γαλλίας. Στις 17 Οκτωβρίου 2012, η Ένωση Ελλήνων Φυσικών (ΕΕΦ) τον τίμησε για την συμβολή του στην εκλαΐκευση της επιστήμης σε ειδική εκδήλωση στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής. Στην καθιερωμένη ετήσια πανηγυρική συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών στις 22 Δεκεμβρίου 2015, το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της χώρας τον βράβευσε «για τη συνολική του προσφορά στην εκλαΐκευση και τη διάδοση της Αστρονομίας και την πρότυπη λειτουργία του Ευγενιδείου Πλανηταρίου».

Για τη σωστή μαζική επιμόρφωση

Με στόχο τη σωστή μαζική επιμόρφωση είχε γράψει πάνω από 500 σενάρια με θέματα επιστημονικής επιμόρφωσης σε σειρές εκπομπών για την τηλεόραση, όπως «Κόκκινοι Γίγαντες – Άσπροι Νάνοι», «Εξερευνητές», «Στα Μονοπάτια των Άστρων», «Τηλεγνώσεις», «Παράθυρο στο Σύμπαν», κλπ, πάνω από 250 σενάρια (κείμενα και σκηνοθεσία) πολυθεαμάτων Πλανηταρίου, τα σενάρια δύο σειρών (30 και 24 επεισοδίων) βιντεομαθημάτων αστρονομίας και αστροναυτικής (ΥΠΕΠΘ), μία σειρά τεσσάρων CD-ROM αστρονομίας (ΔΟΛ) και είχε δώσει πάνω από 500 διαλέξεις με θέματα Επιστήμης και Αστροφυσικής σ’ ολόκληρη τη χώρα.

Πηγή

Κατηγορίες:
Νέα
web design by